Thunder Bay
Thunder Bay esas urbo en, e la sideyo di, Distrikto Thunder Bay en Ontario, Kanada.
Ol esas la maxim populoza municipo en nordwestal Ontario kun habitantaro 108.359 en 2011, e la duesma maxim populoza en nordal Ontario, dop Granda Sudbury.
Situita apud la Lago Superior, la metropolala areo di Thunder Bay havas habitantaro 121.596, e konsistas ek la urbo Thunder Bay, la municipi Oliver Paipoonge e Neebing, la urbi Shuniah, Conmee, O'Connor e Gillies, e la Fort William First Nation.
Europana koloniigo en la regiono komencis en la tarda 17ma yarcento per Franca fur-komercanta posteno an la rivi di la rivero Kaministiquia. Ol kreskis aden importanta nabo kun portuo qua formacis importanta ligo en la transporto di grani ed altra produkturi de westala Kanada, tra la Granda Lagi e la Saint Lawrence Seaway, al estala marbordo.
Foresto-kultivado e fabrikado pleis importanta roli en la ekonomio dil urbo. Li diminutis dum recenta yari, ma replasesis da "savo-ekonomio" fondita sur medicinala resercho ed eduko. Thunder Bay esas la situo di la Thunder Bay Regional Research Institute.
La urbo nomizesis pro la imensa Thunder-Bayo ye la "kapo" di Lago Superior, konocita sur 18ma-yarcenta franca mapi kom Baie du Tonnerre. La urbo ofte referesas kom la "Lakehead", o "Canadian Lakehead", pro lua loko ye la extremajo di la Granda Lagi en Kanada.
Historio
[redaktar | redaktar fonto]Europana koloniigo en Thunder Bay komencis per du franca fur-komercanta posteni (1683, 1717) qui pose abandonesis. En 1803, la North West Company di Montréal establisis Fort William kom sua mez-kontinenta entrepôt. La fuorto prosperis til 1821 kande la North West Company kombinesis kun la Hudson's Bay Company, e Fort William ne plus bezonesis.
Dum la yari 1850ma, la Provinco di Kanada atenceskis sua westala extremajo. Deskovro di kupro en la peninsulo Keweenaw di Michigan incitis nacionala demando a mino-loki an la kanadana rivi di Lago Superior. En 1849, Franca-parolanta jezuiti establisis Mission de l'Immaculée-Conception an la rivero Kaministiquia por evangeliizar le Ojibwe. La Provinco di Kanada negociis la Robinson-Pakto en 1850 kun le Ojibwe di Lago Superior. Rezulte, indijena rezerveyo establisesis por li sude del rivero Kaministiquia. En 1859-60, la Department of Crown Lands surveyis du urbi (Neebing e Paipoonge) e Fort William por Europana-Kanadana koloniigo.
Plusa kolonio developesis kelka milii norde de Fort William pos konstrukto di choseo qua konektis Lago Superior kun la kolonio di Red River. La laboro direktesis da Simon James Dawson. La chefkontoro aquiris sua unesma nomo en mayo 1870 kande Kolonelo Garnet Wolseley nomizis ol Prince Arthur's Landing. Ol rinomizesis Port Arthur da la ferovoyala kompanio Canadian Pacific Railway (CPR) en mayo 1883.
Dum la epoko di Wilfrid Laurier, Thunder Bay komencis periodo de extraordinara kresko, pro plu bona aceso a merkati per la transkontinenta fervoyo e developo di la westala frument-explozo. La CPR plularjigis la lineo Winnipeg-Thunder Bay. La Canadian Northern Railway establisis atelieri en Port Arthur. La Grand Trunk Pacific Railway konstrukteskis atelieri che Fort William Mission en 1905, e la federala guvernerio konstrukteskis la National Transcontinental Railway. Konstrukto di gran-elevatori explozis pro plu multa grani exportacita ad Europa.
Ante 1914, la du urbi modernigis sua infrastrukturi. E Fort William e Port Arthur favoris municipal proprieto. En 1892, Port Arthur konstruktis municipale-proprietata elektrala strado-fervoyo. Amba urbi refuzis Bell Telephone Company of Canada ed establisis municipale-proprietata telefon-sistemi en 1902.
La explozo finis en 1913-14, parte pro la komenco dil Unesma Mondomilito. Dum-milita ekonomio emersis per fabriko di armi e navo-konstrukto. Viri del urbi adheris la 52ma, 94ma e 141ma Batalioni di la trupo nomizita Canadian Expeditionary Force.
Fervoyo-employeso nocesis kande la federala guvernerio jereskis la National Transcontinental Railway e Lake Superior Division en 1915, e la Canadian Northern Railway en 1918. Ici amalgamigesis kun altra guverneriala fervoyi en 1923 por formacar Canadian National Railways.
La forest-industrio pleis importanta rolo en la ekonomio di Thunder Bay de la yari 1870ma. Lenii e ligno transportesas precipue ad Usa. En 1917, la unesma papero-muelilo establisesis en Port Arthur. Pose establisesis muelilo en Fort William en 1920. Fine esis quar funcionanta muelili.
Geografio
[redaktar | redaktar fonto]La urbo havas areo de 328,48 km2, quo inkluzas la olima urbi Fort William e Port Arthur, ultre la urbi Neebing e McIntyre. La urbo reflektas la kolonio-shabloni di la 19ma yarcento. En la westa parto dil urbo, Fort William Town Plot, surveyita en 1859-60, nomizesis pro West Fort William (o Westfort) en 1888 da la CPR. La tero apud la rivero Kaministiquia divenis la rezidala e komercala distrikto dil urbo Fort William. Granda nehabitata areo apud riveri Neebing e McIntyre, konocita kom Intercity, separis Fort William del rezidala e komercala distrikto Port Arthur. En l'esta extremajo dil urbo, parto di McIntyre Township anexesis al urbo Port Arthur en 1892.
Vicineyi
[redaktar | redaktar fonto]Thunder Bay konsistas ek du olim aparta urbi, Port Arthur e Fort William. Amba retenas multo de sua distinta identesi, fortigata da la Intercity-areo inter li. Port Arthur e Fort William havas sua propra komerco-distrikti e preurbi. Konocata vicneyi inkluzas: Bay ed Algoma, kun granda nord-europana populo; Simpson-Ogden e la East End, du ek la max olda vicineyi en Fort William; Intercity, granda komerco-distrikto situita inter Fort William e Port Arthur; Current River, la maxim norda vicineyo di Port Arthur; e Westfort, la max olda habiteyo en Thunder Bay. En la urbo esas anke mikra rurala komunesi, quala Vickers Heights e North McIntyre.
Kulturo
[redaktar | redaktar fonto]Thunder Bay deklaresis "Kulturala Chefurbo di Kanada" en 2003. Tra la urbo esas kulturala centri qui reprezentas la diversa populo, quala la Finnish Labour Temple, Scandinavia House, Italian Cultural Centre, la Polish Legion, e mult altri. Shag, kombinuro de "shower" e "stag" por celebrar fianco, e Persian, cinamo-kuko kun rozea sukrizajo, devenas del urbo. Thunder Bay servesas da Thunder Bay Public Library, quo havas quar branchi.
Thunder Bay havas diversa muzikala e ple-artala loki. La maxim granda profesionala teatro esas Magnus Theatre. Fondita en 1971, ol ofras sis teatraji dum sezono. Thunder Bay Community Auditorium, kapaceso 1500, esas la primara loko por diversa sorti de amuzo. Ol esas hemo dil orkestro Thunder Bay Symphony Orchestra. New Music North ofras nuntempala klasika muziko.
Bay Street Film Festival, establisita en 2005, esas nedependanta film-festivalo qua pleas lokala, nacionala, ed internaciona filmi sub la temo "Filmi por la Populo." La festivalo eventas en oktobro. Thunder Bay esas anke hemo di North of Superior Film Association (NOSFA). Establisita en 1992, NOSFA pleas internaciona e kanadana filmi, plus printempala film-festivalo.
Thunder Bay Art Gallery, fondita en 1976, expozas verki da First Nations-artisti, e havas kolekturo di nacionala signifiko. Thunder Bay Historical Museum Society, fondita en 1908, prizentas lokala e voyajanta expozi e havas impresiva kolekturo de trovaji, fotografuri, pikturi, dokumenti e mapi.