Gimnastiko

De Wikipedio
Muliero praktikanta gimnastiko.

Gimnastiko esas sporto qua inkluzas l'exekuto di korp-exerci qui demandas vigoro, flexebleso, ajileso, koordineso, equilibro e gracio. Artala gimnastiko esas la maxim konocata e la maxim populara formo di gimnastiko administrata dal Federuro Internaciona pri Gimnastiko (Fédération Internationale de Gymnastique, FIG). Ordinare, artala gimnastiko envolvas eventi por mulieri en neegala paralela stangi, trabo di equilibro, exerci sur sulo, e voltijo. Por viri l'exerci inkluzas exerci sur sulo, arketala kavalo, ringi, voltijo, paralela stangi, ed alta stango. Gimnastiko evolucionis de exerci uzita dal anciena Greki - inkluzite habileso por acensar e decensar de kavali -, e de l'exekuto di cirkala habilesi.

Altra formi di gimnastiko esas aerobikala gimnastiko e ritmala gimnastiko.

Etimologio[redaktar | redaktar fonto]

L'origino di la vorto esas Greka γυμναστική (gymnastike), femina formo di γυμναστικός (gymnastikos), "afecionata da atletala exerci"[1], de γυμνάσια (gymnasia)[2], "exerco", e γυμνός (gymnos), "nuda"[3], pro l'atleti konkurencis nuda.

Historio[redaktar | redaktar fonto]

Atletino saltas en trampolino.

Por l'anciena Greki, korpala stando esis supera, ed omna urbi havis gymnasium, loko por praktikar salto, kurado e lukto. Kande Romana imperio acencis, Greka gimnastiko remplasesis da militala aprentiseso.

En 393, lora imperiestro Theodosius la 1ma abolisis Olimpiala Ludi, qui lor divenis korupta konkursi. Pro l'aboliso, gimnastiko dekadis. Pose, Kristanismo, kun lua mezepokala kredo pri relato inter peko e l'exposo dil korpo, proskriptis la praktiko di gimnastiko dum yarcenti.

Homina gimnastiko dum l'Olimpiala Ludi di 1908, en London.

Erste dum la 18ma yarcento pro la libro Émile da Jean-Jacques Rousseau[4] gimnastiko riganis notoreso. Pos ica momento, Germana edukisto Friedrich Ludwig Jahn[4] ed altri developis skoli e moderna metodi por docar gimnastiko.

En 1881 fondesis la Fédération Internationale de Gymnastique en Liège, Belgia. Dum la fino dil 19ma yarcento gimnastiko divenis sat populara pro esir inkluzita en l'unesma moderna Olimpiala konkurso di 1896.

Til 1950 altra aktivesi inkluzesis kom gimnastiko en l'Olimpiala konkursi, exemple sinkronigita grupala gimnastikala exerci sur sulo, acensar alonge kordo, kurado, edc.

Dum l'Olimpiala Ludi di 1954 aparis moderna equipuri por gimnastiko, e Sovietiani ed altra atleti de Estal Europa divenis famoza. En 1976, Nadia Comăneci divenis notora gimnastikino obtenante maximala puntizado (10) dum l'Olimpiala konkurso en Montreal.

Videz anke[redaktar | redaktar fonto]

Referi[redaktar | redaktar fonto]