1915

La yaro 1915 (MCMXV per Romala algarismi) esis ordinara yaro komencinta ye venerdio segun Gregoriala kalendario, ed ordinara yaro komencinta ye jovdio segun Juliala kalendario. Ol esis la 915ma yaro di la duesma yarmilo, la 15ma yaro di la 20ma yarcento, e la 6ma yaro di la yari 1910a. Kande 1915 komencis, Gregoriala kalendario esis 13 dii avan Juliala kalendario, qua duris uzesar en kelka loki til 1923.

Eventi

Mondo

• Unesma mondomilito duras.

Europa

• 13ma di januaro - Ter-tremo kun forteso 6.8 che la skalo di Richter frapas Avezzano, Italia e produktas plua kam 30.000 morti.
• 19ma di februaro - Unesma mondomilito: la batalio di Dardanelles komencas.
• 25ma di februaro - Unesma mondomilito: Militala eduko di Finlandani komencas en Lockstedt, apud Hamburg en Germania.
• 14ma di aprilo - Otoman imperio okupas Armenia.
• 22ma di aprilo - Unesma mondomilito: dum la duesma batalio di Ypres, Germana armeo komencas uzar toxika gazi che westala fronto.
• 25ma di aprilo - Unesma mondomilito: En Turkia trupi di Unionita Rejio, Australia e Nova Zelando rivovenas che Gallipoli, ma atako kontre Konstantinoplo falias.
• 26ma di aprilo - Italia signatas kontrato kun Francia, Unionita Rejio e Rusian imperio ed aceptas luktar kontre Germanian imperio.

RMS Lusitania sinkas.

• 2ma di mayo - Unesma mondomilito: Germana imperio ed Austria-Hungaria atakas Galicia. Polonia vinkesos en septembro.
• 7ma di mayo - Unesma mondomilito: Britaniana pasajero-navo RMS Lusitania sinkas pro atako per torpedo pafita da Germana submara navo, e 1.198 homi, di qui 128 Usani, dronas su.
• 5ma di junio - Dania modifikas sua konstituco e permisas mulieri votar.
• 7ma di julio - Unesma mondomilito: finas l'unesma batalio di Isonzo.
• 25ma di septembro til la 6ma di novembro - Unesma mondomilito: Duesma batalio di Champagne, inter Germana e Franca trupi.
• novembro - Per la sekreta kontrato Sykes-Picot, Unionita Rejio e Francia paktas pri l'okupeso di teritorii de Otoman imperio (nuna Siria, Libano ed Irak).

Azia

• 18ma di marto - Unesma mondomilito: komencas la batalio di Dardanelles. Franca, Britaniana, Australiana e Novazelandana trupi luktos kontre Otomani pri la kontrolo di la Maro di Marmara. Otomani vinkos nur en januaro 1916.
• 23ma di aprilo - Komencas la deporto di 235 (o 270) Armena intelektozi de Istanbul vers Ankara. Kleriki, mediki, editisti, jurnalisti, advokati, docisti ed altri arestesas e deportesos. Kelk ek li mortigesos.
• 24ma di aprilo - Turkia komencas masakri di Armeniani. Habitanti transportesas forcante vers Siria e Palestina. La maxim multa violentiti, raptiti e persekutiti perisas sur voyo: 1 500 000 Armeniani mortos.
• 12ma di decembro - Che Republiko Chinia, lora prezidanto Yuan Shikai deklaras su imperiestro.

Afrika

• 26ma di januaro - Unesma mondomilito: Otomani komencas inkurso en kanalo di Suez.

Central-Amerika

• 28ma di julio - Usa intervenas en Haiti, por defensar interesti dil banko Kuhn, Loeb & co. L'interveno duros til 1934.

Sud-Amerika

• 17ma di novembro - Uruguay adpotas 8-hora laborojornedo dum 6 dii de la semano.

Oceania

• Unionita Rejio konquestas Insuli Gilbert ed Insuli Ellice.

Naski

• 6ma di januaro - Anni Polva (nask. Polviander), Finlandana skiptisto (m. 2003)
• 6ma di januaro - Alan Watts, Britaniana filozofo (m. 1973)
• 20ma di januaro - Ghulam Ishaq Khan, prezidanto di Pakistan (m. 2006)
• 23ma di januaro - William Arthur Lewis, Santalucian ekonomikisto, Nobel-laureato (m. 1991)
• 24ma di januaro - Robert Motherwell, Usana piktisto (m. 1991)
• 1ma di februaro - Stanley Matthews, Angla futbalisto (m. 2000)
• 2ma di februaro - Abba Eban, Israelana politikistulo (m. 2002)

Robert Hofstadter

• 5ma di februaro - Robert Hofstadter, Usana fizikistulo, Nobel-laureato (m. 1990)
• 13ma di februaro - Aung San‏‎, chefa ministro di Burma (m. 1947)
• 21ma di februaro - Anton Vratuša, chefministro di Slovenia (m. 2017)
• 27ma di februaro - Olavi Virta, Finlandana kantisto ed aktoro (m. 1972)
• 28ma di februaro - Peter Medawar, Britaniana ciencisto, Nobel-laureato pri fiziologio o medicino (m. 1987)
• 7ma di marto - Jacques Chaban-Delmas, chefministro di Francia (m. 2000)
• 8ma di marto - Tapio Rautavaara, Finlandana javelinisto, arkisto, kantisto ed aktoro (m. 1979)
• 20ma di marto - Rudolf Kirchschläger, prezidanto di Austria (m. 2000)
• 3ma di aprilo - Piet de Jong, chefministro di Nederlando (m. 2016)

Muddy Waters

• 4ma di aprilo - Muddy Waters, Usana muzikisto (m. 1983)
• 6ma di aprilo - Tadeusz Kantor, Polona piktisto (m. 1990)
• 7ma di aprilo - Billie Holiday, Usana kantisto (m. 1959)
• 18ma di aprilo - Edmond Leburton, chefministro di Belgia (m. 1997)
• 21ma di aprilo - Anthony Quinn, Mexikian-Usan aktoro (m. 2001)
• 6ma di mayo - Orson Welles, Usan aktoro, dramatifisto e filmifisto (m. 1985)
• 9ma di mayo - Les Paul, Usana gitaristo (m. 2009)
• 12ma di mayo - Roger Schutz, Suisa monako (m. 2005)
• 15ma di mayo - Paul Samuelson, Usana ekonomikisto, Nobel-laureato (m. 2009)
• 16ma di mayo - Mario Monicelli, Italiana filmifisto (m. 2010)
• 19ma di mayo - Saloth Sar Pol Pot, konocita kom Pol Pot, chefo di Reda Khmero di Kambodja (m. 1998)
• 28ma di mayo - Joseph Greenberg, Usana linguisto (m. 2001)
• 4ma di junio - Modibo Keïta, prezidanto di Mali (m. 1977)
• 9ma di junio - Les Paul, Usana gitaristo (m. 2009)
• 10ma di junio - Saul Bellow, Kanadana skriptisto, Nobel-laureato pri literaturo (m. 2005)
• 15ma di junio - Thomas Huckle Weller, Usana biologiisto, Nobel-laureato (m. 2008)

Mariano Rumor

• 16ma di junio - Mariano Rumor, prezidanto di la konsilistaro di ministri (chefministro) di Italia (m. 1990)
• 17ma di junio - Mario Echandi Jiménez, prezidanto di Kosta Rika (m. 2011)
• 13ma di julio - Kaoru Ishikawa, Japoniana kemial injenioro (m. 1989)
• 28ma di julio - Charles Hard Townes, Usana fizikistulo, Nobel-laureato (m. 2015)
• 2ma di agosto - William Gear, Skota piktisto (m. 1997)
• 18ma di agosto - Joseph Arthur Ankrah, prezidanto di Ghana (m. 1992)
• 22ma di agosto - Edward Szczepanik, chefministro di Polonia (m. 2005)
• 27ma di agosto - Norman Foster Ramsey, Jr., Usana fizikisto, Nobel-laureato (m. 2011)
• 29ma di agosto - Ingrid Bergman, Sueda aktorino (m. 1982)
• 11ma di septembro - Raúl Alberto Lastiri, prezidanto di Arjentinia (m. 1978)
• 13ma di septembro - Balthazar Johannes Vorster, prezidanto e chefministro di Sudafrika (m. 1983)
• 17ma di septembro - Maqbool Fida Husain, Indiana piktisto (m. 2011)
• 19ma di septembro - Jóhann Hafstein, chefministro di Islando (m. 1980)
• 20ma di septembro - Malik Meraj Khalid, chefministro di Pakistan (m. 2003)

Clifford Shull

• 23ma di septembro - Clifford Shull, Usana fizikisto, Nobel-laureato (m. 2001)
• 1ma di oktobro - Jerome Bruner, Usana psikologo (m. 2016)
• 15ma di oktobro - Ichak Shamir, chefministro di Israel (m. 2012)
• 17ma di oktobro - Arthur Miller, Usana skriptisto (m. 2005)
• 28ma di oktobro - Yelena Donskaya, Sovietiana sporta pafistino (m. 2016)
• 4ma di novembro - Wee Kim Wee, prezidanto di Singapur (m. 2005)
• 10ma di novembro - Torcuato Fernández-Miranda, chefministro di Hispania (m. 1980)
• 12ma di novembro - Roland Barthes, Franca skriptisto (m. 1980)
• 19ma di novembro - Earl Wilbur Sutherland Jr., Usana biokemiisto, Nobel-laureato (m. 1974)

Julio César Méndez Montenegro

• 23ma di novembro - Julio César Méndez Montenegro, prezidanto di Guatemala (m. 1996)
• 25ma di novembro - Augusto Pinochet, Chiliana diktatoro (m. 2006)
• 30ma di novembro - Henry Taube, Kanadan-Usana kemiisto, Nobel-laureato (m. 2005)
• 12ma di decembro - Frank Sinatra, Usana kantisto,aktoro e filmifisto (m. 1998)
• 13ma di decembro - Ross Macdonald, Kanadana skriptisto (m. 1983)
• 19ma di decembro - Édith Piaf, Franca kantistino (m. 1963)
• Willem Jacob Visser, Nederlandana membro dil societo pri Interlingua (m. 1991)
• Bernat Sanjuan, Kataluniana piktisto (m. 1979)
• (posible) Joseph Kasa-Vubu, prezidanto di Demokratial Republiko Kongo (m. 1969)

Morti

Ida Aalberg

• 17ma di januaro - Ida Aalberg, Finlandan aktorino (n. 1857)
• 8ma di februaro - Ignacio María González y Santín, prezidanto di Dominikana Republiko (n. 1838)
• 24ma di februaro - José María Campo Serrano, prezidanto di Kolumbia (n. 1832)
• 24ma di marto - Karol Olszewski, Polona matematikisto, kemiisto e fizikisto (n. 1846)
• 27ma di aprilo - Alexandr Skryabin, Rusa kompozisto (n. 1872)
• 30ma di mayo - Marcelo Azcárraga Palmero, chefministro di Hispania (n. 1832)
• 12ma di junio - Józef Brandt, Polona piktisto (n. 1841)
• 2ma di julio - Porfirio Díaz, prezidanto di Mexikia (n. 1830)
• 10ma di julio - Hendrik Willem Mesdag, Dana piktisto (n. 1831)
• 16ma di agosto - Kálmán Széll, chefministro di Hungaria (n. 1843)
• 20ma di agosto - Paul Ehrlich, Germana ciencisto, Nobel-laureato pri fiziologio o medicino (n. 1854)
• 30ma di agosto - Antonio Flores Jijón, prezidanto di Equador (n. 1833)
• 6ma di septembro - Stanisław Witkiewicz, Polona piktisto (n. 1851)
• 30ma di septembro - (Gregoriala kalendario) Konstantin Makovsky, Rusa piktisto (n. 1839)
• 4ma di oktobro - Karl Albert Staaff, chefministro di Suedia (n. 1860)
• 11ma di oktobro - Paul Eyschen, chefministro di Luxemburgia (n. 1841)
• 30ma di oktobro - Charles Tupper, chefministro di Kanada (n. 1821)
• 19ma di decembro - Alois Alzheimer, Germana mediko (n. 1864)

Nobel-premiiziti

• Fiziko: William Henry Bragg e William Lawrence Bragg
• Kemio: Richard Willstätter
• Fiziologio o Medicino: ne premiizita
• Literaturo: Romain Rolland
• Paco: ne premiizita