1914

De Wikipedio

Irez ad: pilotado, serchez

Historio > yarcento
19ma yarcento $\leftarrow$ 20ma $\rightarrow$ 21ma yarcento
Yardeki: 1900ma • 1910ma • 1920ma • 1930ma • 1940ma 1950ma • 1960ma • 1970ma • 1980ma • 1990ma
Yari: 1901 • 1902 • 1903 • 1904 • 1905 1906 • 1907 • 1908 • 1909 • 1910 1911 • 1912 • 1913 • 1914 • 1915 1916 • 1917 • 1918 • 1919 • 1920 1921 • 1922 • 1923 • 1924 • 1925 1926 • 1927 • 1928 • 1929 • 1930 1931 • 1932 • 1933 • 1934 • 1935 1936 • 1937 • 1938 • 1939 • 1940 1941 • 1942 • 1943 • 1944 • 1945 1946 • 1947 • 1948 • 1949 • 1950 1951 • 1952 • 1953 • 1954 • 1955 1956 • 1957 • 1958 • 1959 • 1960 1961 • 1962 • 1963 • 1964 • 1965 1966 • 1967 • 1968 • 1969 • 1970 1971 • 1972 • 1973 • 1974 • 1975 1976 • 1977 • 1978 • 1979 • 1980 1981 • 1982 • 1983 • 1984 • 1985 1986 • 1987 • 1988 • 1989 • 1990 1991 • 1992 • 1993 • 1994 • 1995 1996 • 1997 • 1998 • 1999 • 2000

Eventi[redaktar | redaktar fonto]

Europa[redaktar | redaktar fonto]

28 di junio - Granda-Serbia suportanta Gavrilo Princip, 19 yar-evanta studento, mortigas pafante arkiduko Franz Ferdinand, heredanto di trono di Austria-Hungaria, e lua spozino. L' armei mobilizesos.
9 di julio - La maxim alta temperaturo mezurita en la historio di Finlando: 35,9 °C.
1 di agosto - Unesma mondomilito komencas. Germanian imperio deklaras milito kontre Rusia.
2 di agosto - Unesma mondomilito: Germania okupas Luxemburgia.
3 di agosto - Germania deklaras milito kontre Francia.
5 di agosto - Montenegro deklaras milito kontre Austria-Hungaria.
6 di agosto - Austria-Hungaria deklaras milito kontre Rusian imperio.
3 di septembro - Benedictus la 15ma divenas papo.
15 di novembro - Benito Mussolini kreas jurnalo Il Popolo d'Italia.

Azia[redaktar | redaktar fonto]

23 di agosto - Japonia deklaras milito kontre Germanian imperio.
1 di novembro - Kuwait divenas Britaniana protektorato.

Afrika[redaktar | redaktar fonto]

26 di septembro - Unesma mondomilito: en la batalio di Sandfontein, Germana trupi vinkas Britaniana e Sudafrikana forci.
Francia e Britania okupas kolonii di Germanian imperio en west Afrika.
Franca generala-guberniestro en Madagaskar komencas administrar Komori.
Unionita Rejio submisas komplete nuna Nigeria.

Nord-Amerika[redaktar | redaktar fonto]

19 di junio - en Alberta, Kanada, esis explozo en mineyo ye la vilajo Hillcrest. De la 235 homi qui eniris la mineyo, 189 ne ekiris. La mortinti esis cirkume duimo de la employati ye la mineyo, e granda parto de la populo di Hillcrest. La plu multa esis enmigrinti. La evento esas la maxim grava mineyo-dizastro en la historio di Kanada, ma esas nemulte konocata, nam pos kelka dii la mondo-milito komencis.
1 di septembro - Lasta voyajanta kolombo mortas en Cincinnati zoo*.
Fervoyo til Kanadana westa rivo esas kompleta.
Usana Mary Phelps Jacobs ganas patento por bustiero.

Centr-Amerika[redaktar | redaktar fonto]

7 di januaro - La unesma navo navigas tra Panama-kanalo.
15 di agosto - Panama-kanalo inauguresas.

Sud-Amerika[redaktar | redaktar fonto]

9 di agosto - Victorino de la Plaza divenas prezidanto di Arjentinia.
15 di novembro - Venceslau Brás divenas prezidanto di Brazilia.
Petrolo trovesas en Venezuela.

Naski[redaktar | redaktar fonto]

Alan Lloyd Hodgkin

5 di februaro - Alan Lloyd Hodgkin, Britaniana ciencisto, Nobel-laurato pri Fiziologio o Medicino (m. 1998)
5 di februaro - William S. Burroughs, Usana skriptisto (m. 1997)
19 di februaro - Jacques Dufilho, Franc aktoro (m. 2005)
22 di februaro - Renato Dulbecco, Italiana virologiisto, Nobel-laureato (m. 2012)
17 di marto - Juan Carlos Onganía, prezidanto di Arjentinia (m. 1995)
21 di marto - Paul Tortelier, violoncelisto (m. 1990)
25 di marto - Norman Borlaug, Usan agrokultivala ciencisto, Nobel-laureato pri paco (m. 2009)
31 di marto - Octavio Paz, Mexikiana skriptisto e diplomacisto, Nobel-laureato pri Literaturo (m. 1998)
2 di aprilo - Alec Guinness, Britanian aktoro (m. 2000)
4 di aprilo - Marguerite Duras, Franciana skriptisto e filmifistino (m. 1996)
9 di aprilo - Nouhak Phoumsavanh, prezidanto di Laos (m. 2008)
12 di aprilo - Adriaan Blaauw, Nederlandan astronomo (m. 2010)
22 di aprilo - Michael Wittmann, Germana soldato (m. 1944)
30 di aprilo - Dorival Caymmi, Braziliana kompozistulo e kantisto (m. 2008)
5 di mayo - Tyrone Power, Usan aktoro (m. 1958)
13 di mayo - Joe Louis, Usana boxisto (m. 1981)
19 di mayo - Max Perutz, Austriana molekulala biologiisto, Nobel-laurato pri kemio (m. 2002)
15 di junio - Yuri Andropov, chefo di Sovietia (m. 1984)
21 di junio - William Vickrey, Kanadan ekonomikisto, Nobel-laurato pri ekonomiko (m. 1996)
30 di junio - Francisco da Costa Gomes, prezidanto di Portugal (m. 2001)
1 di julio - Ahmed Hassan al-Bakr, prezidanto di Irak (m. 1982)
9 di julio - Willi Stoph, prezidanto e chefministro di Est-Germania (m. 1999)
31 di julio - Louis de Funès, Francian aktoro (m. 1983)
9 di agosto - Tove Jansson, Finlandana-Sueda skriptisto e desegnisto (m. 2001)
14 di agosto - Poul Hartling, chefministro di Dania (m. 2000)
26 di agosto - Julio Cortázar, Arjentiniana skriptisto (m. 1984)
12 di septembro - Desmond Llewelyn, Walsan aktoro (m. 1999)
14 di septembro - Lída Baarová, Chekian aktorino (m. 2000)
15 di septembro - Adolfo Bioy Casares, Arjentiniana skriptisto (m. 1999)
15 di septembro - Jens Otto Krag, chefministro di Dania (m. 1978)
16 di septembro - Lupicínio Rodrigues, Braziliana kompozisto (m. 1974)
6 di oktobro - Thor Heyerdahl, Norvegiana exploristo, en Larvik (m. 2002)
14 di oktobro - Raymond Davis Jr, Usana fizikisto, Nobel-laureato (m. 2006)
15 di oktobro - Rejulo Mohammed Zahir di Afganistan (m. 2007)
17 di oktobro - Jerry Siegel, kreanto di Superman (m. 1996)
25 di oktobro - John Berryman, Usana skriptisto (m. 1972)
28 di oktobro - Jonas Salk, Usana mediko e ciencisto (m. 1995)
28 di oktobro - Richard Laurence Millington Synge, Angliana kemiisto, Nobel-laureato (m. 1994)
12 di novembro - Sylvi Saimo, l'unesma Finlandana muliero qua ganis ora medalio en l'Olimpiala Ludi (m. 2004)
20 di novembro - Charles Berlitz, Usana skriptisto (m. 2003)
21 di novembro - Henri Laborit, Franca biologiisto (m. 1995)
5 di decembro - Lina Bo Bardi, Brazilian arkitektino (m. 1992)
14 di decembro - Karl Carstens, prezidanto di West-Germania (m. 1992)
Tito Okello, prezidanto di Uganda (m. 1996)
Hellmut Röhnisch, Germanian atleto ed Idisto (m. 1996)
Robert Castelló, Andoran idisto (m. 1998)

Morti[redaktar | redaktar fonto]

? Ambrose Bierce, Usana skriptisto (n. 1842)

Charles Albert Gobat

16 di marto - Charles Albert Gobat, Suisa politikisto, Nobel-laureato pri paco (n. 1843)
25 di marto - Frédéric Mistral, Franciana skriptisto, Nobel-laureato (n. 1830)
2 di aprilo - Paul Heyse, Germana skriptisto, Nobel-laureato (n. 1830)
21 di junio - Bertha Felicitas Sophie von Suttner, Austriana novelisto e pacifisto, Nobel-laureato (n. 1843)
28 di junio - Arkiduko Franz Ferdinand (asasinita) (n. 1863)
18 di julio - Sílvio Romero, Braziliana poeto e politikisto (n. [1851]])
3 di agosto - Louis Couturat, kreinto di Ido en Paris, Francia (n. 1868)
9 di agosto - Roque Sáenz Peña, prezidanto di Arjentinia (n. 1851)
20 di agosto - Papo Pius la 10ma (n. 1835)
3 di septembro - Albéric Magnard, Franciana kompozisto (n. 1865)
19 di oktobro - Julio Argentino Roca, prezidanto di Arjentinia (n. 1843)
23 di oktobro - José Evaristo de Uriburu, prezidanto di Arjentinia (n. 1831)
5 di novembro - August Weismann, Germana biologiisto e zoologiisto (n. 1834)
Dimitrie Sturdza, chefministro di Rumania (n. 1833)

Nobel-premiiziti[redaktar | redaktar fonto]

Obtenita de "https://io.wikipedia.org/w/index.php?title=1914&oldid=910806"

1910a yari