Atako kontre Pearl Harbor
| Atako kontre Pearl Harbor | |||
| |||
| Komenco dil atako Japoniana kontre Pearl Harbor. USS West Virginia frapesas da bombo. | |||
| Konflikto: | Duesma mondomilito | ||
| Dato: | 7ma di decembro 1941 | ||
| Loko: | Pearl Harbor, Oahu, Havayi | ||
| Rezulto: | Taktikala vinko Japoniana. | ||
 Usa
|
↔ |  Japonia
| |
| Husband E. Kimmel Walter Short Robert A. Theobald |
↔ | Chuichi Nagumo Isoroku Yamamoto Mitsuo Fuchida | |
| 8 kurasonavi 8 krozeri 30 kontre-torped-navi 4 submara navi 49 altra navi cirkume 390 avioni |
↔ | 6 avionala transportonavi 2 kurasonavi 2 granda krozeri 1 mikra krozero 9 kontre-torped-navi 23 submara navi 414 avioni 5 mikra submara navi | |
| 4 kurasonavi sinkita 3 kurasonavi domajita 1 kurasonavo strandita 2 altra navi sinkita 3 krozeri domajita 3 kontre-torped-navi domajita 188 avioni destruktita e 159 domajita 2402 morti 1247 vunditi |
↔ | 29 avioni 64 morti 4 mikra submara navi sinkita 1 mikra submara navo strandita 1 militala kaptito | |
L'atako kontre Pearl Harbor esis surpriz-atako facita da Japoniana mar-armeo kontre navala bazo Usana en Pearl Harbor, Havayi dum la matino di sundio, la 7ma di decembro 1941. La skopo dil atako esis preventar l'interveno di Usana floto en l'agadi militistala projetita da Japonia che sudestal Azia kontre transmara posedaji di Unionita Rejio, Francia, Nederlando ed Usa. Japoniani facis koincidar l'ataki kun l'atako a posedaji Britaniana en Hong Kong, Malaizia e Singapur, qui fine kaptesis da li en februaro 1942.
L'atako komencis ye 7:48 kloki lokala horo, e facesis da 353 avioni Japoniana[1] inkluzite atak-avioni, bombardavioni e torpedo-lansil-avioni, qui departis de 6 avionala transportonavi.[1] La 8 kurasonavi Usana en la portuo domajesis, e 4 ek li sinkesis. De la 8, du rekuperesis pos sinkado e 4 reparesis, do 6 povis itere kombatar pose, dum altra batalii di la milito. L'atako Japoniana anke sinkis o domajis 3 krozeri, 3 kontra-torped-navi, 1 skolo-navo, ed 1 navo-torpedilo. Usani perdis 188 avioni, 2403 maristi mortis[2] e plusa 1178 homi vundesis.[3] Tamen, Japoniani ne atakis l'elektriferio, la nav-konstrukteyi e nav-repareyi, la depozeyi di fuelo e torpedi, la doki di submara navi e la centrala kazerno ed altra edifici. Japoniani perdis 29 avioni e 5 mikra submara navi, 65 homi mortis o vundesis. Un maristo Japoniana kaptesis.
L'atako komocionis Usani forte, ed efektigis l'eniro di Usa en la Duesma mondomilito, sive en Pacifiko, sive en Europa. Ye la sequanta dio, la 8ma di decembro, Usa deklaris milito kontre Japonia.[4] La suporto en Usa kontre l'interveno en la milito, qua esabis forta,[5] desaparis, samatempe kam la klandestina suporto al Unionita Rejio remplasesis da klara suporto. Naziista Germania ed Italia deklaris milito kontre Usa ye la 11ma di decembro, konseque del atako kontre Japoniani.
Pro ke Japoniani ne deklaris milito, e lansis atako dum negocii qui semblis prosperar, lora prezidanto Usana Franklin Delano Roosevelt qualifikis la 7ma di decembro 1941 kom «dato memorigebla kom deshonoroziva». Pro ke l'atako facesis sem antea milito-deklaro e nula explicita avizo, l'atako kontre Pearl Harbor judiciesis en specala tribunalo por milito-krimini, dum tale nomizita "judicii di Tokyo" kom milito-krimino.[6][7]
Referi
[redaktar | redaktar fonto]- ↑ 1,0 1,1 Parillo, Mark:Why Air Forces Fail: the Anatomy of Defeat Publikigita da Robin Higham, Stephen Harris. The University Press of Kentucky. Dato di publikigo: 2006.
- ↑ Full Pearl Harbor casualty list - Publikigita da Usswestvirginia.org. URL vidita ye 15ma di agosto 2012.
- ↑ Pearl Harbor Facts - Publikigita da About.
- ↑ United States declares war - Autoro: Abilene Reporter-News. Publikigita da Newspapers.com. Dato di publikigo: 8ma di decembro de 1941.
- ↑ Adler, Selig. The Isolationist Impulse: Its Twentieth Century Reaction. Nueva York: The Free Press, 1957 p. 239-258
- ↑ Autoro: Yuma Totani. The Tokyo War Crimes Trial: The Pursuit of Justice in the Wake of World War II Publikigita da Harvard University Asia Center. Dato di publikigo: 1ma di aprilo 2009. Pagino/pagini: 57.
- ↑ Autoro: Stephen C. McCaffrey. Understanding International Law. Publikigita da AuthorHouse. Dato di publikigo: 22ma di septembro 2004. Pagino/pagini: 210-229.