Historio di Jamaika

De Wikipedio
Hispani kombatas le Taíno proxim Vega Real.

Indijeni de raso Arawak e Taino habitis Jamaika kande Cristoforo Colombo deskovris l'insulo en 1494. Li probable arivis ibe veninta de Sud-Amerika inter 4000 aK e 1000 aK. La maxim multa habitanti vivis en la sudo dil insulo. Indijeni Taino ankore habitis l'insulo kande Britaniani konquestis ol[1]. Colombo revendikis l'insulo por Hispania en 1494, e posible ilu desembarkis en la regiono nune nomizita Discovery Bay. En 1534 Hispani fondis l'urbo "Villa de la Vega" - nune Spanish Town - qua divenis chef-urbo di la kolonii Hispana e pose di Britaniana til la 19ma yarcento.

Dum 100 yari, de 1555 til 1655 l'insulo subisis ataki di pirati, quale Henry Morgan. En 1654 Oliver Cromwell sendis expediciono a Karibia komandita dal Angla admiralo William Penn e da la generalo Robert Venables. Fine en 1655 li sizis Jamaika e konquestis lasta Hispana fuorto[2]. Pos 1670 la pirateso suportita da Anglia komencis desaparigar, pos ke Hispanian imperio renuncis kontrolar l'Angla konquesti.

En 1660 vivis en Jamaikana 4 500 blanki e 1 500 negri, e maxim frue la 1670a yari, la negra habitantaro superiris la blanka en nombro di personi.[3]

Dum la sequanta 200 yari Jamaika divenis un ek la precipua produkteri di sukro de sukrokano de la mondo, ed omnayare de 1820 til 1844 ol produktis 77 000 tuni di sukro. Kun la fino di la sklaveso en 1807, Unionita Rejio komencis importar Chiniani e Indiani kom aprentis-kontraktisti por verkar en la plantacerii.

Flago di Jamaika.

Jamaika divenis nedependanta de Unionita Rejio ye la 6ma di agosto 1962. Lua unesma chefministro esis Alexander Bustamante, konservema. Dum la sequanta 10 yari pos la nedependo, l'ekonomio di Jamaika kreskis cirkume 6% omnayare, danko a bauxito, turismo ed industrio, dum tri konservema administradi: Bustamante, Donald Sangster e Hugh Shearer.

Quankam la granda kresko, la koncentrado di la revenuo augmentis, e la povri del urbi ne recevis benefici de la kresko. Dum la sequanta yardeko l'ekonomio deskreskis pro extera kauzi e, kune la koncentro di la revenuo, to modifikis la preferajo dil elektinti, qui votis unesmafoye en la partiso People's National Party - PNP en 1972, e lua chefo Michael Manley divenis chefministro. Manley propozis skoli gratuita de la primara til l'universitato, agrala reformo ed expanso di la sistemo di saneso publika, ma en 1980 ilu perdis l'elekto por lua opozinto, Edward Seaga.

Referi[redaktar | redaktar fonto]

  1. jamaicans.com. "The Taino of Jamaica (Jamaica)".
  2. Jamaica National Heritage Trust. "Jamaica's English History".
  3. "A failed settler society: marriage and demographic failure in Jamaica" Journal of Social History, Fall, 1994