1960
| Historio 19ma yarcento  20ma 21ma yarcento
|
| Yardeki: 1900a • 1910a • 1920a • 1930a • 1940a |
| Yari: 1901 • 1902 • 1903 • 1904 • 1905 |
La yaro 1960 (MCMLX per Romala algarismi) esis bisextila yaro komencinta ye venerdio segun Gregoriala kalendario. Ol esis la 960ma yaro dI la 2ma yarmilo, la 60ma yaro di la 20ma yarcento e l'unesma yaro di la yari 1960a.
Eventi[redaktar | redaktar fonto]
Kosmo[redaktar | redaktar fonto]
- 14ma di marto - Radioteleskopo kontaktas kosmonavo Pioneer V.[1]
- 1ma di aprilo - Usa lansas TIROS-1, l'unesma artificala satelito kun meteorologiala skopo.
- 15ma di mayo - Artificala satelito Sputnik 4 sendesas aden kosmo.
- 12ma di agosto - Echo 1, unesma artificala satelito por telekomuniko lansesas en Terala orbito.[2]
- 19ma di agosto - L'artificala satelito Sputnik 5 sendesas aden kosmo. Kom "voyajanti" en fuzeo esas du hundi, 40 musi, du rati e multa planti.
Mondo[redaktar | redaktar fonto]
- 22ma di marto - Arthur Leonard Schawlow e Charles Hard Townes recevas unesma patento por lasero.
Europa[redaktar | redaktar fonto]
- 24ma di marto - Sovietian aeroplano por pasajeri Tupolev Tu-124 flugas unesmafoye.
- 31ma di marto - Centi di karcerani de la Hungara revolto di 1956 recevas amnestio de Hungara guvernerio.
- 1ma di mayo - Sovietia fusilagas spion-aviono Lockheed U-2 de Usa e kaptas lua pilotisto, Gary Powers, en la regiono Urali.[3]
- 3ma di mayo - komercala zono EFTA komencas funcionar.
- 16ma di agosto - Chipro nedependanteskas de Unionita Rejio.
- 25ma di agosto til 11ma di septembro - eventas l'Olimpiala Ludi en Roma, Italia.
- 12ma di oktobro - Nikita Hrushchyov protestas en generala kunveno di Unionita Nacioni frapante per lua shuo la tablo, pro ke la agi di Sovietia en Estal Europa esas kritikata.
- Decembro - Sovietia ruptas diplomacala relati kun Albania.
Azia[redaktar | redaktar fonto]
- 6ma di marto - Usa anuncas ke 3.500 soldati sendesos a Vietnam.
- 1ma di mayo - Stati Maharashtra, Punjab e Gujarat fondesas en India.
- 27ma di mayo - En Turkia, generalo Cemal Gürsel kaptas la povo.
- 9ma di junio - Tifono Mary produktas 1 600 morti che Popul-Republiko Chinia.
- 1ma di julio - Somali-republiko, la nuna Somalia, nedependanteskas.
- 20ma di julio - En Ceylon (Sri Lanka) Sirimavo Bandaranaike divenas l'unesma muliero chefa ministro en tota mondo.
- 1ma di agosto - Islamabad divenas chef-urbo di Pakistan.
- Novembro - Popul-Republiko Chinia e Sovietia deskonkordas pri l'interpreto di Marxismo e mondala revoluciono.
Afrika[redaktar | redaktar fonto]
- 1ma di januaro - Franca Kamerun nedependanteskas.
- 9ma di januaro - On komencas konstruktar digo che Assuan en Egiptia.
- 11ma di januaro - Chad nedependanteskas.
- 24ma di januaro til 1ma di februaro - Granda revolto en Aljeria kontre Franca koloniala politiko.
- 13ma di februaro - Francia testas lua unesma atomo-bombo en Aljeria.
- 29ma di februaro - Ter-tremo destruktas preske komplete Agadir, en Maroko, e produktas 12.000 morti.[4]
- 21ma di marto - En Sudafrika, eventas masakro di Sharpville. Policisti pafas vers negra demonstreri senarma, e 69 homi mortigesos e 180 plusa homi vundesos.
- 27ma di aprilo - Togo nedependanteskas de Francia.
- 5ma di mayo - Ahmadou Ahidjo divenas prezidanto di Kamerun.
- 20ma di junio - Mali e Senegal nedependanteskas kune.
- 26ma di junio - Madagaskar nedependanteskas de Francia.
- 15ma di julio - Paco-trupi dil Unionita Nacioni arivas en Kongo.
- 1ma di agosto - Benin nedependanteskas de Francia.
- 3ma di agosto - Nijer nedependanteskas de Francia.
- 7ma di agosto - Ivora Rivo nedependanteskas de Francia.
- 11ma di agosto - Chad nedependanteskas de Francia.
- 15ma di agosto - Republiko Kongo nedependanteskas de Francia.
- 17ma di agosto - Gabon nedependanteskas de Francia.
- 20ma di agosto - Senegal divergas de Mali e nedependanteskas sole.
- 1ma di oktobro - Nigeria nedependanteskas del Unionita Rejio.
- 28ma di novembro - Mauritania nedependanteskas de Francia.
Nord-Amerika[redaktar | redaktar fonto]
- 7ma di januaro - Usa probas lansajo Polaris unesmafoye en Florida.
- 21ma di januaro - En Sudafrika, karbono-mineyo Clydesdale Colliery krulas, e produktas 437 morti.
- 1ma di februaro - En Greensboro, Norda-Karolina, nigra studenti kreas sit-in, formo di protesto kontre rasala dicerno.
- 10ma di mayo - Usan atomala submara navo USS Nautilus finas unesma submara voyajo cirkum la mondo.
- 29ma di oktobro - Cassius Clay (pose Muhammad Ali) vinkas unesma konkurso profesonala en boxo.
- 8ma di novembro - John F. Kennedy elektesas prezidanto di Usa.
- 16ma di decembro - Du aeroplani kolizionas super New York e 134 homi perisas.
Central Amerika[redaktar | redaktar fonto]
- 21ma di februaro - en Kuba, Fidel Castro komencas nacionaligar komerco.
Sud-Amerika[redaktar | redaktar fonto]
- 21ma di aprilo - Brasília divenas la nuna chef-urbo di Brazilia.
- 11ma di mayo - Germana SS-oficiro Adolf Eichmann kaptesas da Israelan agenti en Arjentinia.
- 22ma di mayo - En Chili mezuresas la maxim forta ter-tremo en la mondo - 9.6 che skalo di Richter. Ol produktas direte 2.000 morti, e 250 altri pro ondegi en Japonia, Filipini, Alaska e Havayi.
Oceania[redaktar | redaktar fonto]
- 23ma di januaro - Batiskafo USS Trieste atingas la profundajo di 10 991 metri sub l'Oceano Pacifiko, la maxim granda profundajo konocata da homo.
- 1ma di junio - En Auckland, eventas l'unesma brodkasto di televiziono en Nova-Zelando.
Naski[redaktar | redaktar fonto]
- 1ma di januaro - Mohamed Bazoum, prezidanto di Nijer
- 4ma di januaro - Art Paul Schlosser, Usana kartunisto, piktisto e komediisto
- 10ma di januaro - Brian Cowen, chefministro (Taoiseach) di Republiko Irlando
- 10ma di januaro - Jesús Mari Lazkano, Baskiana piktisto
- 13ma di januaro - Eric Betzig, Usana fizikisto, Nobel-laureato
- 22ma di januaro (posible) - Alexandr Zverev, Sovietiana tenisistulo e Germaniana entrenistulo
- 27ma di januaro - Samia Suluhu Hassan, prezidantino di Tanzania
- 29ma di januaro - Tigran Sargsyan, chefministro di Armenia
- 31ma di januaro - Željko Šturanović, chefministro di Montenegro (m. 2014)
- 8ma di februaro - Alfred Gusenbauer, chefministro di Austria
- 8ma di februaro - Benigno Aquino III, prezidanto di Filipini (m. 2021)
- 21ma di februaro - Plamen Oresharski, chefministro di Bulgaria
- 7ma di marto - Ivan Lendl, Chekiana tenisisto
- 14ma di marto - Eugenijus Gentvilas, Lituaniana politikisto
- 21ma di marto - Ayrton Senna, Brazilian automobilisto (m. 1994)
- 22ma di marto - Azucena Hernández, Hispana aktorino
- 27ma di marto - Renato Russo, Braziliana kantisto e kompozisto (Legião Urbana) (m. 1996)
- 27ma di marto - Pete Howard, Britaniana muzikisto
- 28ma di marto - José Maria Neves, chefministro di Kabo Verda
- 30ma di marto - Jiří Doležal, Chekoslovakiana futbalisto
- 4ma di aprilo - Azim Isabekov, chefministro di Kirgizistan
- 13ma di aprilo - Rudi Völler, Germana futbalisto ed entraprezisto
- 15ma di aprilo - Pedro Delgado, Hispana biciklisto
- 20ma di aprilo - Miguel Díaz-Canel, Kubana politikisto
- 22ma di aprilo - Mart Laar, chefministro di Estonia
- 23ma di aprilo - Steve Clark, Angla gitaristo (Def Leppard) (m. 1991)
- 26ma di aprilo - Roger Andrew Taylor, Britaniana muzikisto (Duran Duran)
- 29ma di aprilo - Kari Kriikku, Finlandana klarinetisto
- 2ma di mayo - Gjorge Ivanov, prezidanto di Norda Macedonia
- 4ma di mayo - Werner Faymann, kancelero di Austria
- 5ma di mayo - Jorge Fernando Quiroga Ramírez, prezidanto di Bolivia
- 7ma di mayo - Paul Arthur Harvey, Britaniana piktisto
- 9ma di mayo - Ion Sturza, chefministro di Moldova
- 9ma di mayo - Johnny Paul Koroma, chefo di stato di Sierra Leone (posible mortigita en 2003, oficale deklarita mortinta en 2017)
- 10ma di mayo - Bono, kantisto dil ensemblo U2
- 12ma di mayo - Rivo Rakotovao, senatano e provizora prezidanto di Madagaskar
- 18ma di mayo - Yannick Noah, Franca tenisisto e kantisto
- 21ma di mayo - Jeffrey Dahmer, Usana serial-mortigero
- 3ma di junio - Guinever Smith, Usana piktistino
- 17ma di junio - Thomas Haden Church, Usan aktoro
- 20ma di junio - John Taylor, Britaniana muzikisto (Duran Duran)
- 3ma di julio - Vince Clarke, Britaniana kompozisto (Depeche Mode, Yazoo, Erasure)
- 17ma di julio - Johnny Briceño, chefministro di Belize
- 28ma di julio - Paul Kaba Thieba, chefa ministro di Burkina Faso
- 4ma di agosto - José Luis Rodríguez Zapatero, Hispana politikisto
- 7ma di agosto - Jacquie O'Sullivan, Britanian kantistino e kompozistino (Bananarama)
- 10ma di agosto - Antonio Banderas, Hispan aktoro
- 14ma di agosto - Sarah Brightman, Usana kantistino
- 17ma di agosto - Sean Penn, Usan aktoro
- 26ma di agosto - Akbar Abdi, Iranan aktoro
- 9ma di septembro - Hugh Grant, Angla aktoro
- 11ma di septembro - Hiroshi Amano, Japoniana fizikisto, Nobel-laureato
- 12ma di septembro - Barham Salih, prezidanto di Irak
- 16ma di septembro - Taneti Mamau, prezidanto di Kiribati
- 17ma di septembro - Damon Hill, Britanian automobilisto
- 18ma di septembro - Joshua Angrist, Israelan-Usan ekonomikisto, Nobel-laureato[5]
- 6ma di oktobro - Yves Leterme, chefministro di Belgia
- 9ma di oktobro - Anders Ekborg, Sueda aktoro
- 16ma di oktobro - Jiří Rusnok, chefministro di Chekia
- 18ma di oktobro - Jean-Claude Van Damme, Belga aktoro
- 18ma di oktobro - Craig Mello, Usana biologiisto, Nobel-laureato
- 30ma di oktobro - Diego Armando Maradona, Arjentiniana futbalisto (m. 2020)
- 3ma di novembro - Karch Kiraly, Usana volebalisto
- 16ma di novembro - Elina Zvierava, Bielorusiana disk-jetistino, championino olimpiala de Sydney (2000)
- 20ma di novembro - Allen Chastanet, chefministro di Santa Lucia
- 21ma di novembro - Andrei Kabiakow, chefministro di Bielorusia
- 24ma di novembro - Philip Absolon, Britaniana piktisto
- 25ma di novembro - John F. Kennedy Jr., Usana yuristo e jurnalisto (m. 1999)
- 27ma di novembro - Yuliya Timoshenko, chefministrino di Ukraina
- 30ma di novembro - Gary Lineker, Britaniana futbalisto ed entraprezisto
- 2ma di decembro - Andy Palacio, Belizeana kantisto (m. 2008)
- 2ma di decembro - Rick Savage, Britaniana muzikisto (Def Leppard)
- 3ma di decembro - Julianne Moore, Usan aktorino
- 13ma di decembro - José Eduardo Agualusa, Angolana skriptisto
- 16ma di decembro - Buyandelgeriyn Bold, Mongoliana luktisto
- 17ma di decembro - Marin Raykov, chefministro di Bulgaria
- 22ma di decembro - Zoran Živković, chefministro di Serbia
- 22ma di decembro - Felicitas Hoppe, Germana skriptistino
- 22ma di decembro - Jean-Michel Basquiat, Franca piktisto (m. 1988)
- 27ma di decembro - Anton Rop, chefministro di Slovenia
- Frank Kasper, Germana Idisto
- Daniar Usenov, chefministro di Kirgizistan
Morti[redaktar | redaktar fonto]
- 3ma di januaro - Victor Sjöström, Sueda filmifisto ed aktoro (n. 1960)
- 4ma di januaro - Albert Camus, Franca skriptisto, Nobel-laureato pri literaturo (n. 1913)[6]
- 12ma di januaro - Nevil Shute, Britaniana skriptisto (n. 1899)
- 9ma di februaro - Alexandre Nikolayevich Benois, Rusa piktisto (n. 1870)
- 9ma di februaro - Ernő Dohnányi, Hungara kompozisto e muzikisto (n. 1877)
- 12ma di februaro - Jean-Michel Atlan, Franca piktisto (n. 1913)
- 16ma di februaro - France Kralj, Sloveniana pikitisto (n. 1895)
- 19ma di februaro - Hans Christian Svane Hansen, chefministro di Dania (n. 1906)
- 20ma di februaro - Adone Zoli, chefministro di Italia (n. 1887)
- 22ma di februaro - Paul-Émile Borduas, Franca piktisto (n. 1905)
- 18ma di marto - Alexander Vasilievich Kuprin, Rusa piktisto (n. 1880)
- 30ma di marto - Jamil Mardam Bey, chefministro di Siria (n. 1894)
- 1ma di aprilo - Tuanku Abdul Rahman ibni Almarhum Tuanku Muhammad, rejulo di Malaizia (n. 1895)
- 7ma di aprilo - Henri Guisan, Suisa generalo (n. 1874)
- 15ma di aprilo - Juan Manuel Frutos, Prezidanto di Paraguay (n. 1879)
- 17ma di aprilo - Eddie Cochran, Usana muzikisto (n. 1938)
- 24ma di aprilo - Max von Laue, Germana fizikisto, Nobel-laureato (n. 1879)
- 28ma di aprilo - Carlos Ibáñez del Campo, prezidanto di Chili (n. 1877)
- 6ma di mayo - Pál Ábrahám, Hungara-Germana opereto-kompozisto (n. 1892)
- 11ma di mayo - John D. Rockefeller Jr., Usana miliardero (n. 1874)
- 22ma di mayo - İbrahim Çallı, Turka piktisto (n. 1882)
- 27ma di mayo - James Montgomery Flagg, Usana piktisto (n. 1877)
- 30ma di mayo - Boris Pasternak, Rusa skriptisto, Nobel-laureato (n. 1890)
- 1ma di junio - Teodoro Picado Michalski, prezidanto di Kosta Rika (n. 1900)
- 16ma di julio - Albert von Kesselring, Germana generalo-marshalo en Luftwaffe (n. 1881)
- 5ma di agosto - Arthur Meighen, chefministro di Kanada (n. 1874)
- 18ma di agosto - Rajmund Kanelba, Polona piktisto (n. 1897)
- 7ma di septembro - Wilhelm Pieck, prezidanto di Est-Germania (n. 1876)
- 7ma di septembro - José Serrato, prezidanto di Uruguay (n. 1868)
- 9ma di septembro - Jussi Björling, Sueda opero- e koncerto-kantisto (n. 1911)
- 22ma di septembro - Melanie Klein, Austriana psikanalisto (n. 1882)
- 29ma di septembro - Vladimir Dimitrov - Maystora, Bulgara piktisto (n. 1882)
- 26ma di oktobro - Ludomir Sleńdziński, Polona piktisto, skultisto e pedagogo (n. 1889)
- 6ma di novembro - Erich Raeder, Germana grand-admiralo de 1938 til 1943 (n. 1876)
- 16ma di novembro - Clark Gable, Usan aktoro (n. 1901)
- 28ma di novembro - Dirk Jan de Geer, chefministro di Nederlando (n. 1870)
- 30ma di novembro - Henri Bouchard, Franca skultisto (n. 1875)
- 5ma di decembro - Hashim al-Atassi, prezidanto e chefministro di Siria (n. 1875)
- 12ma di decembro - Christopher Hornsrud, chefministro di Norvegia (n. 1859)
Nobel-premiiziti[redaktar | redaktar fonto]
- Fiziko: Donald Arthur Glaser
- Kemio: Willard Libby
- Fiziologio o Medicino: Frank Macfarlane Burnet, Peter Brian Medawar
- Literaturo: Saint-John Perse
- Paco: Albert John Luthuli
Referi[redaktar | redaktar fonto]
- ↑ 1960: Radio telescope makes space history - Publikigita da BBC.
- ↑ 1960: Primeiro satélite de comunicações no espaço - Publikigita da UOL. URL vidita ye 12ma di agosto 2016.
- ↑ Remembering the U-2 Spy Plane Incident - Autoro: History.com. URL vidita ye 1ma di mayo 2015. Idiomo: Angla.
- ↑ 1960: Thousands dead in Moroccan earthquake - Publikigita da BBC. URL vidita ye 30ma di septembro 2018.
- ↑ Angrist, Joshua David - Full record view - Libraries Australia Search -
- ↑ Albert Camus : biographie du prix Nobel, auteur de L'Étranger - Publikigita da lintern@ute. URL vidita ye 5ma di februaro 2023. Idiomo: Franca.