Palau
Palau | ||
Beluu er a Belau Republic of Palau | ||
![]() |
![]() | |
Standardo di Palau | Blazono di Palau | |
Nacionala himno: | ||
Belau loba klisiich er a kelulul | ||
![]() | ||
Chefurbo: | Ngerulmud | |
· Habitanti: | 271 (2010)[1] | |
Precipua urbo: | Koror | |
Oficala lingui: | Palauana, Angla Japoniana (en l'insulo Angaur) | |
Tipo: | Republiko | |
· Prezidanto: | Tommy Remengesau | |
· Totala: | 459 km² | |
· Aquo: | neglijebla % | |
· Totala: | 21 516[2] (2018) | |
· Denseso di habitantaro: | 46,7 hab./km² | |
Valuto: | Dolaro di Usa | |
Veho-latero: | dextre | |
ISO: | PW
| |
PLW
| ||
585
| ||
Reto-domeno: | .pw* | |
Precipua religio: | kristanismo (95,7%) |
Republiko di Palau esas insulo-grupo en Pacifiko, jacanta nord-weste de Oceania. Lua chef-urbo, Ngerulmud, inauguresis en 2006.[3]
Bazala fakti pri Palau.
Historio[redaktar | redaktar fonto]
Precipua artiklo: Historio di Palau |
Unesma habitanti originis de Australia, Polinezia ed Azia ed enmigris a l'insuli cirkume 5.000 aK. Hispana explorero Ruy López de Villalobos posible trovis l'insuli en 1543. Ecepte Yap e Java, Palau havis poka kontakti kun altra insuli de Pacifiko.

Dum la fino di la 19ma yarcento Hispania, Germania ed Unionita Rejio diskutis pri la dominio sur l'insuli. En 1885 l'afero sendesas a la papo Leo la 13ma qua agnoskis Hispana revendiko. Hispania okupis granda parto dil insuli til 1898. En 1885 Germani okupis kelka insuli, ed en 1899 Hispania vendis la teritorio a Germania, qua exploris aluminio e fosfato ed altra moyeni.
Pos l'Unesma mondomilito l'insuli apartenis a Japonia, til 1944. Ol devastesis dum la Duesma mondomilito ed okupesis dal Usani. L'insuli divenis teritorio administrita dal Unionita Nacioni en 1947, kun altra insuli qui formacas la nuna Federata Stati di Mikronezia.
Palau nedependanteskis de Unionita Nacioni ye la 25ma di mayo 1994.
Politiko[redaktar | redaktar fonto]
Palau esas prezidantala republiko. La prezidanto, nune Tommy Remengesau, esas chefo di stato ed anke chefo di guvernerio. Lu elektesas direte dal populo por 4 yari, e povas rielektesar por sequanta periodo unfoye. La viceprezidanto elektesas separata de la prezidanto. Ne existas politikala partisi en la lando.
La legifala povo konsistas ek duchambra kongreso: konsilistaro di chefi, havanta 16 membri, e Senato (9 membri). Lua konstituco adoptesis en 1981 ed emendesis en 1994, kande la lando nedependanteskis.
La judiciala povo konsistas ek la Supra Korto, la Nacionala Korto, la Korto pri ordinal aferi, e l'Agra korto.
Geografio[redaktar | redaktar fonto]
L'insulo Babeldaob reprezentas 73% de la surfaco di la lando. Altra importanta insuli esas Angaur, Koror e Peleliu.
Ekonomio[redaktar | redaktar fonto]
Precipua artiklo: Ekonomio di Palau |
Demografio[redaktar | redaktar fonto]
Segun statistiki de The World Factbook por julio 2018, Palau havis 21 516 habitanti. Segun etnio, esis Palauani (mixo di Mikroneziani kun Malayi e Melaneziani) 73%, Karoliniani esas 2%, Aziani esas 21,7%, blanki esas 1,2%, e 2,1% apartenas ad altra etnii.[2]
La linguo oficala esas Palauana, oficala en la maxim multa insuli e parolata da 65,2% de la habitantaro, e l'Angla, parolata da 19,1% de la habitantaro. Altra lingui parolata esas Altra mikroneziana lingui parolesas da 1,9%, Filipinana linguo (tagalog) parolesas da 9,9%, Chiniana da 1,2%, e 2,8% parolas altra lingui. Sonsoralana esas oficala en Sonsoral, Tobiana en Tobi, e Japoniana ed Angaur esas oficala che l'insulo Angaur.[2]
Segun religio, la maxim multa habitanti essas kristani, di qui katoliki esas 45,3%, e protestanti esas 34,9%, inkluzite Evangeliani (26,4%), Adventisti (6,9%), Asemblo di Deo (0,9%), ed altri. Nativa religio Modekngei praktikesas da 5,7%, Mohamedani esas 3%, Mormoni esas 1,5%, e 9,7% praktikas altra religii.[2]
La maxim populoza insuli esas Angaur, Babeldaob e Koror.
Kulturo[redaktar | redaktar fonto]
Basbalo* esas populara sporto en Palau, ed adportesis al insuli dal Japoniani, dum la yari 1920ma.
Referi[redaktar | redaktar fonto]
Landi e teritorii en Oceania |
Atolo Johnston | Atolo Midway | Australia | Estal Timor| Fidji | Franca Polinezia | Guam | Havayi | Insulo Baker | Insuli Cook | Insulo Howland | Insulo Jarvis | Insulo Wake | Insuli Marshall | Insuli Salomon | Kingman Rifo | Kiribati | Federata Stati di Mikronezia | Nauru | Nova Kaledonia | Nova-Zelando | Niue | Norfolk | Norda Mariani | Palau | Palmyra | Papua-Nova-Guinea | Pitkern | Samoa | Tokelau | Tonga | Tuvalu | Usana Samoa | Vanuatu | Wallis e Futuna |