Ingermanlando

Ingermanlando (Finlandane: Inkeri) esas distrikto proxim la nuna Sankt-Peterburg inter Estonia e la premilitala frontiero di Finlando. Ingermanlando esas anciena areo di la Finalinguala habitaro, qua diminutis dum la yarcenti tre drastikale. En 1920 Ingermanlandi esis admaxime 190 000 e 98% ek li parolis la Finlandana kom matrala linguo. En 2006 la quanteso esas cirkum 16,000 e de li preske omni parolas la Rusa kom matrala linguo. Anke en Siberia ed altraloke en Rusia vivas forsan 90.000 Ingermanlandani.

Pri la historio di la Ingermanlando

Dum la 14ma yarcento Ingermanlando falis en l'influo di Novgorod. L'habitanti (Fina-tribuala) di Ingermanlando baptesis ad ortodoxa Kristanismo.
Dum la yari 1580a, Suedi konquestis Ingermanlando dum la Livonia-milito. Luterana rurani komencis enmigrar de Finlando ad Ingermanlando.
En 1595 segun la paco di Täyssinä, Ingermanlando retrodonesis a Rusia.
En 1617 segun la paco di Stolbova, Ingermanlando esis itere parto di Suedia. Dum la 17ma yarcento cirkume 20.000 homi migris til Ingermanlando de Finlando e en la fino dil yarcento 75 po cent de la populeso di Ingermanlando esis Finlandani.
En 1702 Pyotr la 1ma la Granda fondis Sankt-Petersburg enmeze Ingermanlando.
En 1712 segun la paco di Uusikaupunki Suedia perdis Ingermanlando por Rusian imperio. Pos to la rurani di Ingermanlando divenas sklavi.
En 1809 Suedia perdis Finlando ed ol anexesis a Rusia kun autonomio. La kontakti inter matrala lando ed Ingermanlando pludenseskis e la nacionala anmo pluforteskas.
En 1918 l'Ingermanlandani revoltis kontre bolsheviki.
En 1930 la persekuto dil Ingermanlandani da Stalin komencis: 72.000 Ingermanlandani deportesis a Kazakstan e Siberia. Multa mil homi mortis dum la etnikala purgo.
Dum 1943 e 1944 de Ingermanlando evakuesis 63.000 homi tra Estonia til Finlando. En Ingermanlando ne restis Fina-linguala habitanti.
En 1945 Finlando mustas retrosendar l'Ingermanlandani a Sovietia. L'Ingermanlandani ne darfas retrovenar adheme ma li esas deportita a centra Rusia.
En 1954 pos la morto di Stalin la Ingermanlandani darfis retrovenar ad Ingermanlando. Nur 30.000 homi lojeskis en Ingermanlando.
En 1990, lora prezidanto di Finlando Mauno Koivisto deklaris ke l'Ingermanlandani esas Finlandani, e permisis l'Ingermanlandani retromigrar a Finlando. Pos to, dum la sequanta 16 yari, 25.000 Ingermanlandani translojis a Finlando.
En 2006 la translojado-permiso cesesis.