1868
| Historio > yarcento |
| 18ma yarcento19ma20ma yarcento
|
| Yardeki: 1800a • 1810a • 1820a • 1830a • 1840a |
| Yari: 1801 • 1802 • 1803 • 1804 • 1805 |
La yaro 1868 (MDCCCLXVIII per Romala algarismi) esis bisextila yaro komencinta ye merkurdio segun Gregoriala kalendario, e bisextila yaro komencinta ye lundio segun Juliala kalendario. Ol esis la 868ma yaro di la 2ma yarmilo, la 68ma yaro di la 19ma yarcento, e la 9ma yaro di la yari 1860a. Kande 1868 komencis, Gregoriala kalendario esis 12 dii avan Juliala kalendario, qua duris uzesar en kelka loki til 1923.
Eventi
[redaktar | redaktar fonto]- marto - Franca geologiisto Louis Lartet deskovras tillore la maxim ancinena skeleti di Homo sapiens, de plu kam 50 mil yari ante nun, sub roko-shirmilo Cro-Magnon.
- 18ma di agosto - Helio deskovresas dal Franca astronomo Pierre Janssen.
- Jules Verne publikigas Michel Strogoff.
- Eventas tre severa famino en Finlando.
- En Japonia, grupo di nacionalista nobeli suplantas shoguno e konkordigas yuna cezaro Mucuhito translojar chef-urbo de Kyoto ad Edo, quo rinomizesas Tokyo. Meiji-epoko komencas, e duros til 1912. Mucuhito komencas novigi e Japonia ligas relati kun ocidentala landi. Privileji di la samurayi finas.
- Rama la 5ma divenas regnanto di Tailando, til 1910. Il regnos kom despoto, ma la lando prosperos.
- Milito inter Libera Stato Orange e Moshweshwe, chefo di la populo Basuto, finas.
- 25ma di julio - Wyoming divenas Usana teritorio.
- 28ma di julio - Usa adoptas la 14ma emendo en lua konstituco. La emendo deklaras ke "omna personi naskinta o civitanigita en Usa esas... civitani di Usa e di la stato ube li rezidas" e "darfas egala protekto de la legi".[1]
- 5ma di januaro - Milito di Paraguay: Braziliana komandanto Luís Alves de Lima e Silva okupas Asuncion, chef-urbo di Paraguay e deklaras la milito finita. Tamen, Francisco Solano López preparas gerileri* por luktar en la ruro.
- 13ma di agosto - Ter-tremo kun posibla forteso 8.5 o 9 che skalo di Richter frapas Arica, Peru, efektigas ondego e produktas 25 000 morti.
- 9ma di januaro - Transporto di krimininti de Unionita Rejio ad Australia finas. Entote 137 000 viri e 25 000 mulieri transportesis dum nonadek yari.
Naski
[redaktar | redaktar fonto]- 9ma di januaro - Søren Peder Lauritz Sørensen, Dana kemiisto (m. 1939)
- 17ma di januaro - Louis Couturat, Franca matematikisto e pacifisto qua developis Ido linguo (m. 1914)
- 29ma di januaro - Albin Egger-Lienz, Austriana piktisto (m. 1926)
- 31ma di januaro - Theodore William Richards, Usana kemiisto, Nobel-laureato (m. 1928)
- 26ma di februaro - Venceslau Braz, prezidanto di Brazilia (m. 1966)
- 3ma di marto - Alain, Franca filozofo, jurnalisto, esayisto e profesoro pri filozofio (m. 1951)
- 5ma di marto - Panagis Tsaldaris, chefministro di Grekia (m. 1936)
- 22ma di marto - Robert Andrews Millikan, Usana fizikisto, Nobel-laureato (m. 1953)
- 28ma di marto - Maxim Gorki, (nask. Alexei Maximovich Peshkov), Rusa skriptisto (m. 1936)
- 1ma di aprilo - Edmond Rostand, Franca skriptisto (m. 1918)
- 6ma di aprilo - Léopold Leau, Franca matematikisto, fondinto di la Delegitaro (m. 1943)
- 19ma di aprilo - Józef Świeżyński, chefministro di Polonia (m. 1948)
- 1ma di mayo - Afonso Arinos de Melo Franco, Braziliana yuristo, jurnalisto e membro di Brazilian akademio pri Literaturo (m. 1916)
- 18ma di mayo - Caro Nikolai la 2ma di Rusia (m. 1918)
- 20ma di mayo - Jonas Staugaitis, prezidanto di Lituania (m. 1952)
- 6ma di junio - Dawid Janowski, Polona shakoludisto (m. 1927)
- 6ma di junio - Robert Falcon Scott, Britanian explorero di Suda Polo (m. 1912)
- 14ma di junio - Karl Landsteiner, Austriana biologiisto e mediko, Nobel-laureato pri Fiziologio o Medicino (m. 1943)
- 18ma di junio - Miklós Horthy, chefo e regento di Hungaria inter mondomiliti (m. 1957)
- 18ma di junio - Georges Lacombe, Franca skultisto e piktisto (m. 1916)
- 21ma di junio - Graça Aranha, Braziliana diplomacisto e skriptisto, fondinto dil Akademio Braziliana pri literaturo (m. 1931)
- 28ma di junio - Manuel Ezequiel Bruzual, prezidanto di Venezuela (n. 1830)
- 30ma di junio - Lauri Ingman, chefministro di Finlando (m. 1934)
- 19ma di julio - Francesco Saverio Nitti, chefministro di Italia (m. 1953)
- 20ma di julio - José Félix Uriburu, prezidanto di Arjentinia (m. 1932)
- 2ma di agosto - Rejulo Konstantinos la 1ma di Grekia (m. 1923)
- 5ma di agosto - Oskar Merikanto, Finlandana kompozisto (m. 1924)
- 6ma di agosto - Paul Claudel, Franca poeto (m. 1955)
- 23ma di agosto - Edgar Lee Masters, Usana skriptisto (m. 1950)
- 23ma di agosto - Carlos Felipe Morales Languasco, prezidanto di Dominikana Republiko (m. 1914)
- 30ma di septembro - José Serrato, prezidanto di Uruguay (m. 1960)
- 4ma di oktobro - Marcelo Torcuato de Alvear, prezidanto di Arjentinia (m. 1942)
- 24ma di oktobro - Charles Conder, Angla-Australiana piktisto (m. 1909)
- 7ma di novembro - Delfim Moreira, Braziliana prezidanto (m. 1920)
- 11ma di novembro - Édouard Vuillard, Franca piktisto (m. 1940)
- 21ma di novembro - Federico Tinoco Granados, prezidanto di Kosta Rika (m. 1931)
- 21ma di novembro - Ludwik de Laveaux, Polona piktisto (m. 1894)
- 28ma di novembro - Algot Untola, Finlandana skriptisto (m. 1918)
- 9ma di decembro - Fritz Haber, Germana kemiisto, Nobel-laureato (m. 1934)[2]
- 19ma di decembro - Théodore Steeg, chefministro di Francia (m. 1950)
- 20ma di decembro - Arturo Alessandri Palma, prezidanto di Chili (m. 1950)
- 22ma di decembro - Jaan Tõnisson, chefministro di Estonia (m. 1941)
- 24ma di decembro - Emanuel Lasker, duesma oficala shakoludo-championo (m. 1941)
- 24ma di decembro - Kantaro Suzuki, chefministro di Japonia (m. 1948)
- 24ma di decembro - Richard Teichmann, Germana shakoludisto (m. 1925)
Morti
[redaktar | redaktar fonto]
- 10ma di februaro - David Brewster, Skota fizikisto (n. 1781)
- 11ma di februaro - Léon Foucault, Franca fizikisto ed astronomo (n. 1819)
- 19ma di februaro - Venancio Flores, prezidanto di Uruguay (n. 1808)[3]
- 29ma di februaro - Rejulo Ludwig la 1ma di Bavaria (n. 1786)
- 1ma di marto - Józef Simmler, Polona piktisto (n. 1823)
- 18ma di marto - Benizelos Rufos, chefministro di Grekia (n. 1795)
- 13ma di aprilo - Imperiestro Tewodros la 2ma di Etiopia (n. 1818)
- 23ma di aprilo - Ramón María Narváez, chefministro di Hispania (n. 1799)
- 23ma di mayo - Gennaios Kolokotronis, chefministro di Grekia (n. 1805 o 1806)
- 1ma di junio - James Buchanan, prezidanto di Usa (n. 1791)
- 18ma di julio - Emanuel Leutze, German-Usana piktisto (n. 1816)
- 31ma di julio - Stefan Karaga, Bulgara revolucionero (n. 1840)
- 14ma di agosto - Manuel Ezequiel Bruzual, prezidanto di Venezuela (n. 1832)
- 26ma di septembro - August Ferdinand Möbius, Germana matematikisto ed astronomo (n. 1790)
- 1ma di oktobro - Mongkut (Rama la 4ma), rejulo di Siam (n. 1804)
- 18ma di oktobro - José Tadeo Monagas Burgos, prezidanto di Venezuela (n. 1784)
- 13ma di novembro - Gioachino Rossini, Italiana kompozisto (n. 1792)[4]
- 18ma di novembro - José Tadeo Monagas, prezidanto di Venezuela (n. 1784)
- 13ma di decembro - Carl Friedrich Philipp von Martius, Germana mediko, botanikisto ed antropologiisto (n. 1794)
Referi
[redaktar | redaktar fonto]- ↑ This Day in History: 1868 - 14th Amendment adopted - Publikigita da History.com. URL vidita ye 28ma di julio 2016. Idiomo: Angla.
- ↑ Biografia Fritz Haber - URL vidita ye 13ma di januaro 2020. Idiomo: Portugalana.
- ↑ Biografía de Venancio Flores. Quién es, vida, historia... - URL vidita ye 1ma di aprilo 2020. Idiomo: Hispana.
- ↑ Gioachino Rossini, Compositor, Vida - URL vidita ye 13ma di januaro 2020. Idiomo: Portugalana.