Dag Hammarskjöld

De Wikipedio
Dag Hjalmar Hammarskjöld
Profesiono: diplomacisto
Lando: Suedia
Naskodato: 29 di julio 1905, 1905
Nasko-loko: Jönköping, Suedia
Mortodato: 18 di septembro 1961, 1961
Morto-loko: Ndola, Nordala Rhodezia
(nune Zambia)
Retoloko: https://www.daghammarskjold.se

Dag Hammarskjöld (Dag Hjalmar Agne Carl Hammarskjöld) esis chef-sekretario dil Unionita Nacioni de 1953 til 1961, kande lu mortis en aeroplan-acidento, en Afrika. Nuntempe Dag Hammarskjöld esas valorizita kom granda Suedo.

Dag naskis en 29 di julio 1905 en Jönköping, Suedia. Lua patro Hjalmar Hammarskjöld esis prezidanto di kortala tribunalo, pose chefministro di Suedia. Dag kreskis en Uppsala, ube lua patro laboris kom guberniestro.

Dag divenis yuristo ed experteskis kom nacion-ekonomikisto. Il laboris en la rejimo di socialdemokrata Tage Erlander kom exter-partisala ministro, kande ilu nominesis a posteno di la chef-sekretario dil Unionita Nacioni. La rejimo di Suedia ne kampaniis por Dag Hammarskjöld, ma lua “trumpo” esis, ke ilu devenis de sen-koalisinta lando. Ilu juris en l'UN en 10 di aprilo 1953. Kom chef-sekretario dil UN Hammarskjöld sucedis Norvegiana Trygve Lie.

Ante l'ofico en la UN Dag Hammarskjöld laboris en la ministerio dil fiskal aferi, en la ministerio dil exterlandal aferi ed en la centrala banko di Suedia. Dum ca ofici il kreis multa kontakti internaciona, precipue kun Europa.

Ye posmilitala tempo en la mondo dominacis tenso inter la super-povi Usa e Sovietia. Dum la kolda milito Hammarskjöld solvis od entraprezis solvar plu kam 20 krizi internaciona. Ilu koncentris su pri paco entraprezante obstruktar la expanso dil kolda milito ad Afrika ed Azia, ma la nova tereno dil kolda milito favoris Sovietia.

Quankam Dag Hammarskjöld suportis pacal agad, ilu volis, ke UN havus anke militala povo. Il fondis l'unesma paco-sekurinta korpo por UN dum la krizo che Suez en 1956. Hammarskjöld esis tre populara che mikra stati, ed il elektesis nove en 1957. En la generala kunveno dil UN en 1960 Nikita Hrushchyov blamis, ke Hammarskjöld laboris dum la Kongoana krizo tro ocidento-amikale.

Dag Hammarskjöld mortis en aeroplan-acidento ye nokto inter la 17ma e 18ma di septembro 1961. Il esis sur oficala voyo en Afrika dum la Kongoana krizo. L'aeroplano falis proxim l'aeroportuo di Ndola en Zambia an la milito inter ta lando (tatempe Nord-Rhodesia) e Kongo. L'aeroplano pilotesis da Sueda kruo. Pos morto ilu grantesis la Nobel-premio pri paco en 1961.

Plu ne-konocata latero di Dag Hammarskjöld esis, ke il esis anke lirikisto e sidis en l'Akademio di Suedia.

Dag Hammarskjöld esis sucedita da Burmana U Thant, qua laboris til 1971.

Extera ligili[redaktar | redaktar fonto]

Listo di Nobel-laureati pri paco

1901: Dunant, Passy 02: Ducommun, Gobat 03: Cremer 04: IDI 05: Suttner 06: Roosevelt 07: MonetaRenault 08: ArnoldsonBajer 09: BeernaertEstournelles de Constant 10: BIP / IPB 11: AsserFried 12: Root 13: La Fontaine 17: IKRK 19: Wilson 20: Bourgeois 21: BrantingLange 22: Nansen 25: ChamberlainDawes 26: Briand &Stresemann 27: BuissonQuidde 29: Kellogg 30: Söderblom 31: AddamsButler 33: Angell 34: Henderson 35: Ossietzky 36: Lamas 37: Cecil 38: Kontoro Nansen 44: IKRK 45: Hull 46: BalchMott 47: QPSW, AFSC 49: Boyd Orr 50: Bunche 51: Jouhaux 52: Schweitzer 53: Marshall 54: UNHCR 57: Pearson 58: Pire 59: Noel-Baker 60: Lutuli 61: Hammarskjöld 62: Pauling 63: Reda Kruco 64: King 65: UNICEF 68: Cassin 69: ILO 70: Borlaug 71: Brandt 73: Kissinger 74: MacBrideSato 75: Saharov 76: B.WilliamsCorrigan Maguire 77: AI 78: SadatBegin 79: Matro Teresa 80: Esquivel 81: UNHCR 82: MyrdalGarcía Robles 83: Wałęsa 84: Tutu 85: IPPNW 86: Wiesel 87: Arias 88: Paco-trupi 89: Dalai Lamao 90: Gorbachyov 91: Suu Kyi 92: Menchú 93: Mandelade Klerk 94: ArafatPeresRabin 95: Konferi PugwashRotblat 96: BeloRamos-Horta 97: ICBLWilliams 98: HumeTrimble 99: MSF 2000: Dae-jung 01: UNAnnan 02: Carter 03: Ebadi 04: Maathai 05: IAEAElBaradei 06: YunusBanko Grameen 07: Al Gore 08: Ahtisaari 09: Obama 10: Liu 11: SirleafGboweeKarman 12: Europana Uniono 13: Organizuro por l'Interdikto di Kemial Armi 14: Satyarthi, Malala Yousafzai 15: Quarteto 16: Santos 17: Internaciona Kampanio pri l'Aboliso di Nuklear Armi 18: Mukwege, Murad 19: Ahmed Ali