Indexo pri homala developeso
██ 0.950 o plusa ██ 0.900 til 0.949 ██ 0.850 til 0.899 ██ 0.800 til 0.849 ██ 0.750 til 0.799 | ██ 0.700 til 0.749 ██ 0.650 til 0.699 ██ 0.600 til 0.649 ██ 0.550 til 0.599 ██ 0.500 til 0.549 | ██ 0.450 til 0.499 ██ 0.400 til 0.449 ██ 0.350 til 0.399 ██ infre 0.350 ██ ne konocata |
L'indexo pri homala developeso, IHD (Angle Human Development Index, HDI) esas indico uzata por rangizar landi segun lua "nivelo di homala developo". Ordinare ol uzesas por dicar se ula lando esas developata, nedevelopata o "developanta".
L'origino di IHD
[redaktar | redaktar fonto]L'IHD originis de studii dal Unionita Nacioni, nome raporti Pri Homala Developo (Angle konocata kom HDRs). Ica studii prizentesis unesmafoye da Pakistanana ekonomikisto Mahbub ul Haq en 1990, e havis kom explicita skopo modifikar la skopo di developo-politiki, de koncerni pri nacionala revenuo, a koncerni pri politiki centraligita en l'individui. [1].
La 3 varianti por kalkular l'IHD
[redaktar | redaktar fonto]L'IHD kalkulesas de 3 varianti:
- vivoexpekto, kom indexo pri la saneso de la habitantaro, e di lua grand-eveso.
- savajo ed eduko de la habitantaro, mezurata per l'indexo di alfabetizado de la habitantaro.
- Nivelo di vivo, mezurata per la logaritmo di la TNP po persono, kalkulata segun pareso di kompro-povo.
Landi kun IHD egala o plu granda kam 0,9 judikesas kom developata landi. La 10 maxim alta IHD esas:
- Norvegia (0,971)
- Australia (0,970)
- Islando (0,969)
- Kanada (0,966)
- Irlando (0,965)
- Nederlando (0,964)
- Suedia (0,963)
- Francia (0,961)
- Suisia (0,960)
- Japonia (0,960)
Inter altri, ne existas statistiki pri IHD de: Somalia, Zimbabwe, Irak, Nord-Korea, Monako, San-Marino, Vatikano, Kiribati, Insuli Marshall, Federita Stati di Mikronezia, Nauru, Palau e Tuvalu.
Referi
[redaktar | redaktar fonto]- ↑ Haq, Mahbub ul. 1995. Reflections on Human Development. New York: Oxford University Press.