1915
De Wikipedio
| Historio > yarcento | ||||||||||
| 19ma yarcento 20ma 21ma yarcento | ||||||||||
| Kursiva yaro ne apartenas a ca yarcento: | ||||||||||
| 1900a yari: | 1900 | 01 | 02 | 03 | 04 | 05 | 06 | 07 | 08 | 09 |
| 1910a yari: | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 17 | 18 | 19 |
| 1920a yari: | 20 | 21 | 22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 | 29 |
| 1930a yari: | 30 | 31 | 32 | 33 | 34 | 35 | 36 | 37 | 38 | 39 |
| 1940a yari: | 40 | 41 | 42 | 43 | 44 | 45 | 46 | 47 | 48 | 49 |
| 1950a yari: | 50 | 51 | 52 | 53 | 54 | 55 | 56 | 57 | 58 | 59 |
| 1960a yari: | 60 | 61 | 62 | 63 | 64 | 65 | 66 | 67 | 68 | 69 |
| 1970a yari: | 70 | 71 | 72 | 73 | 74 | 75 | 76 | 77 | 78 | 79 |
| 1980a yari: | 80 | 81 | 82 | 83 | 84 | 85 | 86 | 87 | 88 | 89 |
| 1990a yari: | 90 | 91 | 92 | 93 | 94 | 95 | 96 | 97 | 98 | 99 |
| 2000a yari: | 2000 | |||||||||
Indexo
Eventi[redaktar | edit source]
Mondo[redaktar | edit source]
- Unesma mondomilito duras.
Europa[redaktar | edit source]
- 13 di januaro - Ter-tremo kun forteso 6.8 che la skalo di Richter frapas Avezzano, Italia e produktas plu kam 30,000 morti.
- 22 di aprilo - Duesma batalio di Ypres: German armeo komencas uzar toxika gazi en westala fronto.
- 25 di aprilo - Unesma mondomilito: En Turkia trupi di Unionita Rejio, Australia e Nova Zelando rivovenas che Gallipoli, ma atako kontre Konstantinoplo falias.
- 26 di aprilo - Italia signatas kontrato kun Francia, Unionita Rejio e Rusian imperio ed aceptas luktar kontre Germanian imperio.
- 7 di mayo - Unesma mondomilito: Germana submara navo sinkigas Britaniana navo RMS Lusitania. Plu kam 1,100 personi perisas.
- 25 di septembro til 6 di novembro - Unesma mondomilito: Duesma batalio di Champagne, inter Germana e Franca trupi.
- novembro - Da la sekreta Sykes-Picot kontrato, Unionita Rejio e Francia paktas pri l'okupeso di teritorii de Otoman imperio (nuna Siria, Libano ed Irak).
Azia[redaktar | edit source]
- 18 di marto - Unesma mondomilito: komencas la batalio di Dardanelles. Franca, Britaniana, Australiana e Novazelandana trupi luktos kontre Otomani pri la kontrolo di la Maro di Marmara. Otomani vinkos nur en januaro 1916.
- 23 di aprilo - Komencas la deporto di 235 (o 270) Armena intelektozi de Istanbul vers Ankara. Kleriki, mediki, editisti, jurnalisti, advokati, docisti ed altri arestesas e deportesos. Kelki de li mortigesos.
- 24 di aprilo - Turkia komencas masakri di Armeni. Habitanti transportesas forcante vers Siria e Palestina. Majoritato di violentiti, raptiti e persekutiti perisas sur voyo: 1.500.000 Armeniani mortos.
- 12 di decembro - En Chinia, prezidanto Yuan Shikai deklaras su imperiestro.
Afrika[redaktar | edit source]
- 26 di januaro - Unesma mondomilito: Otomani komencas inkurso en kanalo di Suez.
Central-Amerika[redaktar | edit source]
- 28 di julio - Usa intervenas en Haiti,[1] por defensar interesti dil banko Kuhn, Loeb & co. L'interveno duras til 1934.
Sud-Amerika[redaktar | edit source]
- 17 di novembro - Uruguay adpotas 8-hora laborojornedo dum 6 dii de la semano.
Oceania[redaktar | edit source]
- Unionita Rejio konquestas Insuli Gilbert ed Insuli Ellice.
Naski[redaktar | edit source]
- 6 di januaro - Anni Polva (nask. Polviander), Finlandana skiptisto (m. 2003)
- 20 di januaro - Ghulam Ishaq Khan, prezidanto di Pakistan (m. 2006)
- 23 di januaro - William Arthur Lewis, Santa Lucian ekonomikisto, Nobel-laureato (m. 1991)
- 5 di februaro - Robert Hofstadter, Usana fizikistulo, Nobel-laureato (m. 1990)
- 27 di februaro - Olavi Virta, Finlandana kantisto ed aktoro (m. 1972)
- 28 di februaro - Peter Medawar, Britaniana ciencisto, Nobel-laureato pri fiziologio o medicino (m. 1987)
- 7 di marto - Jacques Chaban-Delmas, chefministro di Francia (m. 2000)
- 8 di marto - Tapio Rautavaara, Finlandana javelinisto, arkisto, kantisto ed aktoro (m. 1979)
- 20 di marto - Rudolf Kirchschläger, prezidanto di Austria (m. 2000)
- 3 di aprilo - Piet de Jong, chefministro di Nederlando
- 3 di aprilo - Per Borten, chefministro di Norvegia (m. 2005)
-cropped.jpg)
- 4 di aprilo - Muddy Waters, Usana muzikisto (m. 1983)
- 18 di aprilo - Edmond Leburton, chefministro di Belgia (m. 1997)
- 6 di mayo - Orson Welles, Usan aktoro, dramataro e filmifisto (m. 1985)
- 9 di mayo - Les Paul, Usana gitaristo (m. 2009)
- 12 di mayo - Roger Schutz, Suisiana monako (m. 2005)
- 15 di mayo - Paul Samuelson, Usana ekonomikisto, Nobel-laureato (m. 2009)
- 16 di mayo - Mario Monicelli, Italiana filmifisto (m. 2010)
- 19 di mayo - Saloth Sar Pol Pot, konocita kom Pol Pot, chefo di Reda Khmero di Kambodja (m. 1998)
- 28 di mayo - Joseph Greenberg, Usana linguisto (m. 2001)
- 10 di junio - Saul Bellow, Kanadana skriptisto, Nobel-laureato pri literaturo (m. 2005)
- 15 di junio - Thomas Huckle Weller, Usana biologiisto, Nobel-laureato (m. 2008)
- 16 di junio - Mariano Rumor, prezidanto di la konsilantaro di ministri (chefministro) di Italia (m. 1990)
- 17 di junio - Mario Echandi Jiménez, prezidanto di Kosta Rika (m. 2011)
- 13 di julio - Kaoru Ishikawa, Japoniana kemial injenioro (m. 1989)
- 28 di julio - Charles Hard Townes, Usana fizikistulo, Nobel-laureato (m. 2015)
- 18 di agosto - Joseph Arthur Ankrah, prezidanto di Ghana (m. 1992)
- 27 di agosto - Norman Foster Ramsey, Jr., Usana fizikisto, Nobel-laureato (m. 2011)
- 11 di septembro - Raúl Alberto Lastiri, prezidanto di Arjentinia (m. 1978)
- 13 di septembro - Balthazar Johannes Vorster, prezidanto e chefministro di Sudafrika (m. 1983)
- 19 di septembro - Jóhann Hafstein, chefministro di Islando (m. 1980)
.jpg)
- 23 di septembro - Clifford Shull, Usana fizikisto, Nobel-laureato (m. 2001)
- 1 di oktobro - Jerome Bruner, Usana psikologo
- 17 di oktobro - Arthur Miller, Usana skriptisto (m. 2005)
- 12 di novembro - Roland Barthes, Franca skriptisto (m. 1980)
- 19 di novembro - Earl Wilbur Sutherland Jr., Usana biokemiisto, Nobel-laureato (m. 1974)
- 23 di novembro - Julio César Méndez Montenegro, prezidanto di Guatemala (m. 1996)
- 25 di novembro - Augusto Pinochet, Chiliana diktatoro (m. 2006)
- 30 di novembro - Henry Taube, Kanadan-Usana kemiisto, Nobel-laureato (m. 2005)
- 12 di decembro - Frank Sinatra, Usana kantisto,aktoro e filmifisto (m. 1998)
- 19 di decembro - Édith Piaf, Franciana kantistino (m. 1963)
- Willem Jacob Visser, Nederlandana membro di socio pri Interlingua (m. 1991)
Morti[redaktar | edit source]
- 17 di januaro - Ida Aalberg, Finlandan aktorino (n. 1857)
- 24 di marto - Karol Olszewski, Poloniana matematikisto, kemiisto e fizikisto (n. 1846)
- 27 di aprilo - Alexander Skriabin, Rusiana kompozisto (n. 1872)
- 2 di julio - Porfirio Díaz, prezidanto di Mexikia (n. 1830)
- 20 di agosto - Paul Ehrlich, Germana ciencisto, Nobel-laureato pri fiziologio o medicino (n. 1854)
- 30 di agosto - Antonio Flores Jijón, prezidanto di Equador (n. 1833)
- 4 di oktobro - Karl Albert Staaff, chefministro di Suedia (n. 1860)
- 30 di oktobro - Charles Tupper, chefministro di Kanada (n. 1821)
- 19 di decembro - Alois Alzheimer, Germana mediko (n. 1864)
Nobel-premiiziti[redaktar | edit source]
- Fiziko: William Henry Bragg e William Lawrence Bragg
- Kemio: Richard Willstätter
- Fiziologio o Medicino: ne premiizita
- Literaturo: Romain Rolland
- Paco: ne premiizita
Referi[redaktar | edit source]
- ↑ Jean-Marc Lanave, Haïti ou l’histoire d’un peuple, Société des Écrivains (en Franciana linguo)
