Milano

De Wikipedio
Milano
Kelk imaji pri Milano.
Standardo Blazono
Lando: Italia
Regiono: Lombardia
Informo:
Latitudo: 45°28' N
Longitudo: 09°11' E
Altitudo: 120 m
Surfaco: 181,76 km²
Habitanti: 1 360 541 (2023)
Denseso di habitantaro: 7489,08 hab./km²
Disto de Roma: 584 km
Horala zono: UTC+1
(UTC+2 dum la somero)
Urbestro: Giuseppe Sala (PD)
Mapo di Milano
Oficala retosituo:
www.comune.milano.it

Milano esas la maxim granda urbo de la nordo di Italia e chef-urbo di Italiana regiono Lombardia. Segun statistiki pri 2023, ol havis 1 360 541 habitanti. Lua tota surfaco esas 181,76 km². Lua nomizita "metropolala urbo" havas 3,26 milion habitanti, e lua metropolala regiono havas 13 111 km² e plu kam 8 milion habitanti, esanta un ek la maxim granda metropolala regioni de Europa, iranta til la frontiero kun Suisia.

De la 12ma til la 14ma yarcenti, Milano esis un ekl la maxim granda urbi di Europa, importanta komercala centro, e chef-urbo dil dukio Milano. Nun ol duras esar la precipua ekonomiala e financala centro di Italia, ed un ek la maxim importanta industriala centri di la lando.

Historio[redaktar | redaktar fonto]

L'Insubri, Kelta populo qua habitis la regiono Insubria an la nordo di Italia, posible fondis Milano cirkume la yaro 600 aK, kun la nomo Mediolanon. En 222 aK, Romana konsulo Gnaeus Cornelius Scipio Calvus kaptis l'urbo, e ribaptis ol Mediolanum, origino di la nuna vorto "Milano". La regiono pose konquestesis komplete dal Romani, qui nomis ol Gallia Cisalpina.

En 402, pos longa siejo, l'urbo kaptesis dal Visigoti, komandita da Alarik. Pos ta siejo, lora imperiestro Honorius decidis transferar la chef-urbo dil imperio de Milano a Ravenna. Pos la krulo di Westala Romana imperio, Flavius Odoacer transferis la sideyo di lua povo a Milano.

En 493, Goti komandita da Teodorik vinkis Odoacer. La politikala e militala situaciono dil urbo divenis prekara, ed en 539, Bizancana imperiestro Justinianus la 1ma atakis Goti komandita dal rejo Teodatus. Pro rivalesi inter Gota generali, l'urbo incendiesis ca yaro.

Transporto[redaktar | redaktar fonto]

Staciono de la Lineo 5 dil metropoliteno di Milano.

Milano esas un ek la precipua centri pri transporto del sudo di Europa. Lua kin precipua ferovoyala stacioni jacas inter la maxim uzata de Italia. Pos 2009, du linei di treni di granda rapideso ligas Milano a Roma, Napoli e Torino.

La kompanio Azienda Trasporti Milanesi (ATM) operacas la sistemo di publika transporto di Milano e lua vicina urbi. La metropoliteno* di Milano havas entote plua kam 100 km, dividita en quar linei. Existas 12 linei di suburbala ferovoyi qui ligas la centro di Milano a lua metropolala regiono. La miintervalo inter la treni esas 6 minuti.

La reto di tramveturi konsistas ek 17 linei e havas entote 160 km.[1] La linei di autobusi kovras plua kam 1070 km. Existas anke sistemo di privata taxii.

Tri aeroportui servas Milano: l'aeroportuo Linate inauguresis en 1937 ed esas la maxim anciena e la nura an la centro dil urbo; l'aeroportuo Malpensa distas 45 km de la centro di Milano ed uzesas por internaciona flugi; fine l'aeroportuo Bergamo-Orio-al-Serio uzesas dal aerala kompanii low cost.

Milano anke ligesas ad altra urbi en Lombardia e tota Italia per linei di autobusi di longa disto.

Gastronomio[redaktar | redaktar fonto]

Monumenti[redaktar | redaktar fonto]

Katedralo (en Italiana: Duomo) di Milano.

Referi[redaktar | redaktar fonto]

  1. world.nycsubway.org/Europe/Italy/Milan (Urban Trams) - Publikigita da World.nycsubway.org. Dato di publikigo: 8ma di decembro 2003. URL vidita ye 13ma di marto 2009.