Telesur (TV-kanalo)
Telesur (stilizita kom teleSUR) esas socialista, multa-stato-financizata, tot–Latin-Amerikana terala e satelitala televizion-reto financizata da la guverneri di Venezuela, Kuba, Equador, Nikaragua, Uruguay, e Bolivia, qua havas chefkontoro en Caracas, Venezuela.
Telesur lansesis kun la skopo provizar informo por avancigar integrigo di Latin-Amerika.
Historio[redaktar | redaktar fonto]
La fondinto di Telesur esis Aram Aharonian, jurnalisto ed experto qua livis Uruguay pro dextrana politikala preso. Aharonian asertis ke l'ideo di Telesur esis "vidar ni quale ni vere esis", e ke il serchis plu multa diverseso en la komunikili. Pos ke Aharonian demisionis de sua rolo kom reto-direktisto en 2013, il komentis en interviuvo en 2014 ke Telesur "ne atingis "latin-amerikanigo" e duris esar venezuelana".
La propozita alternativa Latin-Amerikana televizion-reto qua divenis Telesur formacesis ye 24ma januaro 2005, kom parto del projeti aprobita dal ministraro dil venezuelana guvernerio. Segun la jurnalo The Boston Globe, venezuelana prezidanto Hugo Chávez, segun li "komunikili-savanta, avane-pensanta propagandisto," povis financizar 70% del funcioni di Telesur ed anke provizar brodkasteyi, kun altra sinistrana guvernerii anke suportinta la reto, reklaminta ol "kom Latin-socialista respondo a CNN." Telesur komencis brodkastar ye limitizita quar-hora programaro ye 24ma julio 2005, ye la 222ma aniversario di la Latin-Amerikana duktero Simón Bolívar. La reto komencis plen-tempa brodkasti ye 31ma oktobro 2005.
Legala rango, financizo e strukturo[redaktar | redaktar fonto]
La Nueva Televisora del Sur, C.A. esas publika kompanio qua havas diversa Latin-Amerikana guvernerii kom financizeri. Olua primara financizero esas la Guvernerio di Venezuela, ma altra guvernerii quala ti di Kuba, Equador, Nikaragua, Uruguay, e Bolivia anke kontributas; olim, Arjentinia esis olua duesma chef-financizero.
La novaji-agendo dil kanalo originale diktesis da its Direktistaro, per helpo di konsilantaro, qua konsistas ek multa internaciona e regionala sinistrana intelektozi, inkluzanta ganinto dil Nobel Paco-Premio Adolfo Pérez Esquivel, poeto Ernesto Cardenal, skribisti Eduardo Galeano, Tariq Ali, e Saul Landau, chef-redaktero di Le Monde diplomatique e historiisto Ignacio Ramonet, arjentiniana filmo-produktisto Tristán Bauer, pioniro di libera molvaro Richard Stallman, ed usana aktoro ed aktivisto Danny Glover. La reto brodkastas nula komercala reklami.
Richard Stallman pose demisionis ye 26ma februaro 2011, kritikinte la por-Gaddafi-atitudo dil kanalo dum la Libiana Interna Milito.
Kontroversi[redaktar | redaktar fonto]
Kritikeri argumentis ke Telesur esis propagando-reto por la rejimi di Hugo Chávez e Nicolás Maduro, e provizas programi qui enfokigas nur informo qua povus helpar o nocar guvernerio, segun olua politikal alinieso. Exemple, esis granda protesto en Arjentinia en decembro 2017 kontre politiko propozita da centro-dextrana arjentiniana Prezidanto Mauricio Macri, qua denuncis abuzi di homala yuri en Venezuela. La protesto finis per 70 vundita policani e 60 ditenis protesteri. La Telesur-programi parolis pri polico-brutaleso, ma ne mencionis la grava ataki kontre la polico, l'enorma nombro de vundita policani, la destrukto dil urbo-infrastrukturo e mem nacionala monumenti da sinistrana protesteri qui volis jetar la rezultinta stoni, e mem la prezenteso di sinistrana olima kandidato di Kongreso qua employis heme-facita armo.
Altralatere, esis protesti en Venezuela kontre la ekonomiala politiko dil Venezuelan Prezidanto Nicolás Maduro samayare, qui finis per 100 morti, mili de arbitriala diteniti e vunditi. En ta kazi, Telesur laudis la Venezuelana Nacionala Guardo e la Bolivariana Nacionala Polico, akuzis la protesteri pri relatar Usa, ed egardis la rejimo di Maduro kom propaganto di paco.