2002
Salti al navigilo
Irez a serchilo
| Historio > yarcento |
| Yarcenti: |
| 20ma21ma22ma
|
| Yardeki: 2000ma • 2010ma • 2020ma • 2030ma • 2040ma |
| Yari: 2001 • 2002 • 2003 • 2004 • 2005 |
La yaro 2002 esas la 2ma yaro de la 21ma yarcento, e la 2ma yaro de la 3ma yarmilo.
Eventi[redaktar | redaktar fonto]
Kosmo[redaktar | redaktar fonto]
- 19ma di februaro - La probilo di NASA Mars Odyssey komencas mapifar la surfaco di Marso.
- 1ma di marto - Spaco-paromo Columbia lansesas. La kruo i.a. sorgos kosmala teleskopo „Hubble“.
- 26ma di mayo - Mars Odyssey trovas aquo en Marso.
- 4ma di junio - Nana planeto 50000 Quaoar deskovresas dop Neptuno.
- 7ma di oktobro - Ofical anunco pri la deskovro di 5000 Quaoar.
- 4ma di decembro - Totala eklipso sunala.
Mondo[redaktar | redaktar fonto]
- 16ma di januaro - La Sekureso-Konsilistaro dil Unionita Nacioni embarasas aceso al fondi di Osama bin Laden ed al-Kaida. Anke armal importaco a la Taliban inhibesas.
- 18ma di aprilo - Nova insekto-familio, Mantophasmatodea, trovesas.
Europa[redaktar | redaktar fonto]
- 1ma di januaro - L'Euro uzeskas kom valuto en Europana Uniono.
- 6ma di februaro - En l'Unionita Rejio eventas festi pri la 50-yara regno di Elizabeth la 2ma.[1]
- 12ma di februaro - La litijo kontre l'ex-prezidanto di Yugoslavia Slobodan Milosevic komencas en Haag, en la tribunalo dil UN pri militala krimini.
- 28ma di februaro - Finlando adoptas l'Euro kom monetaro, e markka ne plus esas uzebla.
- 17ma di marto - Eventas parlamentala elekti en Portugal.
- 9ma di mayo - En Kaspiysk, Rusia, bombo duktita fore explozas dum militala revuo, e produktas 43 morti e 130 vunditi.
- 23ma di mayo - La muziko-konkurso Europala eventas unesmafoye en Estonia.
- 4ma di junio - En Hispania la deputati aprobas lego qua permisos Baskiana partiso Herri Batasuna divenar legala.
- 14ma di julio - En Francia, militanto de extrema-dextra Maxime Brunerie probas mortigar prezidanto Jacques Chirac dum la festo pri memoriala dio di Franca Revoluciono.
- 26 til 30ma di julio - Ido-renkontro 2002, en Krakow, Polonia[2].
- 27ma di julio - En Ukraina milital aeroplano Su-27 falas dum aeral expozo, e produktas 78 morti e plua 100 vunditi.
- 10ma di septembro - Suisia divenas membro dil Unionita Nacioni.[3]
- 23ma til 26ma di oktobro - En Moskva 40 Checheniani, la duimo femini, prenas 750 gajo-homi en teatreyo. Rusa forci asaltas la teatreyo ed ocidas per gaso omna Checheniani ecepte du e plusa 117 gajo-homi.
- 13ma di novembro - Petrolo-navo Prestige sinkas su apud la litoro di Galisia efektigante ekologiala dizastro.
- 21ma di novembro - Bulgaria, Estonia, Latvia, Lituania, Romania, Slovakia e Slovenia divenas membri di NATO.
- 13ma di decembro - EU anuncas ke ol havos 10 nova membro-stati ye l'1ma di mayo 2004.
Azia[redaktar | redaktar fonto]
- Unesma banko-automato lansesas en Laos.
- marto - L'operaco Anaconda di Usa kontre la Talibani finas en est Afganistan.
- 25ma di marto - Ter-tremo kun forteso 6.1 che la skalo di Richter frapas la montaro Hindukush en Afganistan e produktas 1.000 morti.
- 30ma di aprilo - En Pakistan votanti volas ke militala regno durez.
- Junio - La mondala championkonkurso pri futbalo eventas en Japonia e Sud-Korea.
- 14ma di junio - En Karachi, Pakistan, 20 homi mortas e 50 vundesas lor explozo avan Usan ambasadeyo.
- 5ma di julio - Irak ne aceptas propozo pri l'armala kontrolo da UN.
- 18ma di julio - En India Abdul Kalam elektesas prezidanto.
- 2ma di agosto - Irak invitas Hans Blix pro negociar pri desarmizo. UN ne aceptas la propozo da Irak e demandas prolongar armala kontrolo-viziti.
- 5ma di septembro - En Afganistan l'atento kontre la prezidanto Hamid Karzai ne sucesas.
- 12ma di oktobro - L'explozo di du bombi en noktala klubi en Kuta e Bali, Indonezia, produktas 202 morti.
- 8ma di novembro - La Sekureso-Konsilistaro dil Unionita Nacioni demandas de Irak konkordar pri diminuto de armi. Irak konkordos ye la 13ma di novembro.
- 15ma di novembro - Hu Jintao divenas chef-sekretario dil komunista partiso di Populala Republiko di Chinia.
- 18ma di novembro - Arm-inspektisti dil UN advenas Irak duktata da Hans Blix.
Afrika[redaktar | redaktar fonto]
- 17ma di januaro - En Demokratial Republiko Kongo volkano Nyiragongo eruptas e 400.000 homi evakuesas.
- 27ma di januaro - En Lagos, Nigeria, armala magazino explozas e 1.000 homi mortas.
- 20ma di februaro - En Egiptia fairo en treno produktas 370 morti.
- 22ma di februaro - Jonas Savimbi, chefo di la rebela grupo UNITA mortigesas dm kombati en la provinco Moxico, Angola.[4]
- 4ma di aprilo - L'interna milito di Angola finas.[5]
- 22ma di novembro - En Nigeria plu kam 100 homi mortas, kande demonstranti protestas kontre la konkurso pri la Belino di la Mondo.
Nord-Amerika[redaktar | redaktar fonto]
- 9ma di januaro - En Usa ministerio pri yural aferi komencas kriminal inquesto pro bankroto dil kompanio Enron.
- 22ma di januaro - En Usa la firmo Kmart divenas la maxim granda kompanio, qua volas protekto pro bankroto.
- De l'8ma til la 24ma di februaro - Vintrala Olimpiala Ludi en Salt Lake City, Utah.
- 18ma di junio - En Arizona en fairo inflamita da lokali brulas 1.872 km² de foresto.
- De la 13ma di julio til la 5ma di septembro - Dum terenala fairo en Oregon e Kalifornia brulas 2.022 km²
- 6ma di agosto - Markezo de la Fayette (1757-1834) divenas honorumala populano di Usa.
- 12ma di septembro - Prezidanto di Usa George W. Bush konferas en Unionita Nacioni demandante opozar Irak.
- 2ma di oktobro - La parlamento di Usa permisas la prezidanto uzor militala forco, se il volas.
- 16ma di oktobro - George W. Bush signatas la decido pri milito kontre Irak.
Central Amerika[redaktar | redaktar fonto]
- 10ma di januaro - En Nikaragua Enrique Bolaños komencas lua prezidanteso kin-yara.
- 3ma di februaro - Prezidantal elekti en Kosta Rika.
- 12ma di mayo - Ex-prezidanto di Usa Jimmy Carter vizitas Kuba dum kin dii.
Sud-Amerika[redaktar | redaktar fonto]
- 1ma di januaro - La Parlamento di Arjentinia nomizas kom prezidanto Eduardo Duhalde. Lo finigas periodo de dek dii dum qua Arjentinia havis sep prezidanti.
- 14ma di novembro - Arjentinia ne pagas al Mondala Banko lua 805-milion-dolara debo.
Oceania[redaktar | redaktar fonto]
- 20ma di mayo - Estal Timor divenas nedependanta, pos 26-yara okupeso da Indonezia.[6]
Naski[redaktar | redaktar fonto]
Morti[redaktar | redaktar fonto]
- 3ma di januaro - Freddy Heineken, ex-chefo dil Heineken-biriferio (n. 1923)
- 8ma di januaro - Alexandr Mihaylovich Prohorov, Rusa fizikistulo, Nobel-laureato (n. 1916)
- 17ma di januaro - Camilo José Cela, Hispana skriptisto, Nobel-laureato (n. 1916)
- 19ma di januaro - Martti Miettunen, chefministro di Finlando (n. 1907)
- 21ma di januaro - Peggy Lee, Usana kantistino (n. 1920)
- 23ma di januaro - Pierre Bourdieu, Franca sociologo (n. 1930)
- 28ma di januaro - Astrid Lindgren, Sueda skriptisto (n. 1907)
- 4ma di februaro - Agatha Barbara, prezidantino di Malta (n. 1923)
- 6ma di februaro - Max Ferdinand Perutz, Austriana biologiisto, Nobel-laureato (n. 1914)
- 8ma di februaro - Ong Teng Cheong, prezidanto di Singapur (n. 1936)
- 9ma di februaro - Princino Margaret, komtino de Snowdown (n. 1930)
- 11ma di februaro - Traudl Junge, privata sekretario di Adolf Hitler de 1942 til 1945 (n. 1920)
- 21ma di februaro - John Thaw, Britanian aktoro (n. 1942)
- 22ma di februaro - Jonas Savimbi, chefo di UNITA (n. 1934)
- 25ma di februaro - Claire Davenport, Britanian aktorino (n. 1933)
- 26ma di februaro - Lawrence Tierney, Usan aktoro (n. 1919)
- 8ma di marto - Justin Ahomadégbé-Tomêtin, prezidanto di Benin (n. 1917)
- 11ma di marto - James Tobin, Usan ekonomikisto, Nobel-laureato (n. 1918)
- 12ma di marto - Spyros Kyprianou, prezidanto di Chipro (n. 1932)
- 13ma di marto - Hans-Georg Gadamer, filozofo, evante 102 yari (n. 1900)
- 14ma di marto - Cherry Wilder, Nova-Zelandana skriptisto (n. 1930)
- 24ma di marto - César Milstein, Arjentiniana ciencisto, Nobel-laureato (n. 1927)
- 26ma di marto - Taisto Sinisalo, Finlandana politikisto (n. 1926)
- 27ma di marto - Billy Wilder, Austrian-Usana filmifisto (n. 1906)
- 27ma di marto - Dudley Moore, Britaniana pianisto ed aktoro (n. 1935)
- 30ma di marto - Elizabeth, rejino-matro del Unionita Rejio (n. 1900)
- 16ma di aprilo - Ramiro de León Carpio, prezidanto di Guatemala (n. 1942)
- 18ma di aprilo - Thor Heyerdahl, Norvegian explorero (n. 1914)
- 22ma di aprilo - Linda Lovelace, Usana pornografo aktorino (n. 1949)
- 5ma di mayo - Hugo Banzer Suárez, prezidanto di Bolivia (n. 1926)
- 6ma di mayo - Pim Fortuyn, Nederlandana politikisto (n. 1948)
- 19ma di mayo - John Gorton, chefministro di Australia (n. 1911)
- 20ma di mayo - Stephen Jay Gould, Usana paleontologisto (n. 1941)
- 21ma di mayo - Niki de Saint Phalle, Franc artisto (n. 1930)
- 4ma di junio - Fernando Belaúnde Terry, prezidanto di Peru (n. 1912)
- 5ma di junio - Dee Dee Ramone, Usana basisto (n. 1952)
- 7ma di junio - Basappa Danappa Jatti, vice-prezidanto e provizora prezidanto di India (n. 1912)
- 10ma di junio - John Gotti, Usana mafiestro (n. 1940)
- 24ma di junio - Pierre Werner, chefministro di Luxemburgia (n. 1913)
- 9ma di julio - Rod Steiger, Usan aktoro (n. 1925)
- 14ma di julio - Joaquín Balaguer, ex-prezidanto di Dominikana Republiko (n. 1906)
- 28ma di julio - Archer John Porter Martin, Britaniana kemiisto, Nobel-laureato pri kemio (n. 1910)
- 6ma di agosto - Edsger W. Dijkstra, Nederlandana teoriisto pri informatiko (n. 1930)
- 30ma di agosto - Zaid ibn Shaker, chefministro di Jordania (n. 1934)
.jpg)
- 31ma di agosto - Lionel Hampton, Usana muzikistulo (n. 1908)
- 31ma di agosto - George Hornidge Porter, Britaniana kemiisto, Nobel-laureato (n. 1920)
- 19ma di septembro - Robert Guéï, diktatoro di Ivora Rivo (n. 1941)
- 11ma di oktobro - Antonio González González, Hispana kemiisto (n. 1917)
- 12ma di oktobro - Ray Conniff, Usana muzikisto (n. 1916)
- 13ma di oktobro - Stephen Ambrose, Usana historiisto (n. 1936)
- 31ma di oktobro - Mihail Stasinopoulos, prezidanto di Grekia (n. 1903)
- 3ma di novembro - Lonnie Donegan, Britaniana muzikisto, kompozisto e kantisto (n. 1931)
- 7ma di novembro - Rudolf Augstein, fondinto dil Germana revuo Der Spiegel (n. 1923)
- 17ma di novembro - Abba Eban, Israelana politikisto (n. 1915)
- 18ma di novembro - James Coburn, Usan aktoro (n. 1928)
- 5ma di decembro - Ne Win, diktatoro di Myanmar (n. 1911)
- 12ma di decembro - Orlando Villas-Boas, Brazilian explorero e defensero di indijeni (n. 1914)
- 22ma di decembro - Desmond Hoyte, chefministro e prezidanto di Guyana (n. 1929)
- 22ma di decembro - Joe Strummer, Britaniana muzikisto (The Clash) (n. 1952)
Nobel-premiiziti[redaktar | redaktar fonto]
- Fiziko: Raymond Davis Jr., Masatoshi Koshiba, Riccardo Giacconi
- Kemio: John B. Fenn, Koichi Tanaka, Kurt Wüthrich
- Fiziologio o Medicino: Sydney Brenner, H. Robert Horvitz, John E. Sulston
- Literaturo: Imre Kertész
- Paco: Jimmy Carter
- Ekonomiko: Daniel Kahneman, Vernon L. Smith
Referi[redaktar | redaktar fonto]
- ↑ (11ma di oktobro 2002) Queen helps CBC TV mark 50th anniversary (Angla). CBC. URL vidita ye la 4ma di junio 2016.
- ↑ Raporto pri Ido-renkontro 2002 en Krakow.
- ↑ (10ma di septembro 2002) With Admission of Switzerland, United Nations Family Now Numbers 190 Member States (Angla). Unionita Nacioni. URL vidita ye la 27ma di januaro 2017.
- ↑ (25ma di februaro 2002) Savimbi 'died with gun in hand'. BBC News. URL vidita ye la 4ma di junio 2016.
- ↑ Tim Butcher (5ma di aprilo 2002) - Unita signs peace treaty with Angolan army to end 27-year civil war - . Unita signs peace treaty with Angolan army to end 27-year civil war (en Angla). The Telegraph
- ↑ (20ma di mayo 2002) East Timor celebrates as a nation is born (Angla). The Age. URL vidita ye la 27ma di januaro 2017.