1974
| Historio 19ma yarcento  20ma 21ma yarcento
|
| Yardeki: 1900a • 1910a • 1920a • 1930a • 1940a |
| Yari: 1901 • 1902 • 1903 • 1904 • 1905 |
La yaro 1974 (MCMLXXIV per Romala algarismi) esis ordinara yaro komencinta ye mardio segun Gregoriala kalendario. Ol esis la 974ma yaro di la duesma yarmilo, la 74ma yaro di la 20ma yarcento, e la 5ma yaro di la yari 1970a.
Eventi
[redaktar | redaktar fonto]- 5ma di februaro - Mariner 10 preterflugas Venuso.
- 29ma di marto - Mariner 10 preterflugas Merkuro.
- 21ma di septembro - Mariner 10 preterflugas Merkuro.
- 15ma di oktobro - Kosmala teleskopo Ariel 5 lansesas por studiar X-radii.
- 25ma di septembro - Ciencisti unesmafoye dicas ke freoni ek aerosoli domajas l'ozono-strato dil atmosfero.
- 6ma di decembro - L'indiko Dow Jones, qua indikas la industriala stando en Usa, falis ad olua maxim basa nivelo, pos du yari di diminuto di ekonomiala agado; depos 11ma di januaro 1973 l'indiko perdis 45 procento di olua valoro.
- 13ma di februaro - Alexandr Soljenicin proskriptesas ek Sovietia.
- 3ma di marto - Aviono Douglas DC-10 de Turkish Airlines (Flugo 981) kolizionas proxim Paris, Francia. Omna 346 personi ennave mortas.
- 8ma di marto - Aeroportuo Charles de Gaulle inauguresas en Francia.
- 25ma di aprilo - "Dianta Revoluciono" en Portugal revokas la diktatoreso. Militisti okupas la centro di Lisboa e revokas chefministro Marcelo Caetano.[1]
- 20ma di julio - Turkia unesmafoye invadas Chipro.
- 21ma di julio - En London eventas protesti kontre Turka invado en Chipro.[2]
- 14ma di agosto - Turkia duesmafoye invadas Chipro, ed okupas 37% de lua teritorio.
- 22ma di oktobro - En London, Anglia, bombo explozas che klubo Brooks Club, ube dineabas l'ex-chefministro e chefo dil opozantaro Edward Heath.[3]
- 12ma di novembro - On kaptas l'unesma salmono ek Thames-fluvio pos 150-yara poluto.
- 13ma di decembro - Malta divenas republiko. Anthony Mamo divenas lua unesma prezidanto.
- 18ma di marto - Fino di mondala petrolo-krizo di 1973: la maxim multa membri de ONEP revokas embargo di petrolo kontre Usa, Europa e Japonia.
- 16ma di mayo - India explozigas lua unesma atomobombo.
- 16ma di januaro - Interna milito komencas en Etiopia.
- 15ma di aprilo - En Nijer, l'armeo kaptas povo.
- 10ma di septembro - Guinea-Bissau divenas nedependanta.
- 12ma di septembro - En Etiopia, l'armeo revokas l'imperiestro Haile Selassie.
- 20ma di novembro - Proxim Nairobi en Kenia aviono Boeing 747 de Lufthansa unesmafoye falas destruktante.
- 24ma di novembro - En Etiopia, Donald Johanson trovas 40% de la skeleto di femino Australopithecus afarensis, pose nomizita Lucy.
- 24ma di julio - Supra Korto Usana adjudikas prezidanto Richard Nixon pri livrar magnetofono-rubandi e dokumenti por akuzero, en tale nomizita skandalo di Watergate.
- 8ma di agosto - En Usa, prezidanto Richard Nixon renuncas pro la skandalo di Watergate.
- 7ma di februaro - Grenada nedependanteskas de Unionita Rejio.
- 5ma di januaro - Ter-tremo en Lima, Peru, produktas 6 morti e domajas centi de domi.
- 1ma di februaro - En Sao Paulo, Brazilia, fairo che edifico Joelma produktas 188 morti e plu kam 300 plusa homi vundita.
- 4ma di marto - Ponto Rio-Niterói, longa de 13,3 km super la bayo di Guanabara, inauguresas en Brazilia.
- 25ma di decembro - Ciklono Tracy frapas Darwin, Australia, ube destruktas adminime 90% ek la domi e produktas 49 morti che l'urbo, e plusa 16 morti an la maro.[4]
Naski
[redaktar | redaktar fonto]
- 16ma di januaro - Kate Moss, Britaniana manekino
- 22ma di januaro - Joseph Muscat, chefministro di Malta
- 3ma di februaro - Shahab Hosseini, Iranan aktoro, cinematografisto e kantisto
- 4ma di februaro - Shahab Hosseini, Iranana cinem-aktoro e kantisto
- 8ma di februaro - Guy-Manuel de Homem-Christo, Franca muzikisto (Daft Punk)
- 9ma di februaro - Amber Valletta, Usana manekinino ed aktorino
- 10ma di februaro - Elizabeth Banks, Usan aktorino
- 13ma di februaro - Robbie Williams, Britaniana kantisto
- 18ma di februaro - Yevgeni Kafelnikov, Rusa tenisistulo, Olimpiala championo en Sydney
- 21ma di februaro - Yelena Grudneva, Rusa gimnastikistino
- 5ma di marto - Eva Mendes, Usan aktorino, manekinino e kantistino
- 17ma di marto - Dorin Recean, chefministro di Moldova
- 7ma di aprilo - Victoria Beckham, Angla kantistino (Spice Girls) e spozino di David Beckham
- 10ma di aprilo - Henning Wehn, Germana komediisto
- 11ma di aprilo - Àlex Corretja, Hispana tenisistulo
- 17ma di aprilo - Victoria Beckham, Britaniana kantistino (Spice Girls)
- 28ma di aprilo - Penélope Cruz, Hispan aktorino
- 16ma di mayo - Laura Pausini, Italiana kantistino
- 19ma di mayo - Nawazuddin Siddiqui, Indiana cinem-aktoro
- 20ma di mayo - Marko Tratar, Sloveniana shakoludistulo
- 30ma di mayo - Andry Rajoelina, prezidanto di Madagaskar
- 1ma di junio - Alanis Morissette, Kanadana kantistino
- 2ma di junio - Gata Kamski, Tatara shakoludisto
- 4ma di julio - Mick Wingert, Usan aktoro
- 13ma di julio - Deborah Cox, Kanadana kantistino
- 14ma di julio - Jitish Kallat, Indiana piktisto e fotografisto
- 18ma di julio - Tarasi (Vladimirov), episkopo di Rusa Ortodoxa Eklezio
- 27ma di julio - Hitomi Akano, Japoniana MMA-kombatantino
.jpg)
- 28ma di julio - Alexis Tsipras, chefministro di Grekia
- 30ma di julio - Hilary Swank, Usana cinem-aktoro
- 15ma di agosto - Natasha Henstridge, Kanadana cinem-aktorino
- 16ma di agosto - Krisztina Egerszegi, Hungara natistino
- 19ma di agosto - Jamgani Narancogt, Mongoliana boxisto
- 23ma di agosto - Konstantin Novosyolov, Rusa fizikisto, Nobel-laureato
- 6ma di septembro - Tim Henman, Britaniana tenisisto
- 14ma di septembro - Hicham El Guerrouj, Marokan atleto pri 1500-metra e 5000-metra kurado
- 8ma di oktobro - Zoran Zaev, chefministro di Norda Makedonia
- 28ma di oktobro - Joaquin Phoenix, Usan aktoro
- 9ma di novembro - Giovanna Mezzogiorno, Italian aktorino
- 11ma di novembro - Leonardo DiCaprio, Usan aktoro
- 15ma di novembro - Ingrida Šimonytė, chefministro di Lituania
- 25ma di novembro - Rami Imam, Egiptiana cinematografisto ed aktoro
- 30ma di novembro - Fermín IV, Mexikiana kantisto di rap
- 7ma di decembro - Nicole Marie Appleton, Kanadana kantistino
- 24ma di decembro - Marcelo Salas, Chiliana futbalisto
- 31ma di decembro - Tony Kanaan, Braziliana automobilisto
- Ferrán Marín Ramos, Hispana skriptisto
- Boubou Cissé, chefministro di Mali
- Pedro Pedraja, Hispana piktisto
- Devajyoti Ray, Indiana piktisto
Morti
[redaktar | redaktar fonto].jpg)
- 6ma di januaro - David Alfaro Siqueiros, Mexikiana piktisto (n. 1896)
- 31ma di januaro - Samuel Goldwyn, chefo di cinemal ateliero (n. 1879)
- 2ma di februaro - Imre Lakatos, Hungara filozofo (n. 1922)
- 8ma di februaro - Fritz Zwicky, Suisa-Usana astronomo (n. 1898)
- 4ma di marto - Adolph Gottlieb, Usana piktisto (n. 1903)
- 9ma di marto - Earl Wilbur Sutherland Jr., Usana biokemiisto, Nobel-laureato (n. 1915)
- 18ma di marto - Hertta Kuusinen, Finlandana politikistino (n. 1904)
- 19ma di marto - Hertta Kuusinen, Finlandana komunista politikistino (n. 1904)
- 27ma di marto - Eduardo Santos Montejo, prezidanto di Kolumbia (n. 1888)
- 2ma di aprilo - Georges Pompidou, Franca politikisto, chefministro e prezidanto di Francia (n. 1911)
- 6ma di aprilo - Willem Marinus Dudok, Nederlandan arkitekto ed urbala desegnisto (n. 1884)
- 19ma di aprilo - Muhammad Ayub Khan, prezidanto di Pakistan (n. 1907)
- 24ma di aprilo - Bud Abbott, Usana komediisto (n. 1895)
- 24ma di aprilo - Franz Jonas, prezidanto di Austria (n. 1899)
- 13ma di mayo - Maksim Sedej, Sloveniana piktisto (n. 1909)
- 24ma di mayo - Duke Ellington, Usana jazo-muzikisto, kompozisto (n. 1899)
- 7ma di junio - Milton Menasco, Usana piktisto (n. 1890)
- 9ma di junio - Miguel Ángel Asturias, Guatemalana skriptisto e Nobel-laureato (n. 1899)
- 11ma di junio - Eurico Gaspar Dutra, prezidanto di Brazilia (n. 1883)
- 12ma di junio - André Marie, chefministro di Francia (n. 1897)
- 18ma di junio - Georgi Jukov, Sovietiana militisto (n. 1896)
- 1ma di julio - Juan Domingo Perón, prezidanto di Arjentinia (n. 1895)
- 11ma di julio - Pär Lagerkvist, Sueda skriptisto, Nobel-laureato en 1951 (n. 1891)
- 13ma di julio - Patric M. Blackett, barono Blackett, Britaniana fizikisto, Nobel-laureato en 1948 (n. 1897)
- 24ma di julio - James Chadwick, Britaniana fizikisto, Nobel-laureato (n. 1891)
- 29ma di julio - Mama Cass Elliot, Usana kantistino (The Mamas & the Papas) (n. 1941)
- 29ma di julio - Erich Kästner, Germana skriptisto (n. 1899)
- 8ma di agosto - Baldur von Schirach, chefo di Hitler-yunaro (n. 1907)
- 9ma di agosto - Else Alfelt, Dana piktistino (n. 1910)
- 24ma di agosto - Ludvík Hofta, Chekoslovakiana hokeisto (n. 1899)
.jpg)
- 26ma di agosto - Charles Lindbergh, Usana pioniro-pilotisto (n. 1902)
- 27ma di agosto - Lupicínio Rodrigues, Braziliana kompozisto (n. 1914)
- 2ma di oktobro - Nurul Amin, chefministro e provizora prezidanto di Pakistan (n. 1893)
- 5ma di oktobro - Zalman Shazar, prezidanto di Israel (n. 1889)
- 9ma di oktobro - Artur Nacht Samborski, Polona piktisto (n. 1898)
- 24ma di oktobro - David Oistrah, Sovietiana violinisto (n. 1908)
- 25ma di oktobro - Leon Kroll, Usana piktisto (n. 1884)
_Vittorio_De_Sica_(3).png)
- 13ma di novembro - Vittorio De Sica, Italiana filmifisto (n. 1901)
- 17ma di novembro - Erskine Hamilton Childers, prezidanto di Republiko Irlando (n. 1905)
- 23ma di novembro - Aman Andom, chefo di stato di Etiopia (n. 1924)
- 25ma di novembro - U Thant, Burmana politikisto, chefa sekretario di Unionita Nacioni (n. 1909)
- 2ma di decembro - Sylvi Kekkonen, Finlandana skriptisto e spozino di Urho Kekkonen (n. 1900)
- 14ma di decembro - Bedřich Baroš, Chekoslovakiana hokeisto (m. 1936)
Nobel-premiiziti
[redaktar | redaktar fonto]- Fiziko: Martin Ryle, Antony Hewish
- Kemio: Paul John Flory
- Fiziologio o Medicino: Albert Claude, Christian de Duve, George Emil Palade
- Literaturo: Eyvind Johnson, Harry Martinson
- Paco: Seán MacBride, Eisaku Sato
- Ekonomiko: Gunnar Myrdal, Friedrich von Hayek
Referi
[redaktar | redaktar fonto]- ↑ 1974: Rebels seize control of Portugal - Publikigita da BBC. URL vidita ye 2ma di novembro 2016.
- ↑ 1974: Cyprus conflict spills into London - Publikigita da BBC On This Day. URL vidita ye 27ma di agosto 2016.
- ↑ 1974: Bomb blast in London club - Publikigita da BBC. URL vidita ye 20ma di oktobro 2018.
- ↑ Tropical Cyclone Tracy: December 25, 1974 - Publikigita da ABC Net (Australia). URL vidita ye 14ma di oktobro 2017.