1982
Historio 19ma yarcento20ma21ma yarcento |
Yardeki: 1900a • 1910a • 1920a • 1930a • 1940a |
Yari: 1901 • 1902 • 1903 • 1904 • 1905 |
La yaro 1982 (MCMLXXXII per Romala algarismi) esis ordinara yaro komencinta ye venerdio segun Gregoriala kalendario. Ol esis la 982ma yaro di la duesma yarmilo, la 82ma yaro di la 20ma yarcento, e la 3ma yaro di la yari 1980a.
Eventi
[redaktar | redaktar fonto]- 10ma di marto - Omna non planeti esas en la sama latero relate Suno.
- 28ma di novembro - Reprezentanti di 88 stati kunvenas en Genève pro konvencionar pri liberigo dil internaciona komerco.
- 29ma di novembro - Unionita Nacioni demandas ke Sovietia retretez de Afganistan.
- 2ma di decembro - Unesma artificala kordio instalesas a Barney Clark. Ilu vivos dum 112 dii pos l'operaco.
- 26ma di decembro - Time Magazine selektas komputatoro* kom "homo dil yaro".
- 11ma di januaro - En Hispania, Asturia divenas autonoma regiono.
- 28ma di januaro - En Italia James L. Dozier liberigesas da anti-terorista trupi pos 42-dia kidnapo da Reda Brigadi.
- 9ma di marto - Charles Haughey divenas chefministro (Taoiseach) di Republiko Irlando.
- 30ma di mayo - Hispania membreskas NATO.
- 15ma di julio - Valencia, en Hispania, konquestas sua statuto di autonomio.
- 20ma di julio - Du bombi de IRA explozas en la centro di London, produktas 11 morti, e vundas plusa 50 homi.[1]
- 8ma di oktobro - En Polonia, militala rejimo interdiktas sindikato Solidareso.
- 25ma di septembro - Finlandana Keijo 'Keke' Rosberg divenas mondala championo pri Formulo 1
- 12ma di novembro - Yuri Andropov nominesas chefo di Sovietia.
- 14ma di novembro - En Polonia, 11-monata aresto di Lech Wałęsa finas.
- 30ma di novembro - Papo Ioannes Paulus la 2ma vizitas Hispania.
- 15ma di decembro - Hispania apertas lua frontiero kun Gibraltar.[2]
- 2ma til la 27ma di februaro - Eventas masakro en Hama, Siria. Siriana trupi siejas la urbo por represar sedicio organizita dal Mohamedana Frateso kontre la guvernerio di Hafez al-Assad. Cirkume 1000 soldati Siriana mortigesas, e posible 2000 civili.
- 25ma di aprilo - Israel retretas de Sinai segun pacala pakto kun Egiptia.
- 6ma di junio - Milito di Libano komencas: Israelana trupi duktata da Ariel Sharon konquestos suda Libano til Beirut.
- 13ma di junio - En Saudi-Arabia, Fahd divenas rejo.
- 20ma di agosto - Plurnacionana trupi venas surveyar la retreto di PLO de Beirut.
- 4ma di decembro - Nova konstituco adoptesas en Popul-Republiko Chinia.
- 1ma di februaro - Senegal e Gambia formacas laxa uniono di stati, konocata kom Kunfederuro Senegambia.
- 7ma di novembro - Per stato-stroko, mayoro Jean-Baptiste Ouédraogo revokas kolonelo Saye Zerbo de la povo en Burkina Faso.
- 13ma di januaro - Aeroplano Boeing 737 kolizionas kontre ponto en Washington DC, falas che fluvio Potomac, e produktas 78 morti.
- 17ma di aprilo - Nova konstituco di Kanada imperas totala nedependo de Unionita Rejio.
- 12ma di junio - En New York, 750 000 homi demonstras kontre nuklear armi.
- 19ma di marto - Arjentiniana soldati rivovenas l'insulo Sud-Georgia en Falklandi anticipante milito.
- 2ma di aprilo - Arjentinia konquestas Falklandi ed anuncas ke 149-yara regno dal Angli finas.
- 1ma di mayo - En Falklandi, avioni Avro Vulcan del Unionita Rejio bombardas aerodromo di Port Stanley.
- 2ma di mayo - Submara navo di Unionita Rejio igas sinkar General Belgrano dum la milito di Falklandi.
- 4ma di mayo - Milito di Falklandi: Arjentinian Exocet-projektilo sinkas Britaniana militonavo HMS Sheffield.[3]
- 21ma di mayo - Unionita Rejio rivovenas Falklandi e konquestas la bayo di San Carlos. Unesma granda landala kombato che l'insulo.
- 14ma di junio - Milito di Falklandi finas inter Unionita Rejio ed Arjentinia.
Naski
[redaktar | redaktar fonto]- 1ma di januaro - David Nalbandian, Arjentiniana tenisisto
- 6ma di januaro - Eddie Redmayne, Usana aktoro
- 10ma di januaro - Dmitri Drevin, Rusa gimnastikistulo
- 13ma di januaro - Tomáš Čachotský, Cheka hokeisto
- 13ma di januaro - Guillermo Coria, Arjentiniana tenisisto
- 13ma di januaro - Radek Dlouhý, Cheka hokeisto
- 21ma di januaro - Munh-Od Ochhuu, Mongoliana futbalisto
- 25ma di januaro - Noemi, Italiana kantistino
- 5ma di februaro - Marco Di Meco, Italiana muzikisto
- 10ma di februaro - Justin Gatlin, Usan atleto
- 17ma di februaro - Adriano Leite Ribeiro, Braziliana futbalisto
- 28ma di februaro - Yelena Slesarenko, Rusa atletino pri alt-saltado
- 4ma di marto - Lyudmila Yejova, Rusa gimnastikistino
- 8ma di marto - Erik Ersberg, Sueda hokeisto
- 8ma di marto - Marjorie Estiano, Brazilian aktorino
- 20ma di marto - Uranchimegiyn Mönh-Erdene, Mongoliana boxisto
- 21ma di marto - Maria Elena Camerin, Italiana tenisistino
- 25ma di marto - Danica Patrick, Usan automobilistino
- 10ma di aprilo - Chyler Leigh, Usan aktorino, kantistino e manekinino
- 12ma di aprilo - Anna Sivkova, Rusa skermistino
- 14ma di aprilo - Ildar Dadin, Rusa politikal aktivisto (m. 2024)
- 15ma di aprilo - Seth Rogen, Usan aktoro e komediisto
- 22ma di aprilo - Kaká, Braziliana futbalisto
- 27ma di aprilo - Pavel Smirnov, Rusa shakoludistulo
- 30ma di aprilo - Kirsten Dunst, Usan aktorino
- 8ma di mayo - Jessica Aguilar, Mexikian-Usana MMA-luktistino
- 13ma di mayo - Olena Shevchenko, Ukrainana HBTI-aktivistino
- 15ma di mayo - Jessica Sutta, Usana kantistino, dansistino, beleso-manekinino ed aktorino (Pussycat Dolls)
- 15ma di mayo - Layal Abboud, Libanana kantistino, dansistino e manekinino
- 17ma di mayo - Vjosa Osmani, prezidanto di Kosovo
- 24ma di mayo - Tiago Camilo, Braziliana judoisto
- 28ma di mayo - Ochirbatin Burmaa, Mongoliana luktistino
- 29ma di mayo - Ana Beatriz Barros, Braziliana manekino
- 1ma di junio - Justine Henin, Belga tenisistino
- 3ma di junio - Yelena Isinbayeva, Rusa atletino pri saltado per stango
- 8ma di junio - Nadejda Petrova, Rusa tenisistino
- 9ma di junio - Christina Stürmer, Austriana kantistino
- 9ma di junio - Mamuka Bakhtadze, chefministro di Gruzia
- 20ma di junio - Yas, Iranana kantisto
- 25ma di junio - Mihail Yujni, Rusa tenisistulo
- 28ma di junio - Irakli Garibashvili, chefministro di Gruzia
- 1ma di julio - Anelia, Bulgara kantistino
- 5ma di julio - Alberto Gilardino, Italiana futbalisto
- 9ma di julio - Sakon Yamamoto, Japonian automobilisto
- 18ma di julio - Priyanka Chopra, Indiana manekinino ed aktorino
- 2ma di agosto - Hélder Postiga, Portugalana futbalisto
- 15ma di agosto - Lia Quartapelle, Italiana politikistino
- 30ma di agosto - Andy Roddick, Usana tenisisto
- 2ma di septembro - Nicole Cliffe, Usana jurnalistino
- 7ma di septembro - Emese Szász, Hungara skermistino
- 19ma di septembro - Yelena Zamolodchikova, Rusa gimnastikistino
- 28ma di septembro - Anderson Varejão, Braziliana basketbalisto
- 2ma di oktobro - Cléo Pires, Brazilian aktorino
- 13ma di oktobro - Ian Thorpe, Australiana natisto, Olimpiala championo
- 18ma di oktobro - Svitlana Loboda, Ukrainana kantistino
- 20ma di oktobro - Dmitri Bocharov, Rusa shakoludistulo
- 12ma di novembro - Yuliya Kovalchuk, Rusa kantistino
- 23ma di novembro - Asafa Powell, Jamaikan atleto
- 28ma di novembro - Leandro Barbosa, Braziliana basketbalisto
- 30ma di novembro - Elisha Cuthbert, Kanadan aktorino
- 8ma di decembro - Nicki Minaj, Trinidadana kantistino e kompozistino
- 16ma di decembro - Anna Syedokova, Ukrainana kantistino
- 19ma di decembro - Tamilla Abasova, Rusa ciklistino
- 20ma di decembro - Keny Arkana, Arjentiniana kantistino di rap
Morti
[redaktar | redaktar fonto]- 13ma di januaro - Marcel Camus, Franca filmifisto (n. 1912)
- 17ma di januaro - Juan O'Gorman, Mexikian arkitekto e piktisto (n. 1905)
- 18ma di januaro - Huang Xianfan, Chiniana historiisto (n. 1899)
- 19ma di januaro - Elis Regina, Braziliana kantistino (n. 1945)
- 22ma di januaro - Eduardo Frei Montalva, prezidanto di Chili (n. 1911)
- 24ma di januaro - Alfredo Ovando Candía, prezidanto di Bolivia (n. 1918)
- 17ma di februaro - Thelonious Monk, Usana jazo-muzikisto (n. 1917)
- 2ma di marto - Philip K. Dick, Usana skriptisto di ciencala fiktivajo (n. 1928)
- 3ma di marto - William Francis Giauque, Kanadana kemiisto, Nobel-laureato (n. 1895)
- 5ma di marto - John Belushi, Usan aktoro (n. 1949)
- 6ma di marto - Ayn Rand, Usana skriptistino e filozofo (n. 1905)
- 12ma di marto - Johan Wilhelm Rangell, chefministro di Finlando (n. 1894)
- 28ma di marto - William Giauque, Usana kemiisto, Nobel-laureato (n. 1895)[4]
- 29ma di marto - Carl Orff, Germana kompozisto (n. 1895)
- 24ma di aprilo - Sérgio Buarque de Holanda, Braziliana skriptisto, jurnalisto e literaturo-kritikisto (n. 1902)
- 8ma di mayo - Gilles Villeneuve, Franc automobilisto di Formulo 1 (n. 1950)
- 22ma di mayo - Cevdet Sunay, prezidanto di Turkia (n. 1899)[5]
- 24ma di mayo - Tauno Palo, Finlandan aktoro (n. 1908)
- 29ma di mayo - Romy Schneider, Austrian aktorino (n. 1938)
- 2ma di junio - Fazal Ilahi Chaudhry, prezidanto di Pakistan (n. 1904)
- 10ma di junio - Rainer Werner Fassbinder, Germana filmifisto (n. 1945)
- 12ma di junio - Karl von Frisch, Austriana zoologiisto, Nobel-laureato pri fiziologio o medicino (n. 1886)
- 16ma di junio - James Honeyman-Scott, Usana gitaristo (The Pretenders) (n. 1958)
- 4ma di julio - Silvestre Antonio Guzmán Fernández, prezidanto di Dominikana Republiko (n. 1911)
- 18ma di julio - Roman Jakobson, Rusa linguisto, fonologisto e teoriisto pri literaturo (n. 1896)
- 24ma di julio - Jean Girault, Franca filmifisto (n. 1924)
- 12ma di agosto - Tomás Romero Pereira, prezidanto di Paraguay (n. 1886)
- 12ma di agosto - Henry Fonda, Usan aktoro (n. 1905)
- 15ma di agosto - Hugo Theorell, Sueda ciencisto, Nobel-laureato pri fiziologio o medicino (n. 1903)[6]
- 21ma di agosto - Rejulo Sobhuza la 2ma di Swazilando (la nuna Eswatini) (n. 1899)
- 22ma di agosto - Jan Henryk de Rosen, Polona piktisto (n. 1891)
- 23ma di agosto - Stanford Moore, Usana biokemiisto, Nobel-laureato (n. 1913)
- 29ma di agosto - Ingrid Bergman, Sueda aktorino (n. 1915)
- 1ma di septembro - Władysław Gomułka, Polona politikisto (n. 1905)
- 11ma di septembro - Wifredo Lam, Kubana piktisto (n. 1902)
- 14ma di septembro - Kristján Eldjárn, prezidanto di Islando (n. 1916)
- 14ma di septembro - Grace Kelly, Usan aktorino e princino di Monako (n. 1929)
- 4ma di oktobro - Ahmed Hassan al-Bakr, prezidanto di Irak (n. 1914)
- 4ma di oktobro - Stefanos Stefanopulos, chefministro di Grekia (n. 1898)
- 6ma di oktobro - Miguel Ydígoras Fuentes, prezidanto di Guatemala (n. 1895)[7]
- 8ma di oktobro - Philip Noel-Baker, barono Noel-Baker, Kanadana pacifisto, Nobel-laureato (n. 1889)
- 18ma di oktobro - Pierre Mendès France, chefministro di Francia (n. 1907)
- 5ma di novembro - Jacques Tati (nask. Tatischeff), Franc aktoro e filmifisto (n. 1907)
- 10ma di novembro - Leonid Brejnev, chefo di Sovietia (n. 1906)
- 23ma di novembro - Adoniran Barbosa, Braziliana kantisto e kompozisto (n. 1910)
- 2ma di decembro - Marty Feldman, Usan aktoro e komediisto (n. 1934)
- 27ma di decembro - Czesław Wdowiszewski, Polona piktisto (n. 1904)
- Georges Moureaux, Franca Idisto, redaktero di la revuo Progreso (n. 1914)
- Ahmad al-Khatib, chefministro di Siria (n. 1933)
Nobel-premiiziti
[redaktar | redaktar fonto]- Fiziko: Kenneth G. Wilson
- Kemio: Aaron Klug
- Fiziologio o Medicino: Sune Bergström, Bengt I. Samuelsson, John Robert Vane
- Literaturo: Gabriel García Márquez
- Paco: Alva Myrdal, Alfonso García Robles
- Ekonomiko: George Joseph Stigler
Referi
[redaktar | redaktar fonto]- ↑ 1982: IRA bombs cause carnage in London - Publikigita da BBC. URL vidita ye 19ma di julio 2016. Idiomo: Angla.}}
- ↑ 1982: Spain opens border with the Rock - Publikigita da BBC. URL vidita ye 21ma di oktobro 2018.
- ↑ What happened on May 4th - This day in History - Publikigita da thepeoplehistory.com. URL vidita ye 3ma di mayo 2015. Idiomo: Angla.
- ↑ William Francis Giauque - Publikigita da Encyclopaedia Britannica. Idiomo: Angla.
- ↑ Cevdet Sunay biyografisi - Idiomo: Turka.
- ↑ Axel Hugo Teodor Theorell - Publikigita da Encyclopaedia Britannica. Idiomo: Angla.
- ↑ Presidente Miguel Ydígoras Fuentes 1958-1963 - Idiomo: Hispana.