Provenco-Alpi-Azur-Rivo

Provence-Alpes-Côte d'Azur Provença-Aups-Còsta d'Azur Prouvènço-Aup-Costo d'Azur Chefurbo Marseille Surfaco 31 400 km² Habitanti Denseso di habitantaro 4 935 576 (2012) 160 hab./km² Guberniestro Renaud Muselier (LR) Horala zono UTC+1 (UTC+2 dum la somero) TNP (yaro) € 142,4 miliardi (2012) Reto www.regionpaca.fr

Provenco-Alpi-Azur-Rivo esas esas un ek la 13 regioni di Francia en Europa qui, ensemble kun transmara teritorii, formacas la Republiko Franca. Jacanta sud-este de la lando, ol havas kom vicini Italia este, Arvernia-Rodano-Alpi norde, ed Ocitania weste. Sude jacas Mediteraneo e Monako. Lua chef-urbo e maxim populoza urbo esas Marseille.

La regiono kontenas l'antiqua provinco Provenco, l'antiqua papala teritorio Avignon, l'antiqua komtio Nice e parto dil antiqua provinco "Delfinio" (Dauphiné, en l'Alpi).

Bazala fakti pri Provenco-Alpi-Azur-Rivo.

Historio

Koloniigita dal Greki, la regiono apartenis a la provinci Gallia Narbonensis e Gallia Transalpina. En 14 aK, Augustus kreis la provinco Alpes Maritmae, de antiqua distrikto samnoma. En 64, Nero kreis la provinco Alpes Cottiae, en teritorii nun apartenanta a Francia (weste) e Piemont, Italia (este). Dum Mezepoko la regiono habitesis da Germana populi: Ostrogoti, Burgundiani, e Franki.

Geografio

L'Alpi okupas la nordo e l'esto di la regiono. Weste de la regiono jacas la valo dil fluvio Rhone, qua ekfluas en Mediteraneo tra marshoza delto, en la regiono nomizita Camargue.

Ekonomio

Turismo esas un ek la maxim importanta ekonomial agado di Provenco Alpi Azur-Rivo, note en litorala urbi Saint-Tropez, Cannes e Nice (la regiono Côte d'Azur).

Kulturo

Ultre la Franca linguo, l'Ocitaniana (qua havas plura dialekti: Provencala, Niceala, Lengadocala, edc.) parolesas en la regiono, ma da poka habitanti. Okcitana literaturo esas plua antiqua kam la literaturo en la Franca: exemple l'unesma konocita texto en Ocitaniana aparis dum la 11ma yarcento.

Diferente de altra dialekti, la Provencala havis kulturo ankore vivinta dum la komenco dil 19ma yarcento, kun romani e dramatifi. La yuna Mistral de ok yari esis markato par la peco lou groulier bèl esprit.

Ilu skribis "Mirèio" en 1855, imitinte Homeros. Mirèio esas romano en versi, quale altra sua opere ek Lou tresor dóu Felibrige qua esas vorto-libro e Memòri e raconte qua esas sua memori.

Ilu kreis Felibrige, asociuro de poeti en provencala linguo, qua su difuzis en omni landi d'oc, ube felibri mantenas la literara liguo de sua regiono kande existas. Se ne existas li divulgas la lokala dialekto.