Irez a kontenajo

Ford

De Wikipedio
Logotipo* de Ford Motor Company.
Sideyo di Ford Motor Company en Dearborn, Michigan.

Ford Motor Company (ordinare konocata kom Ford) esas plurnaciona automobila fabrikanto kun sideyo en Dearborn, Michigan, proxim Detroit. Ol fondesis da Henry Ford ye la 16ma di junio 1903. Nun, quankam lua acioni vendesas en borsi pos 1956, la familio Ford duras kontrolar cirkume 40% de la voto-povo di la kompanio.[1]

La kompanio anke vendas luxoza automobili tra lua komercala fako Lincoln, e kontrolis Braziliana fabrikanto di vehili "tota-tereni" Troller ed Australiana fabrikanto FPV. Antee, ol anke produktis automobil-peci e traktori.

Ford anke kontrolas 2.1% del acioni de Japoniana fabrikanto di automobili Mazda, 8% de Aston Martin e 49% de Chiniana fabrikanto Jiangling. La kompanio anke partoprenas en kelka joint ventures: en Popul-Republiko Chinia (Changan Ford Mazda), en Taiwan (Ford Lio Ho), en Rusia (Ford Sollers), en Tailando (AutoAlliance Thailand), ed en Turkia (Ford Otosan). En 1989 ed en 2000 ol vendis rispektive Jaguar e Land Rover ad Indiana fabrikanto Tata Motors. Ford anke kontrolis Sueda kompanio Volvo de 1999 til 2010.[2] En 2011 ol cesis lua brancho Mercury, qua produktis e vendis luxoza vehili en Usa, Kanada, Mexikia e Mez-Oriento pos 1938.

Ol esas la duesma maxim granda fabrikanto di automobili en Usa, dop General Motors e la 5ma maxim granda automobilala fabrikanto de la mondo en 2010, dop Toyota, Volkswagen, Hyundai-Kia e General Motors. Ca yaro, Ford ank esis la 5ma maxim granda automobila fabrikanto en Europa. En 2008, ol produktis 5 532 000 automobili ed employis 213 000 laboristi en 90 fabrikerii en tota mondo.

Henry Ford en 1919.
Asemblo-lineo di Ford, en 1913.

Komence, Henry Ford probis krear la kompanio Henry Ford Company en 1901, qua divenis Cadillac Motor Company en 1902, pos ke Ford departis portante la yuri pri ilua nomo. En 1903 ilu fondis Ford Motor Company, kun US$ 28.000,00 en pekunio furnisita da 12 kolokeri, inter li la fratuli John e Horace Dodge, qui pose fondis lia propra automobilala kompanio. Komence la kompanio produktis poka automobili en lua fabrikerio an l'avenuo Mack, e pose en fabrikerio an l'avenuo Piquette, en Detroit, Michigan. Singla automobilo muntesis da du o tri laboristi, ed uzis peci produktita da altra fabrikanti. Pos un yardeko, Ford expansis la sistemo di serial asemblo, e komencis manufakturar anke la peci por lua automobili. Henry Ford evis nur 39 yari kande ilu fondis Ford Motor Company, qua divenis un ek la maxim granda e maxim profitoza automobilala kompanii de la mondo.

Exemplero dil Modelo T produktita en 1919.

De 1903 til 1908 la kompanio produktis modeli nomizita A, B, C, F, K, N, R, e S. De la maxim multa ek li vendesis kelka centi o kelka mili exempleri omnayare. En 1908 la kompanio lansis Ford Modelo T, qua vendis mondale plua kam 16.5 milion exempleri. En 1927 la Modelo T remplasis la Modelo A, ed esis l'unesma modelo kun vitro di sekureso en en la paravento.[3] La kompanio transvivis l'ekonomiala krizego di 1929 e lansis l'unesma chipa modelo kun v8-motoro dum la yaro 1932.

En 1951 la kompanio kreis ciencala laboratorio en Dearborn, Michigan por developar bazala inquesto. La laboratorio developis inquesti pri superkonduktiveso, ed en 1964 ol inventis superkonduktiva magnetometro por detektar febla magnetala feldi.

Edsel Corsair, 1958.

Ye la 17ma di januaro 1956 la kompanio komencis vendar acioni en la borso, e decidis krear fako nomizita Edsel por vendar nova lineo di automobili. La nomo di la fako homajis Edsel Ford, filiulo di Henry Ford, quankam l'objecioni di Henry Ford II. La konsumeri ne prizis la modeli - nam la desegno di lua fronto semblis femina sexuala organo - e la fako Edsel divenis fiasko pri vendi.

Ford Mustang kabrioleto, 1964.

En 1964, la kompanio lansis modelo Mustang, lor chipa modelo kun V8-motoro qua divenis multe populara, ed adportis prestijo a Ford. Lua rivalo de General Motors esis modelo Camaro, qua aparis en septembro 1966.

Escort, triesma generaciono Europana, 1980.

En 1968 Ford lansis modelo Escort - mikra familiala modelo - en Europa, ed en 1980 (la triesma generaciono Europana) en Usa. Escort divenis l'unesma mondala modelo di la kompanio. La modelo qua sucedis ol esis Focus, lansita en 1998 en Europa ed en 1999 en Usa. Nun en lua 4ma generaciono, Focus produktesas en Popul-Republiko Chinia e Germania. Altra du mondala modeli da Ford esas Mondeo - lansita en 1992 e nun en lua 4ma generaciono -, e Fiesta, lansita en 1976, nun en lua 7ma generaciono. Fiesta fabrikesas en Europa, Arjentinia, Mexikia, Popul-Republiko Chinia, India, Taiwan, Tailando e Sudafrika. Ol anke produktesis en Brazilia til la yaro 2019.[4]

En 1990 ed en 1994 rispektive, Ford kompris la kompanii Jaguar Cars (inkluzite Land Rover) ed Aston Martin, ma vendis Jaguar e Land Rover a Tata Motors ye la 2ma di junio 2008 po US$ 2.3 miliardi dolari.[5][6] Dum la yari 2000ma, la kompanio inauguris fabrikerii en Turkia, Rusia e Rumania. En 2013 ol cesis fabrikar vehili en l'Unionita Rejio, malgre ol duris mantenar fabrikerii di motori e transmis-arbori.

En 2014 la kompanio vendis entote 6.32 milion vehili e profitis modale 3,187 milion Usana dolari (lor equivalanta a 2.82 miliard Euri). Lua revenui mondala atingis 144.1 milion Usana dolari la sama yaro.[7] En 2016 ol cesis vendar nova automobili en Japonia, malgre ol duris mantenar 13% partopreno en Mazda.[8]

Ford Focus (3ma generaciono, Usa).
Fabrikerio Ford en Saarlouis.

Ford havas fabrikerii en la kin kontinenti: Europa (Germania, Unionita Rejio, Hispania, Belgia e Rusia); Nord-Amerika (Usa, Kanada e Mexikia); Sud-Amerika (Arjentinia e Brazilia); Afrika (Sudafrika), Azia (Turkia, Tailando, Taiwan, Popul-Republiko Chinia, Myanmar); ed Oceania (Australia). Ford decidis klozar lua fabrikerii en Indonezia e Nova-Zelando ante finir 2016. Ye la 3ma di januaro 2017 la kompanio decidis trastrekizar 1,6-bilion-dolara projeto pri nova fabrikerio en Mexikia por fabrikar la modelo Focus. Vice, ol anuncis 700-milion-dolara koloko en lua fabrikerio en Michigan por krear 700 nova employi.[9]

En marto 2020, pos diskuti kun laboristala sindikato United Auto Workers, Ford, General Motors e Fiat Chrysler Automobiles anuncis partala klozo di fabrikerii en "alternanta sistemo" kun skopo moderar l'efekti di la pandemio di COVID-19.[10] Ye la 24ma di marto sam yaro, reprezentanti de la kompanio anuncis ke la produktado ne durigus tam rapide, nam la dissemo dil epidemio kreskabis. La vendi di vehili diminutis per 15% dum l'unesma quarimo di 2020, e to efektigis 2 miliard-dolara perdaji.[11] En januaro 2021, pro modifiko en la demando pri sportatra vehili, la kompanio anuncis ke lua vendi diminutis per 9,8% dum la 4ma quarimo di 2020. Fakte, la kompanio vendis 542 749 vehili dum ca periodo di 2020, kontre 601 862 vehili dum la sama periodo di 2019.[12] Kompare la sama du periodi en 2020 e 2021, la vendo di kamioni diminutis per 12,5% e la vendo di automobili diminutis per 41,1%.[12]

Dum la komenco di 2021, la kompanio anuncis decido pri cesar komplete la produktado e vendar lua fabrikerii en Brazilia.[13]

  1. Ford Family's Stake Is Smaller, But They're Richer And Still Firmly In Control - Nomo di la publikigo: Forbes. 
  2. Ford Motor Company Completes Sale of Volvo to Geely Nomo di la publikigo: Ford Motor Co..  Dato di publikigo: August 2, 2010.  URL vidita ye 2ma di agosto 2010. 
  3. 1930 model brochure - Beauty of Line - Mechanical excellence - Publikigita da Ford. Dato di publikigo: 1929. URL vidita ye 24ma di mayo 2012. 
  4. Ford Fiesta sai de linha este ano; fábrica no ABC será fechada - Publikigita da Quatro Rodas. Dato di publikigo: 19ma di februaro 2019. URL vidita ye 8ma di julio 2021. 
  5. Tata Motors completes acquisition of Jag, Land Rover  Publikigita da Thomson Reuters.  Dato di publikigo: 2ma di junio 2008.  URL vidita ye June 2, 2008. 
  6. On U.S. tour, Mr. Tata gives Jaguar and Rover dealers a hug: AutoWeek Magazine - Publikigita da Autoweek.com. URL vidita ye 18ma di junio 2009. 
  7. Los extraordinarios lastran el beneficio de Ford en 2014 - Publikigita da Europa Press. Dato di publikigo: 29ma di januaro 2015. URL vidita ye 8ma di oktobro 2016. Idiomo: Hispana.
  8. How Ford's partnership with Mazda unraveled - Publikigita da Automotive News. Dato di publikigo: 24ma di agosto 2015. URL vidita ye 7ma di aprilo 2018. Idiomo: Angla.
  9. Ford cancels Mexico plant. Will create 700 U.S. jobs in ‘vote of confidence’ in Trump - Publikigita da Fox2Now. Dato di publikigo: 3ma di januaro 2017. URL vidita ye 7ma di aprilo 2018. 
  10. Ford, GM, Fiat Chrysler, and United Auto Workers union agree to a partial shutdown of US plants as coronavirus spreads, despite many in Europe shutting down completely - Publikigita da Business Insider. URL vidita ye 18ma di marto 2020. 
  11. Natalie, Sherman:Cars out, snacks in as virus impacts US profits  Publikigita da BBC News.  Dato di publikigo: 28ma di aprilo 2020. 
  12. 12,0 12,1 Ford quarterly U.S. sales fall 9.8% as truck sales dip  Publikigita da Reuters.  Dato di publikigo: 6ma di januaro 2021.  Idiomo: Angla. 
  13. Ford to end manufacturing in Brazil, sees $4.1 billion in charges from South American restructuring - Publikigita da CNBC. Dato di publikigo: 11ma di januaro 2021.