Greta Thunberg
Greta Tintin Eleonora Ernman Thunberg (n. 3 januaro 2003) esas sueda ambiental aktivisto pri klimato-chanjo. Elua kampaniado ganis internaciona agnosko.
Thunberg konocesas pro elua direta parolo-maniero, e publike ed a politikala dukteri ed asembli, per qua el incitas nemediata agado por traktar la klimato-krizo.
Thunberg unesme konocesis pro yunesal aktivismo en agosto 2018 kande, evanta 15 yari, el komencis pasar sua skolo-jorni exter la sueda parlamento por demandar plu forta agado pri klimato-chanjo, per tenar signo kun la vorti (en la Sueda) Skolstrejk för klimatet (skolo-striko por la klimato). Balde, altra studenti organizis simila protesti en sua propra komunesi. Kune, li organizis movado de skolo-striki sub la nomo Fridays for Future (Venerdii por Futuro).
Pos ke Thunberg diskursis a la Konfero pri Klimato-Chanjo dil Unionita Nacioni en 2018, studento-striki eventis omnasemane ulaloke en la mondo. En 2019, esis adminine du koordinita multa-urba protesti, singla asistita da plu kam un milion studenti.
Heme, Thunberg konvinkis sua genitori adoptar plura vivostilo-selekti por diminutar sua karbo-"pedomarko" (-produkturo), inkluze renuncar aviacado e ne manjar karno.
Frua vivo
[redaktar | redaktar fonto]Greta Thunberg naskis ye 3 januaro 2003 en Stockholm, Suedia, la filiino dil opero-kantisto Malena Ernman ed aktoro Svante Thunberg. Elua patrala avulo esas l'aktoro e direktisto Olof Thunberg. El esas anke distanta parento di Svante Arrhenius, la Nobel-Premio-ganinta kemiisto qua unesme evaluis l'efekto da "teplico"-gasi ye la klimato dil Tero.
Segun Thunberg el unesme audis pri klimato-chanjo en 2011, kande el evis ok yari, ed el ne povis komprenar pro quo on agis tante poko pri ol. La situeso depresis elu. El cesis parolar e manjar e perdis dek kilogrami dum du monati. Fine, el diagnozesis pri Asperger-sindromo, "obsessive-compulsive"-maladeso (OCD), e selektiva mutismo, plus ADHD.
Elua Asperger-diagnozeso publikigesis en Suedia da elua matro en mayo 2015, por helpar altra familii en simila situeso. Dum agnoskar ke sua diagnozeso "limitizis me antee", Thunberg ne egardas sua Asperger-sindromo kom maladeso, e vicee nomizis ol sua "superpovo".