99 Luftballons
"99 Luftballons" (germana: Neunundneunzig Luftballons, "99 baloni") esas kontre-milita protesto-kansono da la germana bando Nena de lia su-titula albumo di 1983.
Angla-lingua versiono "99 Red Balloons", kun liriki da Kevin McAlea, anke editesis en la albumo 99 Luftballons en 1984 pos granda suceso dil originalo en Europa e Japonia. La angla versiono ne esas direta tradukuro dil germana originalo, e kontenas kelke diferanta liriki.
Liriki
[redaktar | redaktar fonto]Che koncerto en junio 1982 da le Rolling Stones en West-Berlin, la gitaristo di Nena, Carlo Karges remarkis ke on liberigis baloni. Dum spektar oli movar vers la horizonto, il remarkis ke li chanjis formo, tale ke li similesis stranja spaconavi (referata en la germana liriki kom "UFO", Neidentifikita Fluganta Objekto). Il pensis pri quo povus eventar se li flotacus super la Berlin-Muro aden la Sovieta sektoro.
On kelkafoye direte tradukas la titulo kom "99 Aero-Baloni", ma la kansono konocesis en la angla kom "Ninety-Nine Red Balloons" (99 Reda Baloni). La titulo "99 Red Balloons" preske skandesas korekte, kun silabi falanta en la justa loki en la ritmo dil unesma lineo de liriki: "Red" parte remplasas fiorituro dal kantisto ante "Luft". Neunundneunzig (99) havas un silabo plu kam "ninety-nine", do la lasta silabo e "Luft" fuzesas en la angla tradukuro e divenas "Red" (reda).
La liriki dil originala germana versiono esas rakonto: 99 baloni konfundesas kun spaconavi, e generalo sendas pilotisti por exlorar. Trovinta nulo ecepte puero-baloni, la pilotisti decidas krear spektaklo per pafar oli. To desquietigas la nacioni alonge la frontieri, e defenso-ministri ambalatere instigas konflikto por sizar povo por su ipsa. Fine, 99-yara milito rezultas de la nenociva baloni, produkanta devasto omnalatere sen vinkanto. Ye la fino, la kantisto promenas tra la devastita ruinuri e liberigas balono, e spektas ol forflugar.
Segun David Frum, la politikala kuntexto dil kansono esis protesti kontre instalo di nukleala projektili da NATO.
Angla versiono ed altra versioni
[redaktar | redaktar fonto]La angla versiono retenas la spirito dil originala rakonto, ma multa liriki tradukesas poeziale vice direte: reda helio-baloni liberigesas da anonima civilo aden la cielo, e detektesas kom projektili da defektoza averto-sistemo; la baloni konfundesas kun milito-avioni, to quo rezultas en paniko e fine nukleala milito.
De la komenco Nena ed altra membri dil bando expresis sua desaprobo dil angla versiono dil kansono, "99 Red Balloons". En marto 1984, la klavaristo e kunskribisto Uwe Fahrenkrog Petersen dicis, "NI eroris ibe. Segun me la kansono perdas ulo dum traduko e mem sonas stulta." Dum altra interviuvo tamonate la bando inkluzanta Nena ipsa esis "ne tote kontenta" pri l'angla versiono nam ol esas "tro nesubtila" por grupo qua ne volis egardesar kom protesto-bando. Malgre pleir plu kam 500 koncerti dum periodo de plu kam 30 yari, Nena nultempe "live"-kantis "99 Red Balloons", mem che elua rara koncerti en Anglia, el sempre pleis la germana versiono vicee.
Esas du ri-registragi dil originala germana versiono dil kansono editita da Nena: moderna versiono en 2002 inkluzita en Nena feat. Nena (2002) e "retro"-versiono en 2009, qua inkluzis kelka versi en la franca.