17ma yarcento

Mapo pri la mondo de 1606, da Willem Blaeu.

Segun Gregoriala kalendario, la 17ma yarcento inkluzas yari de la 1ma di januaro 1601 til la 31ma di decembro 1700. Ol esis la lasta yarcento de Modern-epoko, e kulturale ol dominacesis dal stilo baroko, sive en l'arkitekturo, sive en la pikto, sive en la muziko, sive en la literaturo.

Che Mohamedana mondo, l'imperii Otomana, Mughal e Safavid divenis plu povoza. L'arkitekturo, l'arto e la kulturo dil imperio Mughal atingas lua zenito. On kredas ke dum la regno di Aurangzeb, l'imperio havis la maxim granda ekonomio de la mondo, e superiris olta di westal Europa.

Dum la 17ma yarcento eventis, inter altri:

Mondo

• L'Europani fondas kolonii omnaloke en jus-deskovrita landi. Kolonialismo gradope naskas.

Europa

• Rusia stabileskas pos anarkio e komencas expansar su adeste til Pacifiko, ed adsude til Nigra maro.
• La klimato koldeskas tale, ke on parolas pri mikra epoko glaciala. Ol komencabis dum la 15ma yarcento e duros til la 19ma yarcento. Dum la yari 1600 til 1603 cereali ne kreskas en Finlando. Tala ank eventis dum la yari 1633, 1664, 1671, 1688 e 1695 til 1697.

Afrika

• En norda latero dil fluvio Zambezi, la stato Kalonga richeskas pro l'ivoro-komerco.
• Le Hausa dominacas la komercala voyi a Sahara.
• Granda-Zimbabwe esas suplantita da lokala chefurbi di Transvaal, Botswana e Zimbabwe.

Oceania

• Che l'insulo di Pasko konstruktesas tupa-turmi.

Azia

• Japonia izolesas su de Europani.

Unesma duimo dil yarcento

Dum l'unesma duimo dil 17ma yarcento eventis inter altri:

Mondo

• Anglia, Nederlando, Dania e Francia kontestas Portugalana monopolo en spico-komerco e fondas propra Estal Indiana komercala societi.

Azia

• Abbas la 1ma novigas Persia e konquestas plus areo.

Europa

• Triadek-yara milito en central Europa tempestas de 1618 til 1648.

Duesma duimo dil yarcento

Dum la duesma duimo dil 17ma yarcento eventis inter altri:

Europa

• Anglia esas kurte republiko (o militala diktatoreso).
• Suedia divenas granda povo en nordal Europa.
• Francia divenas granda povo en westal Europa.