Kriterii di Kobenhavn

De Wikipedio

La kriterii di Kobenhavn (Dania) esas kelka kondicioni quin ne-EU-landi devas satisfacar por kandidatesar por membreso dil EU, segun l'Konsilistaro Europana.

Ca kondicioni konkrete esas registragita da la Konsilistaro Europana di 1993 en Kobenhavn. Motivo esis la turno en est-Europa. Pro to esis expektebla ke multa yuna demokratii kun tre exmodeskint ekonomiala strukturo aplikos EU-membreso. La membreso-kriterii esas kompletigita che la Konsilistaro Europana di decembro 1995 en Madrid, ma la kriterii ankore nomesas la kriterii di Kobenhavn.

Segun ca sis kriterii, kandidata membro-stato devas:

  • disponar pri stabil instituti;
  • respektar demokrata principi;
  • respektar homala yuri e yuri di minoritati;
  • havar funcionanta merkat-ekonomio qua esas rezistanta la konkurenco dil interna merkato;
  • transprenar l'aquiraji komunesala ed aplikar ol en propra lando;
  • esar Europana lando.

Ta lasta kriterio adjuntesas pro ke Maroko dum la yari 80 volis divenar membro. (Chipro geografiale konsideresas kom Azian insulo, Turkia plu-grandaparte situesas en Azia ed anke kelka Grek insuli situesas en Azia. Anke parti di Hispania e Francia situesas en Afrika).

Ultre ca yural (videz precipue art. 49 dil EU-traktato), ekonomial e guvernala kriterii, kandidateso di EU erste esas politikala questiono. Membreso postulas konsento di omna existanta membro-stati.

Segun la Traktato por registrago di Konstituco por Europa, singla Europana stato qua respektas ta en ta traktato mencionita valori, povas divenar membro dil EU. Ultre to, la kandidato-membrostato anke devas esar kapabla partoprenar administrale ed ekonomiale en l'Uniono.