Louisiana

Louisiana Stato] di Usa Strado Bourbon Street, en New Orleans. Chefurbo Baton Rouge Maxim granda urbo New Orleans Oficala linguo o lingui: ne havas. De facto: Angla e Franca Surfaco 134 265 km² Habitanti Denseso di habitantaro 4 657 757 (2020) 40.5 hab./km² Guberniestro Jeff Landry (R) Fondita o kreita 30ma di aprilo 1812 Posto-kodexo abreviuro LA Horala zono UTC-6 (UTC-5 dum somero) Reto www.louisiana.gov

Louisiana esas Usana stato. Lu havas kom vicini Arkansas norde, Texas weste, e Mississippi este. Sude jacas gulfo di Mexikia. Segun la demografiala kontado di 2020, ol havis 4 657 757 habitanti.

Historio

Louisiana habitesis da multa indijena populi dum yarmili ante l'arivo dil Europani. L'arkeologiala komplexo di ter-amaso Watson Brake evas de cirkume 3.500 yari aK, ed esas la maxim anciena arkeologiala komplexo trovita en la regiono, esanta plu evoza kam la piramidi de Egiptia.

L'unesma Europana exploreri arivis en 1528, kande Pánfilo de Narváez komandis expediciono qua exploris la delto dil fluvio Mississippi. En 1542, Hernando de Soto exploris la nordo e la westo di la regiono. Tamen, Hispani havis nula intereso pri la regiono dum cirkume 150 yari.

En 1682, Franca explorero Robert Cavelier de La Salle nomizis la regiono Louisianne, honore lora rejulo Louis la 14ma di Francia. L'unesma permananta kolonieto, Fort Maurepas, fondesis proxim la nuna Ocean Springs, Mississippi en 1699. Lor, Franci ja konstruktabis faro en la regiono nomizita La Balise, o La Balize, por guidar navi qui trairis la fluvio.

En 1724, Franc administrado kreis lego nomizita Code Noir ("negra kodexo") kun skopo regulizar interago inter blanki e negri en sua kolonio Louisiana. Pos ke Usa kompris Louisiana la lego duris uzesar, exemple proskriptanta kruelaji kom puniso. Fuginta sklavi, nomizita maroons povis facile celar su en marshoza arei. La vorto maroon venis de Hispana cimarrón, qua signifikis "nedocila".

Kande Usa kompris Louisiana en 1803, aceptesis ke sklavi povus sendesar a Louisiana tam facile kam esis posibla sendar li a vicino Mississippi, malgre ke to signifikis violaco kontre Usana lego. Malgre opozo da kelka politikisti, sklaveso duris, pro ke ol esis profitoza.

Louisiana divenis Usana stato ye la 30 di aprilo 1812.

Geografio

La tereni di Louisiana esas basa: la maxim alta punto dil stato esas Monto Driskill, kun 163 metri di altitudo. Cirkume 52 000 km² esas aluvionala tereni, inkluzite fluviala marshi, litorala marshi e plaji.