Schleswig-Holstein
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Schleswig-Holstein esas Germanana Land (stato) norde de la lando.
Bazala fakti pri Schleswig-Holstein.
Historio[redaktar | redaktar fonto]
La nomo "Holstein" originas de Olda Saxona Holseta Land, qua signifikas "ligno lando". La Dukio di Schleswig o sudal Jutlando esis parto di Dania. Cirkum la yaro 1100 la duko di Schleswig donis la teritorio di Holstein a la komto Adolf 1ma di Schauenburg.
L'urbo Lübeck esis la centro di Hansa-uniono, qua komencis formacesar ibe en 1159. Lübeck divenis bazo por komercisti de Saxonia e Westfalia. En 1241 ol formacis uniono kun Hamburg e pose kun altra urbi quale Köln, Tallinn ed inkluzite London.
Pos Napoleonal epoko Germana nacionalismo stimulis l'unigo di la regiono kun Prusia por formacar unionita Germania. En 1848 rejulo Frederik la 8ma di Dania promisis ke ilu suportus liberala konstituco por tota Dania, inkluzite Schleswig-Holstein.
Tamen, l'ideo pri liberala konstituco por la regiono ne konsiderezis serioze da Danian elito. En 1863 konflikto pri interesti komencis kande Ferederik la 8ma mortis sen decendanti. En novembro sam yaro Germana kancelero Otto von Bismarck intervenis, e Germana imperio ed Austria-Hungaria deklaris milito kontre Dania. Dania perdis la milito e la teritorii di Schleswig, Holstein e Lauenburg por Austria e Prusia.
Pakto pri paco pos la Austra-Prusiana milito en 1866 stipulis ke lokala habitanti decidus en plebicito se apartenus a Dania o Germania. Pos l'unesma mondomilito, eventis plebicito en nordal e central Schleswig, sub tutelo di internaciona komiso. An la Zono I (nordal Schleswig) la habitantaro decidis per 75% yes-voti, la riunigo kun Dania, dum ke en la Zono II (central Schleswig) eventis inverse: 80% votis pro Germania. En la sudal zono, tamen, ta plebicito nulatempe eventis.
Geografio[redaktar | redaktar fonto]
La stato jacas an la peninsulo Jutlando, inter la Norda Maro e la Baltiko. La fluvio Elbe formacas naturala frontiero inter la stato e l'Infra-Saxonia.
Ekonomio[redaktar | redaktar fonto]
Schleswig-Holstein esas un ek precipua turistala regioni di Germania. L'agrokultivo e la konstrukturo di navi esas la maxim importanta ekonomial agadi di la regiono.
Demografio[redaktar | redaktar fonto]
La maxim granda urbo esas Kiel. Altra importanta urbi esas Lübeck, Flensburg, Neumünster e Norderstedt.
En Schleswig-Holstein existas dana minoritato, qua havas sua propra politikala partiso.