8ma di januaro
(Ridirektita de 8 di januaro)
| dec – januaro – feb | ||||||
| su | lu | ma | me | jo | ve | sa |
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 |
| 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 |
| 15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 |
| 22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 |
| 29 | 30 | 31 | ||||
Videz quo ligesas adhike (che utensili). - A pagino di yaro.
La 8ma di januaro esas l'okesma dio di la yaro segun Gregoriala kalendario. Restas 357 dii til la fino di la yaro (358 en bisextila yari).
Dio
[redaktar | redaktar fonto]Eventi
[redaktar | redaktar fonto]- 871 - Che batalio di Ashdown, West-Saxoni komandita da Æthelred la 1ma vinkas Dani.
- 1198 - Innocentius la 3ma divenas papo.
- 1297 - Monako divenas nedependanta.
- 1801 - Rusa caro Pavel la 1ma konfirmas tra dekreto l'anexo dil rejio Kartli-Kakheti, la nuna Gruzia, a Rusa imperio.
- 1811 - Revolto di 400 til 500 sklavi proxim New-Orleans represesas dal Usan armeo e da milico.[1]
- 1828 - En Usa, Demokrata partiso organizesas.
- 1909 - José Miguel Gómez elektesas prezidanto di Kuba.
- 1918 - Unesma mondomilito: Usana prezidanto Woodrow Wilson anuncas lua "14 punti" por adoptesor pos finar la milito.
- 1926 - Ibn Saud divenas rejulo di nuna Saudi-Arabia.
- 1936 - Eventas generala striko en Buenos Aires. Segun l'organizeri, 100 000 laboristi partoprenas, postulanta l'agnosko di sindikati e plubonigo di salarii e laboro-standi.[2]
- 1938 - Interna milito di Hispania: kolonelo Domingo Rey d'Harcourt, lor komandinto di Frankoista trupi en Teruel, kapitulacas a la Republikani.
- 1940 - Komencas porcionizo di nutrivi en l'Unionita Rejio, nome butro, sukro e karno.
- 1949 - En Chili, prezidanto Gabriel González Videla signatas lego qua posibligas mulieri votar.
- 1959 - Charles de Gaulle divenas prezidanto di la 5ma republiko Franca.
- 1965 - Che Guevara vizitas Guinea e renkontras lora prezidanto Sékou Touré.
- 1973 - Kosmoprobilo Luna 21 lansesas.
- 1979 - en Kambodja, rejimo di Pol Pot falas.
- 1998 - Kosmologiisti anuncas ke l'expanso dil universo rapideskas.
- 2009 - Ter-tremo en Kosta Rika e Nikaragua kun forteso 6.1 che skalo di Richter produktas 34 morti.
- 2011 - Usana deputatino Gabrielle Giffords recevas pafo en elua kapo dum vizito ad elekteri en Tucson, Arizona. On anke pafas kontre plusa 19 personi, e 6 ek li mortigesas.[3]
- 2015 - En la nord-esto di Nigeria, Boko Haram masakras cirkume 2 000 personi che urbeto Baga. Boko Haram kontrolas 70% de la stato Borno.[4]
- 2020 - Aviono Boeing 737 de Ukraine International Airlines falas depos departar de Tehran. Omna 176 personi ennave mortas.[5]
- 2020 - Jetaji de Iran atingas militala bazi Usana en Irak.
- 2022 - Che lago dil aquobarilo Furnas, en Minas Gerais, Brazilia, klifo krulas super 4 bateli transportanta turisti, e produktas 10 morti.[6]
- 2023 - Suporteri di Jair Bolsonaro, ex-prezidanto di Brazilia, invadas l'edifici di Nacionala Kongreso, di prezidantala palaco e di la Supra Federala Tribunalo, che urbo Brasília, e produktas granda destruktado.[7] Kom respondo, prezidanto Luiz Inácio Lula da Silva dekretas federala interveno en Brasília.[8]
- 2024 - Usa lansas kosmoprobilo Peregrine Mission One vers la Luno. To esas l'unesma lunala misiono depos olta di programo Apollo.
- 2024 - Invado di Ukraina da Rusia: Rusia lansas atako kun 38 fuzei e senpilotist aviacili kontre provinci Dnipropetrovsk, Kharkiv, Khmelnytskyi e Zaporizhzhia, e produktas adminime 4 morti e 38 plusa homi vundita.
Naski
[redaktar | redaktar fonto]- 1601 - Baltasar Gracián, Hispana jezuito e filozofo (m. 1658)
- 1700 - Augustyn Mirys, Polona piktisto (m. 1790)
- 1823 - Alfred Russel Wallace, Britaniana naturalisto (m. 1913)
- 1836 - Lawrence Alma-Tadema, Nederlandana piktisto (m. 1912)
- 1867 - Emily Greene Balch, Usana skriptistino e pacifistino, Nobel-laureato pri paco (m. 1961)
- 1870 - Miguel Primo de Rivera, Hispana diktatoro (m. 1930)
- 1876 - Arturs Alberings, chefministro di Latvia (m. 1934)
- 1883 - Pavel Filonov, Rusa piktisto (m. 1941)
- 1885 - John Curtin, chefministro di Australia (m. 1945)
- 1891 - Walther Bothe, Germana fizikisto, Nobel-laureato (m. 1957)
- 1895 - René Mayer, chefministro di Francia (m. 1972)
- 1899 - Solomon Bandaranaike, chefa ministro di Sri-Lanka (m. 1959)
- 1900 - Serge Poliakoff, Rusa-Franciana piktisto (m. 1969)
- 1902 - Georgi Malenkov, chefministro di Sovietia (m. 1988)
- 1904 - Karl Brandt, mediko di Adolf Hitler (m. 1948)
- 1922 - Jan Nieuwenhuys, Nederlandana piktisto (m. 1986)
- 1935 - Elvis Presley, Usana rock-muzikisto (m. 1977)[9]
- 1937 - Shirley Bassey, Britaniana kantistino
- 1942 - Junichiro Koizumi, chefministro di Japonia
- 1942 - Stephen Hawking, Britaniana fizikisto (m. 2018)
- 1942 - Yvette Mimieux, Usan aktorino (m. 2022)
- 1947 - David Bowie, Angla kantisto e muzikisto di rock (m. 2016)
- 1951 - Kenneth Anthony, chefministro di Santa Lucia
- 1967 - R. Kelly, Usana kantisto e kompozisto
- 1970 - Võ Thị Ánh Xuân, Vietnamana politikistino
- 1997 - Lauren Proctor, Usana tenisistino
Morti
[redaktar | redaktar fonto]- 482 - Santa Severinus, monako (n. c. 410)
- 1198 - Papo Celestinus la 3ma (n. c. 1106)
- 1324 - Marco Polo, Italian explorero (n. 1254)
- 1337 - Giotto di Bondone, Italiana piktisto ed arkitekto (n. 1267)
- 1642 - Galileo Galilei, Italiana fizikisto ed astronomo (n. 1564)
- 1713 - Arcangelo Corelli, Italiana kompozisto (n. 1653)
- 1871 - José Trinidad Cabañas, prezidanto di Honduras (n. 1805)
- 1878 - Nikolai Nekrasov, Rusa skriptisto (n. 1821)
- 1891 - Fredrik Pacius, Germana-Finlandana kompozisto, qua kompozis la nacionala himno di Finlando (n. 1809)
- 1896 - Paul Verlaine, Franca poeto (n. 1844)
- 1910 - Arsène Vermenouze, Arverniana poeto (n. 1850)
- 1925 - George Wesley Bellows, Usana piktisto (n. 1882)
- 1935 - Louis de Beaufront, Franca linguisto, pioniro di Ido (n. 1855)
- 1944 - Joseph Jastrow, Polona-Usana psikologo (n. 1863)
- 1941 - Robert Baden-Powell, fondinto dil skautismo (n. 1857)
- 1948 - Kurt Schwitters, Germana artisto (n. 1887)
- 1950 - Joseph Alois Schumpeter, Austrian-Usan ekonomikisto (n. 1883)
- 1962 - Roger Ducret, Franca skermisto, Olimpiala championo (n. 1888)
- 1964 - Julius Raab, kancelero di Austria (n. 1891)
- 1976 - Zhou Enlai, chefministro di Popul-Republiko Chinia (n. 1898)
- 1991 - Steve Clark, Angla gitaristo (Def Leppard) (n. 1960)
- 1996 - François Mitterrand, prezidanto di Francia (n. 1916)
- 1997 - Melvin Calvin, Usana kemiisto, Nobel-laureato (n. 1911)
- 1999 - Peter Seeberg, Dana skriptisto (n. 1925)
- 2002 - Alexandr Mihailovich Prohorov, Sovietiana fizikisto, Nobel-laureato (n. 1916)
- 2010 - Pierre Wemaëre, Franca piktisto (n. 1913)
- 2010 - Jerzy Gralak, Polona Idisto (n. 1935)
- 2016 - Otis Clay, Usana kantisto (n. 1942)
- 2017 - Akbar Hashemi Rafsanjani, prezidanto di Iran[10] (n. 1934)
- 2017 - James Mancham, unesma prezidanto di Seycheli (n. 1939)
- 2018 - George Maxwell Richards, chefministro di Trinidad e Tobago (n. 1931)
- 2023 - Roberto Dinamite, Braziliana futbalisto (n. 1954)
Referi
[redaktar | redaktar fonto]- ↑ Autoro: Junius P. Rodriguez. Slavery in the United States: A Social, Political, and Historical Encyclopedia
- ↑ La huelga general de 1936 - Publikigita da La Izquierda Diario. URL vidita ye 6ma di julio 2020. Idiomo: Hispana.
- ↑ Legisladora ferida no Arizona passa por cirurgia e respira sem aparelho - Publikigita da folha.com.br. Idiomo: Portugalana.
- ↑ Boko Haram crisis: Nigeria's Baga town hit by new assault - Publikigita da BBC News. Dato di publikigo: 8ma di januaro 2015. URL vidita ye 6ma di marto 2015. Idiomo: Angla.
- ↑ Boeing 737 plane crashes in Iran - Publikigita da CNN. Dato di publikigo: 8ma di januaro 2020. URL vidita ye 8ma di januaro 2020. Idiomo: Angla.
- ↑ Al menos 8 muertos y dos desaparecidos tras la caída de una porción de montaña rocosa contra varios barcos en Brasil - Publikigita da CNN en Español. Dato di publikigo: 8ma di januaro 2022.
- ↑ Bolsonaristas golpistas invadem sedes dos três poderes - Publikigita da IstoÉ. Dato di publikigo: 8ma di januaro 2023. URL vidita ye 8ma di januaro 2023. Idiomo: Portugalana.
- ↑ Lula decreta intervenção federal no DF até 31 de janeiro - Autoro: Gabriela Vinhal, Igor Melo. Publikigita da UOL. Dato di publikigo: 8ma di januaro 2023. URL vidita ye 8ma di januaro 2023. Idiomo: Portugalana.
- ↑ Elvis Presley - Film Actor, Singer (1935-1977) - Publikigita da Biography.com. URL vidita ye 3ma di oktobro 2016. Idiomo: Angla.
- ↑ Ayatollah Ali Akbar Hashemi Rafsanjani, Ex-President of Iran, Dies at 82 - Publikigita da New York Times. Dato di publikigo: 8ma di januaro 2017. URL vidita ye 9ma di januaro 2017. Idiomo: Angla.