Ceuta

De Wikipedio
Ceuta
La portuo di Ceuta.
Standardo Blazono
Lando: Hispania
Informo:
Latitudo: 35°53'N
Longitudo: 5°18'W
Altitudo: 10 m
Surfaco: 18,5 km²
Habitanti: 82 566 (2022)
Denseso di habitantaro: 4210,1 hab./km²
Horala zono: UTC+1
(UTC +2 dum la somero)
Urbestro: Juan Jesús Vivas (PP)
Mapo di Ceuta
Oficala retosituo:
www.ceuta.es
Katedralo di Ceuta.

Ceuta esas autonoma urbo di Hispania jacanta en nordal Afrika, an la nordo di Marokana teritorio. Segun statistiki dil yaro 2022 ol havis 82 566 habitanti. Lua tota surfaco esas 18,5 km².

Ol distas 14 km de la provinco Cádiz, en Hispania, e havas 6,4-kma frontiero kun M'diq-Fnideq, en Maroko. Ol apartenis a la provinco Cádiz til la 14ma di marto 1995, kande lua autonomeso-statuto aprobesis.

Ante ke Hispania membreskis l'Europana Uniono, Ceuta, Melilla e Kanarii esis regioni di libera komerco, kun poka imposti super importacita vari. Ol habitesas da Kristani, Mohamedani, e minoritati Judaista e Hindua. Hispana esas l'oficala linguo. L'Araba parolesas da cirkume 40% til 50% de la habitantaro, qui havas Marokana origino.

Historio[redaktar | redaktar fonto]

L'unesma restaji pri homala okupeso en Ceuta evas de 250.000 yari aK.[1]De l'Antiqueso, kontrolar l'aceso inter l'Atlantiko e Mediterano ja esis importanta skopo. Komence, Feniciani establisis avanposteno ibe dum l'1ma yarmilo aK. Li anke establisis altra avanposteno, Kʿrt (latine: Carteia) en la nuna Gibraltar.

La Republiko Kartagana c. 270 yari aK.

L'anciena Greki nomizis la regiono Abyla. Kartagani anke okupis la regiono e, pos la destrukto di lua imperio, Romani okupis Ceuta e vicina regioni cirkume la yaro 42. Cirkume 400 yari pose, en 429, arivis la Vandali komandita da Genserikus. En 534, Bizancani okupis ol dum kampanii en la nordo di Afrika. Wamba, rejo dil Vizigoti, konquestis Ceuta en 675, ed instalis komto loyala ad ilu por guvernar la urbo.

Malgre ne existar fidebla fonti pri detali de la epoko, on savas ke la Mauri, populo Mohamedana, okupis la regiono en 710. Pose la Berberi prenis kontrolo dil urbo e ribaptis ol Sebta. L'urbo destruktesis en 740 kande Berberi revoltis kontre le Mauri. En 927 le Mauri de Andaluzia prenis kontrolo dil urbo.

Portugal vinkis Mohamedani ed okupis Ceuta en 1415. En 1580, pos l’uniono di la kroni di Portugal e Hispania, l'urbo divenis Hispana teritorio. Multa Hispani decidis rezidar ibe. Ceuta divenis l’unika urbo de Portugalana imperio qua decidis restar Hispana teritorio pos la restauro-milito Portugalana, en 1640.

Ye la 1ma di januaro 1668, Afonso la 6ma di Portugal agnoskis la suvereneso Hispana super Ceuta. De 1694 til 1727, l’urbo asiejesis da Marokana trupi. Pro deskonkordo pri la frontieri inter Ceuta e Maroko, de 1859 til 1860 eventis milito inter Maroko e Hispania.

Geografio[redaktar | redaktar fonto]

Detaloza mapo pri Ceuta.

Ceuta jacas norde de Maroko, apud Mediteranea marbordo. Lua reliefo esas grandaparte kolinoza. La kolino Anyera, alta de 310 metri,[2] an la frontiero kun Maroko, e la kolino Hacho, alta de 204 metri, dominacas lua peizajo.

La klimato dil urbo esas subtropikala/mediteraneala, simila a la klimato di Maroko e di sudal Hispania (Cfa segun la klimatala klasifikuro da Köppen). La mezavalora temperaturo en agosto (somero) esas 25,1°C, kontre ke la mezavalora temperaturo en januaro (vintro) esas 13,6°C.

La pluvoza sezono iras de oktobro til duimo di aprilo. La mezavalora yarala pluvo-quanto esas 849 mm, e la maxim pluvoza monato esas decembro, kun mezavalore 161 mm.

Panoramo pri Ceuta.
Panoramo pri Ceuta.

Referi[redaktar | redaktar fonto]

Hispaniana flago Autonoma regioni di Hispania IHispaniana flago
AndaluziaAragonAsturiaBaleariBaskiaExtremaduraGalisiaKanariiKantabriaKastilia e LeonKastilia-La ManchaKataluniaMadridMurciaNavaraLa RiojaValencia
Autonoma urbi: CeutaMelilla Suverena teritorii: ChafarinasVélez de la GomeraAlhucemas


Nedependanta stati en Afrika
Aljeria | Angola | Benin | Botswana | Burkina Faso | Burundi | Centrafrika | Chad | Demokratial Republiko Kongo | Djibuti | Egiptia | Equatorala Guinea | Eritrea | Eswatini | Etiopia | Gabon | Gambia | Ghana | Guinea | Guinea Bisau | Ivora Rivo | Kabo Verda | Kamerun | Kenia | Komori | Kongo | Lesotho | Liberia | Libia | Madagaskar | Malawi | Mali | Maroko | Maurico | Mauritania | Mozambik | Namibia | Nigeria | Nijer | Ruanda | San-Tome e Principe | Senegal | Sierra Leone | Seycheli | Somalia | Sudafrika | Sudan | Sud-Sudan | Tanzania | Tunizia | Togo | Uganda | Zambia | Zimbabwe
Nesuverena teritorii
Ceuta | Kanarii | Madeira | Melilla | Ocidental Sahara | Mayotte | Reunion | Sokotra
Nedependo ne agnoskata
Somalilando | Puntlando