1709

Historio > yarcento
17ma yarcento $\leftarrow$ 18ma $\rightarrow$ 19ma yarcento
Yardeki: 1700a • 1710a • 1720a • 1730a • 1740a 1750a • 1760a • 1770a • 1780a • 1790a 1800a
Yari: 1701 • 1702 • 1703 • 1704 • 1705 1706 • 1707 • 1708 • 1709 • 1710 1711 • 1712 • 1713 • 1714 • 1715 1716 • 1717 • 1718 • 1719 • 1720 1721 • 1722 • 1723 • 1724 • 1725 1726 • 1727 • 1728 • 1729 • 1730 1731 • 1732 • 1733 • 1734 • 1735 1736 • 1737 • 1738 • 1739 • 1740 1741 • 1742 • 1743 • 1744 • 1745 1746 • 1747 • 1748 • 1749 • 1750 1751 • 1752 • 1753 • 1754 • 1755 1756 • 1757 • 1758 • 1759 • 1760 1761 • 1762 • 1763 • 1764 • 1765 1766 • 1767 • 1768 • 1769 • 1770 1771 • 1772 • 1773 • 1774 • 1775 1776 • 1777 • 1778 • 1779 • 1780 1781 • 1782 • 1783 • 1784 • 1785 1786 • 1787 • 1788 • 1789 • 1790 1791 • 1792 • 1793 • 1794 • 1795 1796 • 1797 • 1798 • 1799 • 1800

La yaro 1709 (MDCCIX per Romala algarismi) esis ordinara yaro komencinta ye mardio segun Gregoriala kalendario, ed ordinara yaro komencinta ye saturdio segun Juliala kalendario. Ol esis la 709ma yaro di la duesma yarmilo, la 9ma yaro di la 18ma yarcento, e la 10ma yaro di la yari 1700a. Kande 1709 komencis, Gregoriala kalendario esis 11 dii avan Juliala kalendario, qua duris uzesar en kelka loki til 1923.

Eventi[redaktar | redaktar fonto]

Europa[redaktar | redaktar fonto]

En Europa, la vintro di 1708-09 esis tre severa; ol nomizesis en Francia le grand hiver, en Anglia the great frost. La temperaturi esis partikulare basa dum ca sezono: ye la 5ma di januaro, enrejistresis -16,3 °C en Paris, -25 °C en Beauce, Francia, e -12 °C en London. Francia grave sufris, fluvii solideskis, aquo-mueleyi ne funcionis, e la sulo restis frostigata dum multa semani. Sequante, multi mortis pro famino, forsan 600.000 en Francia til la fino di 1710. La koldeso forsan relatis suno-aktiveso: esis manko di suno-makuli dum la periodo de 1645 til 1715. To esis observata da Giovanni Cassini ed altra astronomi de ta tempo. La periodo esas nuntempe nomizita la Maunder Minimum. Mem en la portuo di Lisboa, e che la kanali di Venezia, frostas.

28ma di junio - Caro di Rusa imperio Petrus la Granda tra-vinkas rejulo Karl la 12ma di Suedia en Poltava, Ukraina dum la Granda Nordala Milito. Karl fugas a Turkia e la superpovo di Suedia finas.
8ma di julio - Eventas la Batalio di Poltava dum la Granda Nordala milito: Rusa trupi vinkas Suedi. Karl fugas a Turkia e la superpovo di Suedia finas.
9ma di oktobro - Pyotr la Granda de Rusa imperio e August la 2ma de Polonia-Lituania signatas pakto en Thorn (la nuna Toruń) kontre Suedia.

Azia[redaktar | redaktar fonto]

Le Ghilzai duktata da Mir Vais vinkas l'armeo di Persia. Afganistan ne plus esas obedianta provinco.

Naski[redaktar | redaktar fonto]

5ma di julio - Étienne de Silhouette, Franca politikisto (m. 1767)
10ma di septembro - Georg Wilhelm Steller, Germana botanikisto e zoologiisto (m. 1746)

Morti[redaktar | redaktar fonto]

16ma di januaro - Imperiestro Higashiyama di Japonia (n. 1675)
19ma di februaro - Tokugawa Cunayoshi, shoguno di Japonia (n. 1646)
31ma di agosto - Andrea Pozzo, Italiana jezuito e piktisto (n. 1642)
7ma di decembro - Meindert Hobbema, Nederlandana piktisto (n. 1638)