Sudafrika

Sud-Afrika
Republiek van Suid-Afrika (Afrikansa) Republic of South Africa (Angla) Riphabliki yeSewula Afrika (Suda-Ndebele) iRiphabhulikhi yeNingizimu Afrika (Swazi) Rephaboliki ya Afrika Borwa (Suda-Sotho) Repabliki ya Afrika-Borwa (Norda-Sotho) iRiphabliki yomZantsi Afrika (Xosa) iRiphabhuliki yaseNingizimu Afrika (iziZulu) Riphabliki ra Afrika Dzonga (Conga) Rephaboliki ya Aforika Borwa (Tswana) Riphabuḽiki ya Afurika Tshipembe (Venda)
Standardo di Sud-Afrika	Blazono di Sud-Afrika
Nacionala himno:
Nacionala himno di Sud-Afrika
Urbi:
Chefurbo:	Pretoria
· Habitanti:	2 345 908 (2007)
Precipua urbo:	Johannesburg
Lingui:
Oficala lingui:	Angla, Afrikansa, Suda-Ndebele, Xosa, Zulu ed altra 6 lingui
Guvernerio:
Tipo:	Republiko
· Prezidanto:	Jacob Zuma
Surfaco: (25ma granda)
· Totala:	1 221 037 km²
· Aquo:	neglijebla %
Habitanti: (24ma granda)
· Totala:	50 586 757 (2011)
· Denseso di habitantaro:	41,4 hab./km²
Plusa informi:
Valuto:	Rand
Veho-latero:	sinistre
ISO:	ZA
	ZAF
	710
Reto-domeno:	.za*
Precipua religio:	Kristanismo (79,7%), sen religio 15,1%, Islamo (1,5%), Hinduismo (1,3%)
Oficala retosituo:	http://www.gov.za

Sudafrika esas lando jacanta extrema sude de Afrika inter Namibia, Botswana, Zimbabwe, Mozambik ed Swazilando. Lesotho jacas interne di Sudafrikala teritorio.

Bazala fakti pri Sudafrika

Historio

Precipua artiklo: Historio di Sudafrika

Sudafrika ja habitesis da Australopithecus cirkume 3 milion yari ante nun. Homo habilis, Homo erectus e Homo sapiens sucedis Australopithecus en la regiono.

Bantuo-populi ja habitis la regiono dil fluvio Limpopo dum la 4ma o 5ma yarcento aK. Li diplasis sude, e konquestis od asimilis la populi Khoikhoi e San de la regiono. Kande Europani arivis en la regiono, Sudafrika habitesis precipue dal populi Zulu e Xhosa.

En 1487 Portugalana explorero Bartolomeu Dias "deskovris" la Kabo di Bon Espero. En 1652 Nederlandana navigisto Jan van Riebeeck establisis rifreshigo-staciono en la Kabo di Bon Espero, ube nune jacas Kab-Urbo.

Unionita Rejio okupis Kabo di Bon Espero en 1797 dum la 4ma Angla-Nederlandana milito, ed anexis la regiono kom kolonio en 1806. En 1833 la sklaveso abolisesis.

En 1948 la partiso National Party vinkis l'elekti, e pluforteskis la rasala separo qua komencis dum la kolonial epoki Nederlandana e Britaniana. La nacionalista guverno dividis la rasi en tri, ed establisis yuri e limiti por singla ek li.

Precipua artiklo: apartheid

Precipua artiklo: Nelson Mandela

Politiko

Sudafrika esas prezidantala republiko. La chefo di stato e chefo di guvernerio esas la prezidanto, qua elektesas da la Nacional Asemblajo. Nune esas Jacob Zuma. La prezidanto di Nacionala Konsilantaro di Provinci (equivalanta a Senato) esas Mninwa Johannes Mahlangu.

La parlamento havas du chambri: Nacionala Konsilantaro di Provinci, kun 90 membri, e Nacional Asemblajo (National Assembly) qua havas de 350 til 400 membri.

Geografio

Drakensberg-montaro, la maxim alta en Sudafrika.

Sudafrika esas la 25ma granda lando dil mondo. Ol jacas inter Atlantiko ed Indiana oceani. Ol havas plu kam 2 500 km di litoro. Monto Mafadi, en Drakensberg, kun 3 450 metri di altitudo, esas la maxim alta monto en lando.

Generale, lua klimato esas subtropikala. En sud-westo jacas zono kun mediteraneala klimato, kun pluvoza vintri e varma e sika someri. Mar-fore, la regiono di Karoo en nord-weto, proxim Namib-dezerto, esas sika. Tamen, estala litoro recevas abundanta pluvi, e havas klimato simila a tropikala.

Ekonomio

Precipua artiklo: Ekonomio di Sudafrika

Sudafrika havas la maxim grand Afrikan ekonomio, e la 28ma maxim granda dil mondo.

Demografio

La maxim granda urbi esas Johannesburg (3 888 170 habitanti en 2007), Durban, Kab-urbo, Pretoria, Port Elizabeth, e Soweto.

Kulturo

Multa kantisti qua kantis en Angla o Afrikansa dum apartheid komencis kantar en lokala lingui. De la tradicionala grupi, un di maxim famoza esas Ladysmith Black Mambazo. Soweto String Quartet pleas klasika muziki kun Afrikana saporo.

Famoza Sudafrikani

• Christiaan Barnard, mediko
• John Maxwell Coetzee, skriptisto, Nobel-laureato
• Nelson Mandela, ex-prezidanto, qua recevis la Nobel-premio pri paco