1915
| Historio > yarcento | ||||||||||
| 19ma yarcento 20ma 21ma yarcento | ||||||||||
| Yardeki: 1900ma • 1910ma • 1920ma • 1930ma • 1940ma |
||||||||||
| Yari: 1901 • 1902 • 1903 • 1904 • 1905 |
||||||||||
Indexo
Eventi[redaktar | redaktar fonto]
Mondo[redaktar | redaktar fonto]
- Unesma mondomilito duras.
Europa[redaktar | redaktar fonto]
- 13ma di januaro - Ter-tremo kun forteso 6.8 che la skalo di Richter frapas Avezzano, Italia e produktas plua kam 30.000 morti.
- 22ma di aprilo - Duesma batalio di Ypres: German armeo komencas uzar toxika gazi en westala fronto.
- 25ma di aprilo - Unesma mondomilito: En Turkia trupi di Unionita Rejio, Australia e Nova Zelando rivovenas che Gallipoli, ma atako kontre Konstantinoplo falias.
- 26ma di aprilo - Italia signatas kontrato kun Francia, Unionita Rejio e Rusian imperio ed aceptas luktar kontre Germanian imperio.
- 7ma di mayo - Unesma mondomilito: Britaniana pasajero-navo RMS Lusitania sinkas pro atako per torpedo pafita da Germana submara navo, e 1.198 homi, di qui 128 Usani, dronas su.[1]
- 25ma di septembro til la 6ma di novembro - Unesma mondomilito: Duesma batalio di Champagne, inter Germana e Franca trupi.
- novembro - Da la sekreta Sykes-Picot kontrato, Unionita Rejio e Francia paktas pri l'okupeso di teritorii de Otoman imperio (nuna Siria, Libano ed Irak).
Azia[redaktar | redaktar fonto]
- 18ma di marto - Unesma mondomilito: komencas la batalio di Dardanelles. Franca, Britaniana, Australiana e Novazelandana trupi luktos kontre Otomani pri la kontrolo di la Maro di Marmara. Otomani vinkos nur en januaro 1916.
- 23ma di aprilo - Komencas la deporto di 235 (o 270) Armena intelektozi de Istanbul vers Ankara. Kleriki, mediki, editisti, jurnalisti, advokati, docisti ed altri arestesas e deportesos. Kelki de li mortigesos.
- 24ma di aprilo - Turkia komencas masakri di Armeni. Habitanti transportesas forcante vers Siria e Palestina. Majoritato di violentiti, raptiti e persekutiti perisas sur voyo: 1.500.000 Armeniani mortos.
- 12ma di decembro - En Chinia, prezidanto Yuan Shikai deklaras su imperiestro.
Afrika[redaktar | redaktar fonto]
- 26ma di januaro - Unesma mondomilito: Otomani komencas inkurso en kanalo di Suez.
Central-Amerika[redaktar | redaktar fonto]
- 28ma di julio - Usa intervenas en Haiti,[2] por defensar interesti dil banko Kuhn, Loeb & co. L'interveno duras til 1934.
Sud-Amerika[redaktar | redaktar fonto]
- 17ma di novembro - Uruguay adpotas 8-hora laborojornedo dum 6 dii de la semano.
Oceania[redaktar | redaktar fonto]
- Unionita Rejio konquestas Insuli Gilbert ed Insuli Ellice.
Naski[redaktar | redaktar fonto]
- 6ma di januaro - Anni Polva (nask. Polviander), Finlandana skiptisto (m. 2003)
- 20ma di januaro - Ghulam Ishaq Khan, prezidanto di Pakistan (m. 2006)
- 23ma di januaro - William Arthur Lewis, Santa Lucian ekonomikisto, Nobel-laureato (m. 1991)
- 5ma di februaro - Robert Hofstadter, Usana fizikistulo, Nobel-laureato (m. 1990)
- 21ma di februaro - Anton Vratuša, chefministro di Slovenia (m. 2017)
- 27ma di februaro - Olavi Virta, Finlandana kantisto ed aktoro (m. 1972)
- 28ma di februaro - Peter Medawar, Britaniana ciencisto, Nobel-laureato pri fiziologio o medicino (m. 1987)
- 7ma di marto - Jacques Chaban-Delmas, chefministro di Francia (m. 2000)
- 8ma di marto - Tapio Rautavaara, Finlandana javelinisto, arkisto, kantisto ed aktoro (m. 1979)
- 20ma di marto - Rudolf Kirchschläger, prezidanto di Austria (m. 2000)
- 3ma di aprilo - Piet de Jong, chefministro di Nederlando
- 3ma di aprilo - Per Borten, chefministro di Norvegia (m. 2005)
-cropped.jpg)
- 4ma di aprilo - Muddy Waters, Usana muzikisto (m. 1983)
- 18ma di aprilo - Edmond Leburton, chefministro di Belgia (m. 1997)
- 6ma di mayo - Orson Welles, Usan aktoro, dramataro e filmifisto (m. 1985)
- 9ma di mayo - Les Paul, Usana gitaristo (m. 2009)
- 12ma di mayo - Roger Schutz, Suisiana monako (m. 2005)
- 15ma di mayo - Paul Samuelson, Usana ekonomikisto, Nobel-laureato (m. 2009)
- 16ma di mayo - Mario Monicelli, Italiana filmifisto (m. 2010)
- 19ma di mayo - Saloth Sar Pol Pot, konocita kom Pol Pot, chefo di Reda Khmero di Kambodja (m. 1998)
- 28ma di mayo - Joseph Greenberg, Usana linguisto (m. 2001)
- 10ma di junio - Saul Bellow, Kanadana skriptisto, Nobel-laureato pri literaturo (m. 2005)
- 15ma di junio - Thomas Huckle Weller, Usana biologiisto, Nobel-laureato (m. 2008)
- 16ma di junio - Mariano Rumor, prezidanto di la konsilantaro di ministri (chefministro) di Italia (m. 1990)
- 17ma di junio - Mario Echandi Jiménez, prezidanto di Kosta Rika (m. 2011)
- 13ma di julio - Kaoru Ishikawa, Japoniana kemial injenioro (m. 1989)
- 28ma di julio - Charles Hard Townes, Usana fizikistulo, Nobel-laureato (m. 2015)
- 18ma di agosto - Joseph Arthur Ankrah, prezidanto di Ghana (m. 1992)
- 27ma di agosto - Norman Foster Ramsey, Jr., Usana fizikisto, Nobel-laureato (m. 2011)
- 11ma di septembro - Raúl Alberto Lastiri, prezidanto di Arjentinia (m. 1978)
- 13ma di septembro - Balthazar Johannes Vorster, prezidanto e chefministro di Sudafrika (m. 1983)
- 19ma di septembro - Jóhann Hafstein, chefministro di Islando (m. 1980)
.jpg)
- 23ma di septembro - Clifford Shull, Usana fizikisto, Nobel-laureato (m. 2001)
- 1ma di oktobro - Jerome Bruner, Usana psikologo (m. 2016)
- 17ma di oktobro - Arthur Miller, Usana skriptisto (m. 2005)
- 12ma di novembro - Roland Barthes, Franca skriptisto (m. 1980)
- 19ma di novembro - Earl Wilbur Sutherland Jr., Usana biokemiisto, Nobel-laureato (m. 1974)
- 23ma di novembro - Julio César Méndez Montenegro, prezidanto di Guatemala (m. 1996)
- 25ma di novembro - Augusto Pinochet, Chiliana diktatoro (m. 2006)
- 30ma di novembro - Henry Taube, Kanadan-Usana kemiisto, Nobel-laureato (m. 2005)
- 12ma di decembro - Frank Sinatra, Usana kantisto,aktoro e filmifisto (m. 1998)
- 13ma di decembro - Ross Macdonald, Kanadana skriptisto (m. 1983)
- 19ma di decembro - Édith Piaf, Franca kantistino (m. 1963)
- Willem Jacob Visser, Nederlandana membro di socio pri Interlingua (m. 1991)
Morti[redaktar | redaktar fonto]
- 17ma di januaro - Ida Aalberg, Finlandan aktorino (n. 1857)
- 24ma di marto - Karol Olszewski, Poloniana matematikisto, kemiisto e fizikisto (n. 1846)
- 27ma di aprilo - Alexander Skriabin, Rusa kompozisto (n. 1872)
- 2ma di julio - Porfirio Díaz, prezidanto di Mexikia (n. 1830)
- 20ma di agosto - Paul Ehrlich, Germana ciencisto, Nobel-laureato pri fiziologio o medicino (n. 1854)
- 30ma di agosto - Antonio Flores Jijón, prezidanto di Equador (n. 1833)[3]
- 4ma di oktobro - Karl Albert Staaff, chefministro di Suedia (n. 1860)
- 11ma di oktobro - Paul Eyschen, chefministro di Luxemburgia (n. 1841)
- 30ma di oktobro - Charles Tupper, chefministro di Kanada (n. 1821)
- 19ma di decembro - Alois Alzheimer, Germana mediko (n. 1864)
Nobel-premiiziti[redaktar | redaktar fonto]
- Fiziko: William Henry Bragg e William Lawrence Bragg
- Kemio: Richard Willstätter
- Fiziologio o Medicino: ne premiizita
- Literaturo: Romain Rolland
- Paco: ne premiizita
Referi[redaktar | redaktar fonto]
- ↑ What Sunk the Lusitania? If you Think it was a Torpedo, Think Again. WorldAtlas. URL vidita ye la 7ma di mayo 2017.
- ↑ Jean-Marc Lanave, Haïti ou l’histoire d’un peuple, Société des Écrivains (en Franca linguo)
- ↑ "La Web de las Biografías". Flores Jijón, Antonio (1833-1915). URL vidita ye la 28 di junio 2014.
