Irez a kontenajo

Milito di Kosovo

De Wikipedio
Milito di Kosovo
Diversa imaji pri la milito di Kosovo.
Konflikto: Yugoslaviana Militi
Dato: 28ma di februaro 1998 til la 10ma di junio 1999
Loko: Yugoslavia (Kosovo)
Rezulto: traktato di Kumanovo:
-Serbiana retreto
-Serbia mantenis suvereneso
Unionita Nacioni komencis administrar la regiono.
Militanti
Liberigo-Armeo di Kosovo
NATO ( Usa, Germania, Unionita Rejio, Hispania)
Yugoslavia
Komanderi
Adem Jashari ed altra komandinti de ELK
Tony Blair
Wesley Clark ed altra militala komandinti de NATO
Slobodan Milosevic
Dragoljub Ojdanic
Nebojša Pavkovic
Vlastimir Ðordevic
Vladimir Lazarevic
Sreten Lukic
Trupi/equipuri
9 mil til 40 mil de ELK en 1998
5 mil til 30 mil de ELK en 1999
30 mil soldati de KFOR (trupi de NATO)
3 mil del armeo Kosovoana
plu kam 1031 avioni
97 mil soldati
cirkume 30 mil milicani Serbi
Perdaji
4 mil til 12 mil mortinti
200 mil personi diplasita
47 senpilotist aviacili
2 soldati de NATO mortinta, 3 Usani kaptita
4 avioni destruktita, 3 avioni domajita, 2 helikopteri destruktita
462 soldati, 114 policisti, 2500 til 3 mil civili
170 mil diplasita
plu kam 300 soldati (segun Yugoslavian armeo)
14 tanki destruktita, 18 kurasigita vehili destruktita, 20 artilrio-peci destruktita, 121 avioni e helikopteri destruktita
{{{perdaji}}}

La milito di Kosovo esis armala konflikto en la regiono Kosovo, lor aparteninta a Serbia, qua duris de fino di februaro 1998​ til la 11ma di junio 1999​. En la konflikto, Federala Republiko Yugoslavia (lor konsistanta ek la republiki Serbia e Montenegro), qua kontrolis Kosovo ante la milito, luktis kontre rebeli di etnio Albana qui formacis la Liberigo-Armeo di Kosovo (ELK), e havis aerala suporto de NATO pos la 24ma di marto 1999, e landala suporto del armeo Albaniana.

ELK kreesis en 1991 e facis lua unesma kampanio en 1995, kande ol lansis ataki kontre l'apliko di Serbiana legaro en Kosovo. En junio 1996, la grupo asumis responso pri saboti kontre polico-kontori en Kosovo. En 1997, l'organizuro kompris granda quanto di armi, qui recevis tra kontrabando per la frontiero kun Albania, pos revolto en qua lua armi konfiskesis da polico. Dum la komenco di 1998, l'ataki da ELK kontre Yugoslavian autoritatozi en Kosovo kreskis, pro la presenteso di paramilitisti e regulala trupi Serbiana, qui pose komencis represo-kampanio kontre simpatiidi de ELK e politikal opozinti. Ta kampanio mortigis de 1500 til 2000 civili e membri de ELK.

Ye la 20ma di marto 1999, Yugoslavian armeo komencis masiva kampanio por represar ed ekpulsar Albano-Kosovani, pos la retreto di trupi de la Kosovo Verification Mission (KVM) sendita dal organizuro OSCE, e la falio di la tale nomizita "Konfero di Rambouillet". Pos la falio pri obtenar diplomacala solvo dil konflikto, NATO intervenis, e justifikis la kampanio en Kosovo kom esanta "humanala milito". To stimulis masiva ekpulso di Albani de Kosovo, kande trupi Yugoslaviana duris kombatar dum l'aerala bombardo kontre Yugoslavia, de marto til junio 1999.​ Dum la yaro 2000, inquesti trovis restaji di preske 3 mil viktimi de diversa etnii, ed ye la sequanta yaro, tribunalo establisita en Kosovo dal Unionita Nacioni probis ke Serviana trupi produktis "masiva teroro-kampanio, qua inkluzis asasini e sexuala violaci" kun skopo exterminar la habitanti di etnio Albana.

La milito finis per la Traktato di Kumanovo, e trupi Yugoslaviana e Serbiana aceptis retretar su de Kosovo e permisar internaciona supervido. La Liberigo-Armeo di Kosovo dissolvis su poke pose, e kelk ek lua membri eniris l'armala grupo UÇPMB, qua luktis por la nedependo di municipi Preševo, Medveđa e Bujanovac, an la valo di Preševo, ed altri unionis su al Armeo pri Nacionala Liberigo di Kosovo (ELN) ed a la Nacional Armeo di Albania (ENA) dum l'armala konflikto en Norda Makedonia,​ kontre ke altri formacis la policistaro di Kosovo. Pos la milito, organizesis listo la nomi di plu kam 13 500 personi qui mortis dum la konflikto en la du yari. L'armei Yugoslaviana e Serbiana efektigis la diplaso di 1,2 til 1,45 milion Albano-Kosovani. Pos la milito, cirkume 200 mil Serbi, cigani ed altra etnii ne Albana fugis de Kosovo, e multa civili esis viktimi di violaci ed altra abuzi. Serbia divenis rezideyo por la maxim granda quanto di refujindi en Europa.