Milito di Korea
| Milito di Korea | |||
| |||
| Kelk imaji pri la milito di Korea | |||
| Dato: | 25ma di junio 1950 til la 27ma di julio 1953 | ||
| Loko: | Koreana peninsulo | ||
| Rezulto: | armistico, e manteno di frontierala limiti che Paralelo 38 Nordo. Senarmea 4-kilometra zono kreesis inter Nord-Korea e Sud-Korea. | ||
Sud-Korea, suportita da Usa ed altra membri del Unionita Nacioni, precipue:.svg){kind=small} Unionita Rejio Kanada Turkia Australia Filipini
|
↔ |  Nord-Korea PR Chinia Sovietia e suporteri
| |
| Syngman Rhee Chung Il-kwon Paik Sun-yup Shin Sung-mo Son Won-il Douglas MacArthur ed altri |
↔ | Kim Il-Sung Pak Hon-yong Choi Yong-kun Kim Chaek Mao Zedong Iosif Stalin, ed altri | |
| 1 304 914, di qui: *590 911 Sud-Koreani (1953) *480 mil Usani, e 63 mil Britaniani |
↔ | 2 126 000, di qui: 600 mil Nord-Koreani (1953) 1, 5 milion Chiniani 26 mil Sovietiani | |
| * 335 mil militisti * 373 500 civili Usa: * 54 246 morti * 103 284 vunditi * 2174 avioni destruktita Unionita Nacioni * 3 mil soldati, de 15 diferanta nacionanesi |
↔ | *736 mil militisti mortinta, di qui 400 mil Chiniani *406 mil civili * 680 mil desaparinta * 345 avioni | |
La Milito di Korea esis milito qua eventis en la peninsulo Korea de 1950 til 1953, en qua militis Nord-Korea, suportita da Popul-Republiko Chinia e Sovietia, kontre Republiko Korea (o Sud-Korea), suportita da Usa. Ol esis un ek l'unesma konflikti de tale nomizita Kolda milito. Ol produktis la morto di cirkume 3 milion civili, e preske 15 % ek tota habitantaro de la norto, esinte un ek la maxim sangoza konflikti de la historio.[1]
Kin yari ante, pos finir la Duesma mondomilito, Usa e Sovietia paktis pri dividar la peninsulo Korea en du. La frontiero establisesis en la paralelo 38°N. La nordo de la regiono kontrolesis da Sovietia, kontre ke la sudo kontrolesis da Usa. Singla superpovo kontrolis sua regiono ed establisis nova stati kun politikala rejimi ed ekonomiala sistemi influita da li: Nord-Korea adoptis komunista sistemo, kontre ke Sud-Korea adoptis kapitalista sistemo.
Malgre ke facesis negocii pri la riunigo di Korea ante ke la milito komencis, la tensi augmentis kun frontierala konflikti, ed invadi trairante paralelo 38°N. La tenso divenis milito kande Nord-Korea invadis Sud-Korea ye la 25ma di junio 1950.
Usa sendis trupi a Sud-Korea por repelar l'invado. En nur du monati, la defenseri encirkligesis en mikra regiono vicina a Busan, sude de la peninsulo, ante ke nord-Koreani haltesis. Rapida kontreatako Usana, suportita da altra membri del Unionita Nacioni, retropulsis nord-Koreani vers la nordo di la paralelo 38, preske til fluvio Yalu. Do, la Popul-Republiko Chinia eniris la milito suportinte Nord-Korea, uzinte Sovietian armi. L'armeo Chiniana lansis kontreatako qua obligis la trupi dil Unionita Nacioni e di Sud-Korea retroriar adsude paralelo 38. En 1953, la milito cesis per armistico, qua riestablisis la frontieri inter le du Korea, e kreis 4-kilometra zono senarmea inter la du landi.
L'uzo di trupi del Unionita Nacioni en la milito posibligesis per multa decidi de la Sekureso-Konsilistaro dil Unionita Nacioni favoroze Sud-Korea. La legitimeso di la decidi del Unionita Nacioni koncerne la milito di Korea kontestesis da Sovietia e da altra landi qui suportis Chiniana interveno. Sovietia probis blokusar la votado per absenteso, tamen, l'UN ne judikis l'absenteso di Sovietia kom veto. Til nun, Nord-Korea e Sud-Korea ankore ne signatis definitiva paco-pakto.
Referi
[redaktar | redaktar fonto]- ↑ Pyongyang y Washington, la enemistad que proviene de la cruel Guerra de Corea - Publikigita da 20 Minutos. URL vidita ye 12ma di agosto 2017. Idiomo: Hispana.