Irez a kontenajo

2025

De Wikipedio
Historio > yarcento
Yarcenti:
20ma21ma22ma
Yardeki:

2000a2010a2020a2030a2040a
2050a2060a2070a2080a2090a
2100a


Yari:

20012002200320042005
20062007200820092010
20112012201320142015
20162017201820192020
20212022202320242025
20262027202820292030
20312032203320342035
20362037203820392040
20412042204320442045
20462047204820492050
20512052205320542055
20562057205820592060
20612062206320642065
20662067206820692070
20712072207320742075
20762077207820792080
20812082208320842085
20862087208820892090
20912092209320942095
20962097209820992100

La yaro 2025 (MMXXV segun Romala algarismi) esas yaro komencinta ye merkurdio segun Gregoriala kalendario. Ol esas la 25ma yaro di la 3ma yarmilo, la 25ma yaro di la 21ma yarcento e la 6ma yaro di la yari 2020a.

Dum la komenco di ca yaro, l'invado di Ukraina da Rusia, l'Interna milito di Sudan, l'interna milito di Myanmar e la Milito Israel-Hamas duris.

Segun Chiniala horoskopo, 2025 esas la yaro di la Serpento.

Klimato ed ambiento

[redaktar | redaktar fonto]

L'incendii en Kalifornia divenis devastanta, e de la 1ma til la 14ma di januaro li produktis adminime 25 morti[1] e cirkume 180 mil plusa homi diplasita.[2] L'incendii atingis richa quarteri di multa urbi, inkluzite domegi de Anthony Hopkins, Paris Hilton ed altri. Gavin Newsom, guvernisto di Kalifornia, deklaras ke l'incendii che komtio Los Angeles povas esar "la maxim mala naturala dizastro de Usana historio", e la domaji povas superirar 135 miliardi di dolari[1]. Ye la 8ma di januaro, revuo Nature publikigis studio montranta ke 1/4 ek 23 496 speci studiita di krustacei, fishi e raptera insekti minacesas pri extingo[3]. En Brazilia, pluvegi efektigis rapida inundadi en terglitadi che urbi Coronel Fabriciano, Ipatinga, Santana do Paraíso e Timóteo, en Minas Gerais, produktanta 12 morti. En 6 hori, pluvis 206 mm en Ipatinga, kontre ke mezavalore l'urbo recevas 174 mm di pluvi dum januaro[4]. Ank en sud-estala regiono di Brazilia, urbo Peruíbe recevis 263 mm di pluvo en 24 hori, kande on expektis 236 mm por la tota monato januaro en la urbo[5]. En Indonezia, 17 personi mortas e 8 desaparas pro terglitadi e rapida inundadi efektigita da pluvegi, che provinco Centrala Java[6]. En Europa, extertropikala ciklono Éowyn frapas Irlando e Skotia ye la 24ma di januaro 2025, per venti qui atingis 183 km/h. Ol esis la maxim forta tempesto qua frapis Irlando depos uragano Debbie, en 1961. De la 24ma til la 30ma di januaro, tempesto Herminia frapis Irlando, Unionita Rejio, Portugal, Hispania e Francia per venti qui atingis 128 km/h, produktanta "la maxim serioza inundadi en 40 yari" en Bretonia e Normandia[7]. Fine, de la 27ma til la 31ma di januaro, tempesto Ivo anke frapis la westo di Francia, e l'inundado duris en regioni ja inundita dum l'antea tempesti.

Ye la 6ma di januaro 2025, Europana kosmala agenterio Copernicus publikigis inquesto montranta ke januaro 2025 esis la maxim varma enrejistrita dum la historio di la planeto. La mezavalora temperaturi di la planeto esis 1,75 gradi Celsius plu alta kam la mezavalora temperaturi enrejistrita dum la komenco dil industriala revoluciono[8].

Ágnes Keleti
David Lynch
Horst Köhler

Nobel-premiiziti

[redaktar | redaktar fonto]
  1. 1,0 1,1 LA fires live updates: ‘Extremely critical conditions’ in California as 72 mph wind gusts slam city - Publikigita da The Independent. Dato di publikigo: 14ma di januaro 2025. Idiomo: Angla.
  2. What we know about the victims killed in the California wildfires - Publikigita da MSN. Dato di publikigo: 10ma di januaro 2025. Idiomo: Angla.
  3. Autoro: Catherine A. Sayer, Eresha Fernando, Randall R. Jiminez, Micholas B. W. Macfarlane. One-quarter of freshwater fauna threatened with extinction.  Publikigita da Nature.  Dato di publikigo: 8ma di januaro 2025. 
  4. Chuva castiga região Sudeste do Brasil em janeiro - Publikigita da Climatempo. Dato di publikigo: 13ma di januaro 2025. 
  5. Chuva orográfica causou alagamentos em Peruíbe (SP); entenda fenômeno - Publikigita da CNN. Dato di publikigo: 10ma di januaro 2025. Idiomo: Portugalana.
  6. Landslides and flash floods on Indonesia’s Java island leave 17 dead and 8 missing - Publikigita da ABC News. Dato di publikigo: 21ma di januaro 2025. Idiomo: Angla.
  7. Residents rescued from ‘worst flooding in 40 years’ as Herminia hits France - Publikigita da The Age. Dato di publikigo: 28ma di januaro 2025. 
  8. Ano começa com janeiro mais quente já registrado, 1,75°C acima da era pré-industrial, aponta Copernicus - Publikigita da Globo.com. Dato di publikigo: 6ma di februaro 2025. Idiomo: Portugalana.
  9. Veículo atropela multidão, mata ao menos 10 e fere 35 pessoas nos EUA - Publikigita da UOL. Dato di publikigo: 1ma di januaro 2025. Idiomo: Portugalana.
  10. Liechtenstein legalizes same-sex marriage in near-unanimous vote - Publikigita da Politico. Dato di publikigo: 1ma di januaro 2025. Idiomo: Angla.
  11. Un terremoto en una ciudad sagrada del Tíbet deja al menos 126 muertos y 188 heridos - Publikigita da BBC News Mundo. Dato di publikigo: 7ma di januaro 2025. Idiomo: Hispana.
  12. At least 40 killed in Myanmar military air attack in Rakhine State, UN says - Publikigita da Al Jazeera. Dato di publikigo: 11ma di januaro 2025. Idiomo: Angla.
  13. Simmering anger as Turkey buries ski hotel fire victims - Publikigita da CBS 19 News. Dato di publikigo: 26ma di januaro 2025. Idiomo: Angla.
  14. Same-Sex Marriage Legalized in Thailand, Beginning January 2025 - Publikigita da TIME. Dato di publikigo: 25ma di septembro 2024. Idiomo: Angla.
  15. Caixa-preta é encontrada; o que se sabe sobre acidente fatal entre helicóptero e avião da American Airlines - Publikigita da BBC Brasil. Dato di publikigo: 30ma di januaro 2025. Idiomo: Portugalana.
  16. Car bomb blast in northern Syria kills at least 20 - Publikigita da BBC. Dato di publikigo: 3ma di februaro 2025. Idiomo: Angla.
  17. School campus attack is 'Sweden's worst mass shooting', PM says, as around 10 people killed - Publikigita da BBC News. Dato di publikigo: 4ma di februaro 2025. Idiomo: Angla.
  18. House impeaches VP Sara Duterte - Publikigita da ABS-CBN News. Dato di publikigo: 5ma di februaro 2025. Idiomo: Angla.
  19. Elhunyt Keleti Ágnes ötszörös olimpiai bajnok tornász, a Nemzet Sportolója - Publikigita da Hirado.hu. Dato di publikigo: 2ma di januaro 2025. Idiomo: Hungara.
  20. Kirkekunster Peter Brandes er død - Publikigita da DR. Dato di publikigo: 4ma di januaro 2025. Idiomo: Dana.
  21. Muere a los 88 años el ex primer ministro griego Costas Simitis - Publikigita da La Vanguardia. Dato di publikigo: 5ma di januaro 2025. Idiomo: Hispana.