Tunelo
Aspekto
Tunelo esas subtera galerio qua konstruktesas por ligar du loki. Ordinare, tuneli esas artificala.
Povas existar tuneli por personi o biciklisti, ma ordinare kreesas por motorala vehili, exemple automobili, treni, metroi* ed, en kelka kazi por navi, quale kanalo. Ank existas tuneli por transportar aquo, por servadi di telekomuniko, o por l'extraktado di minerali.
Tuneli povas konstruktesar manuale (exemple la tuneli exkavata da ministi, por extraktar minerali), per granda perforo-mashini, nomizita Angle Tunnel Boring Machine, abreviita T.B.M. (exemple la tunelo konstruktita sub l'Angla Kanalo) o per l'uzo di explozivi.
Tuneli anke povas konstruktesar per tale nomizita metodo "trancho-e-kovro" (Angle: "cut-and-cover") per du metodi:
- per exkavo di trencho en la sulo, la konstrukto di muri en la lateri dil exkavado, e pose konstrukto, ordinare uzanta betono, dil tekto de la tunelo; o
- unesme, la sulo exkavesas lo suficanta por konstruktar la du laterala muri del tunelo, pose konstruktesas la tekto e fine exkavesas la sulo infre la tekto por forigar la tero ed apertar la tunelo.
Kelka granda tuneli
[redaktar | redaktar fonto]- Tunelo sub Angla kanalo (Eurotunnel), inter Unionita Rejio e Francia
- Tunelo Seikan, en Japonia
- Tunelo Lærdal, en Norvegia
- Tunel Kristo Redemptero, inter Arjentinia e Chili
- Tunelo sub la Monto Blanka