Duesma batalio di Marne
| Duesma batalio di Marne | |||
| |||
| Britaniana tanki Mark IV kaptita dal Germani. | |||
| Konflikto: | Unesma mondomilito | ||
| Dato: | 15 di julio til 16 di agosto 1918 | ||
| Loko: | apud la fluvio Marne, proxim Paris, Francia. | ||
| Rezulto: | decidigiva vinko dal federiti. | ||
 Francia.svg){kind=small} Unionita Rejio Usa Italia
|
↔ | Germana imperio | |
| Ferdinand Foch ed altri | ↔ | Erich Ludendorff ed altri | |
| 44 Franca divizioni 8 Usana divizioni 2 Italiana divizioni 4 Britaniana divizioni 408 potenta pafili 360 kampaniala baterii 346 tanki |
↔ | 52 divizioni 609 potenta pafili 1 047 kampaniala baterii | |
| Francia: 95 165 morti o vunditi Usa: 12 000 morti o vunditi Unionita Rejio: 16 552 morti o vunditi Italia: 9 000 morti o vunditi
|
↔ | 139 000 morti o vunditi 29 367 kaptiti 793 pafili perdita | |
La Duesma batalio di Marne (Franca: Seconde bataille de la Marne) o batalio di Reims esis la lasta granda German atako che la westala fronto dum l'unesma mondomilito. L'atako faliis kande Franca trupi kun la helpo di tanki kontreatakis en Germana dextra flanko ed impozis multa perdaji a German armeo.
Operaco Michael
[redaktar | redaktar fonto]
Pos signatir la kontrato di Brest-Litovsk kun Rusia e divenir libera de estala fronto, Germana infantriala divizioni movesis rapide adweste per ferovoyi.
La surnomizita «Operaco Michael» dal Germani komencis ye 4:35 kloki la 21ma di marto 1918 en Pikardia, per artilriala bombardo sat kurta ma tre grava. Ante ke la Britaniana trupi povis kontreatakar, specala Germana trupi atakis la defensi dil Federiti. Tamen, l'atako ne esis tre sucesoza, pro ke Erich Ludendorff decidis atakar Arras, ube Britaniani rinforcis lia pozicioni, frontale, vice atakar ol per la sinistra flanko. Nur ye la 28ma di marto Ludendorff decidis lansar atako che la regiono dil Somme, por avancar rapide vers Paris.
La batalio di Aisne
[redaktar | redaktar fonto]
Ludendorff koncentris 42 divizioni sub komando da Max von Boehn, qua lansis atako che la regiono dil rivero Aisne ye la 27ma di mayo. Germani uzis mustardogazo, morteri e kloro kontre Britaniana defensi. Pos la 5ma di junio, altra 5 Germana divizioni arivis a la regiono. Entote 47 divizioni Germana luktis kontre preske 60 divizioni Franca. Proxim la 30ma di mayo Germani ja kaptabis plua kam 50.000 Britaniana soldati e semblis ke la vinko esis proxima. L'atako haltesis dek dii pose pro la fatigo dil atakanti, tamen li avancabis 45 km e kaptis Château-Thierry, stacante cirkume 70km fore de Paris. Li decidis pluforteskar lia linei en la kaptita tereno inter du precipua salii cirkum Arras e Reims, ed altra plu mikra alonge Lys. Ye la 6ma di junio, pos multa sucesoza kontreataki dal Federiti, Germani haltis lia avanco proxim la rivero Marne.
La 2ma batalio di Marne
[redaktar | redaktar fonto]Erich Ludendorff, Germana chefo di intendanco, kredis ke atakar tra Flandria produktos decidigiva vinkeso Britaniana. Por celar lua intenco e deviacar Federita trupi de Belgia, ilu decidis lansar diversionanta atako alonge Marne.
Ye la 15ma di julio komencis la duesma batalio di Marne, kande 23 Germana divizioni del 1ma e 3ma Armei atakis la 4ma Armeo Franca komandita da Henri Gouraud en Reims. La 42ma Usana Diviziono esis kune la 4ma Armeo. Samatempe, 17 divizioni de la 7ma Armeo Germana komandita da Max von Boehn e helpita dal 9ma Armeo Germana komandita da Johannes von Eben atakis la 6ma Armeo Franca.
Este de Reims, la 4ma Armeo Franca preparabis defenso-lineo 4 til 5 km dop la kombato-fronto. Li konstruktis kontinua trancheo protektita kontre frontala vidado dal enemika artilrio. Franci anke observis Germana trupi del aero, e 27 militala kaptiti Germana furnisis l'exakta horo dil atako: 12:10 kloki.
Franci komencis bombardar Germana tranchei ye 11:30 kloki. Kande Germana artilrio komencis pafar, li poke domajis Franca linei. Kande l'infantrio Germana renkontris la precipua defenso-lineo Franca, li recevis ordeni por haltar e vartar til l'arivo dil artilrio. L'artilrio Germana komencis itere bombardar Franca linei la sequanta dio, ye 8:30 kloki. Tamen, la preciza bombardo Franca haltis ta atako. Li itere probis atakar ye la dimezo, ma itere faliis. Balde, Germana komanderi inferis ke li ne povis vinkar. Altralatere, la 4ma Armeo Franca fine povis rinforcar altra pozicioni.
La 22ma Armeokorpo Britaniana e 85 mil Usana soldati unionesis al Franci dum la batalio kontre la Germani, e l'avanco Germana haltesis ye la 17ma di julio. La falio Germana pri krevar la rezisto dil Federiti permisis ke Ferdinand Foch, lor la Supra Komandero dil Federiti, projetar granda kontreatako.
La federita kontreatako
[redaktar | redaktar fonto]
La kontretako federita komencis ye la 18ma di julio: 24 divizioni Franca, plu la 92ma e 93ma Infantriala divizioni Usana, kune Britaniana ed altra Federita trupi e plua kam 400 tanki preparesis por atakar Germana saliajo qua minacis Paris. L'atako federita finis ye la 22ma di julio, kande Franci rikaptis la teritorio okupita dal Germani en mayo 1918. Entote perdis 107 000 soldati (di qui 95 000 Usani e 12 000 Usani), dum ke la Germani perdis 168 000 soldati. Adolf Hitler recevis lua Fera Kruco en Soissons, ye la 4ma di agosto 1918.
Germani komencis retretar ye la 20ma di julio. La Federiti duris atakar li, kun poka rezulti e multa perdaji. Ye la 27ma di julio, la Germani retretabis dop Fère-en-Tardenois, ube li konstruktabis ferovoyala lineo. Ye la 1ma di agosto, Franci e Britaniani durigis l'atako, ed avancis cirkume 8 km. Ye la 6ma di agosto la Federiti haltis l'atako pro la reakto Germana. Tamen, la kombato-fronto diminutabis per 45 km.