15ma di januaro
(Ridirektita de 15 di januaro)
| dec – januaro – feb | ||||||
| su | lu | ma | me | jo | ve | sa |
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 |
| 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 |
| 15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 |
| 22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 |
| 29 | 30 | 31 | ||||
Videz quo ligesas adhike (che utensili). - A pagino di yaro.
La 15ma di januaro esas la 15ma dio di la yaro segun Gregoriala kalendario. Restas 350 dii til la fino di la yaro (351 en bisextila yari).
Dio
[redaktar | redaktar fonto]- En Guatemala: Dio di Nigra Kristo di Esquipulas.
Eventi
[redaktar | redaktar fonto]- 708 - Sisinius divenas papo.
- 1582 - Rusia cedas Livonia ed Estonia a Polonia.
- 1771 - Unesma Finlandana jurnalo Tidningar utgifne af et Sällskap i Åbo (en la Sueda) publikigesas.
- 1777 - Usana nedependo-milito: Nova-Connecticut (nuna Vermont) deklaras su nedependanta.
- 1826 - Franca jurnalo Le Figaro publikigesas unesmafoye en Paris, komence semanala.
- 1858 - Benito Juárez divenas prezidanto di Mexikia unesmafoye, til 1864. Usa agnoskas la nova rejimo.
- 1881 - Pacifiko-milito: en la batalio di Miraflores, Chiliani vinkas Peruani.
- 1919 - Rosa Luxemburg e Karl Liebknecht tormentesas ed asasinesas en Berlin da soldati de Freikorps.
- 1942 - Duesma mondomilito: Singapur kapitulacas a Japoniani.
- 1943 - Duesma mondomilito: Usani ekpulsas Japoniani de Guadalcanal.
- 1966 - En Nigeria, militisti komencas violentoza agadi por kaptar la povo. Abubakar Tafawa Balewa, lor la chefministro di la lando, asasinesas.
- 1968 - Ter-tremo en Sicilia kun forteso 5.5 che skalo di Richter produktas 231 morti.[1]
- 1969 - Sovietia sendas Soyuz 5 aden kosmo.
- 1970 - Biafra kapitulacas ed itere anexesas a Nigeria.
- 1975 - Per tale nomizita "pakto di Alvor", Portugal grantas nedependo ad Angola.
- 1991 - Lasta dio, segun decido dal Sekureso-Konsilistaro dil Unionita Nacioni por ke Irak retretez ek Kuwait. Tamen, Irak ne retretas.
- 1992 - Slovenia e Kroatia divenas oficale nedependanta de Yugoslavia.
- 2001 - Wikipedio en Angla linguo komencas.[2]
- 2006 - Michelle Bachelet divenas l'unesma muliero qua vinkas prezidantal elekto en Chili.
- 2011 - Habitanti de Sud-Sudan decidas per referovoto favorebla a lua nedependo de Sudan.
- 2011 - Fouad Mebazaa, prezidanto dil parlamento di Tunizia, asumas provizore kom chefo di stato di la lando pos la renunco dil prezidanto Zine El Abidine Ben Ali.[3].
- 2016 - Teroristi del grupo Al Shabab atakas militala bazo kun Keniana soldati en Somalia. Adminime 50 soldati ocidesas pro la suocidant atako.[4]
- 2016 - FAO anuncas ke la maxim mala sikeso en 30 yari pro El-Ninyo afektas 10,2 milion personi en Etiopia.[5]
- 2018 - Du suocidint ataki per bombi an la centro di Baghdad produktas plua kam 30 morti.[6]
- 2018 - Papo Franciskus komencas vizitar Chili meze atenti kontre kirki e protesti kontre l'indiko, l'antea yaro, di Juan Barros kom kardinalo. Barros akuzesis pri celar dum multa yari denunci pri pedofilio kontre diversa sacerdoti, kande il esis episkopo.[7]
- 2018 - En Kolumbia, ponto konstruktinda en choseo inter Bogota e Villavicencio krulas, e produktas 10 morti.[8]
- 2019 - Atento kontre la hotelo Dusit en Nairobi, Kenia, produktas 14 morti.[9]
- 2020 - Dmitri Medvedev, chefministro di Rusia, renuncas. Mihail Mishustin sucedas lu.
- 2021 - La quanto di mortinti pro KOVID-19 en la tota mondo superiras 2 milion personi.
- 2022 - Submara volkano Hunga Tonga eruptas en Tonga ed efektigas ondego qua produktas materiala domaji en l'arkipelago.[10]
- 2024 - Bernardo Arévalo divenas prezidanto di Guatemala.
- 15ma di januaro - Nauru establisas diplomacala relati kun Popul-Republiko Chinia e revokas lua agnosko di Republiko Chinia.
Naski
[redaktar | redaktar fonto]- 1432 - Rejulo Afonso la 5ma di Portugal (m. 1481)
- 1791 - Franz Grillparzer, Austriana skriptisto (m. 1872)
- 1809 - Pierre Joseph Proudhon, Franca filozofo ed anarkiisto (m. 1865)
- 1850 - Mihai Eminescu, Rumana poeto (m. 1889)
- 1863 - Wilhelm Marx, kancelero di Germania (m. 1946)
- 1866 - Nathan Söderblom, Sueda arkiepiskopo, Nobel-laureato pri paco (m. 1931)
- 1869 - Stanisław Wyspiański, Polona piktisto (m. 1907)
- 1875 - Thomas Edmund Burke, Usan atleto (m. 1929)
- 1894 - José Luis Bustamante y Rivero, prezidanto di Peru (m. 1989)
- 1895 - Artturi Ilmari Virtanen, Finlandana kemiisto, Nobel-laureato (m. 1973)[11]
- 1900 - William Heinesen, Faerana skriptisto (m. 1991)
- 1902 - Saud, rejulo di Saudi-Arabia (m. 1969)
- 1909 - Gene Krupa, Usana muzikisto (m. 1973)
- 1910 - Stephen Gilbert, Skota piktisto e skultisto (m. 2007)
- 1912 - Michel Debré, chefministro di Francia (m. 1996)
- 1918 - João Baptista Figueiredo, prezidanto di Brazilia (m. 1999)
- 1918 - Gamal Abdel Nasser, prezidanto di Egiptia (m. 1970)
- 1919 - George Cadle Price, chefministro di Belize (m. 2011)
- 1929 - Martin Luther King, Usana protestanta pastoro ed aktivisto pri homala yuri, Nobel-laureato pri paco (m. 1968)
- 1930 - Hédi Baccouche, chefministro di Tunizia (m. 2020)
- 1941 - Captain Beefheart, Usana kantisto muzikisto, kompozisto e piktisto (m. 2010)
- 1947 - Martin Chalfie, Usana kemiisto, Nobel-laureato
- 1952 - Cornelis George Boeree, Nederlandan-Usana psikologiisto, kreinto di Lingua Franca Nova (m. 2021)
- 1955 - Andreas Gursky, Germana fotografisto
- 1956 - Yellowman, Jamaikana kantisto
- 1958 - Boris Tadić, prezidanto di Serbia
- 1959 - Pete Trewavas, Britaniana muzikisto (Marillion)
- 1968 - Andrea Holíková, Cheka tenisistino
- 1975 - Mary Pierce, Franca-Kanadana tenisistino
- 1975 - Sophie Wilmès, chefministro di Belgia
- 1977 - Giorgia Meloni, chefministro di Italia
- 1985 - Batnasangiyn Gonchigdamba, Mongoliana luktisto
- 1986 - Maria Abakumova, Rusa atletino pri jetado per javelino
- 1991 - Darya Klishina, Rusa atletino
Morti
[redaktar | redaktar fonto]- 69 - Imperiestro Galba di Romana imperio (n. 3 aK)
- 1519 - Vasco Núñez de Balboa, Hispana explorero (n. c. 1475)
- 1911 - Carolina Coronado, Hispana skriptisto (n. 1820)
- 1919 - Rosa Luxemburg, Germana revolucionero (n. 1870)
- 1919 - Karl Liebknecht, Germana revolucionero (n. 1871)
- 1926 - Eugeniusz Zak, Polona piktisto (n. 1884)
- 1927 - Dawid Janowski, Polona shakoludisto (n. 1868)
- 1961 - Andrzej Pronaszko, Polona piktisto (n. 1888)
- 1966 - Abubakar Tafawa Balewa, chefministro di Nigeria (n. 1912)
- 1968 - Alberto Denti di Pirajno, Italiana skriptisto, mediko e gastronomo (n. 1886)
- 1988 - Seán MacBride, ex-chefo di IRA, Nobel-laureato pri paco (n. 1904)
- 1996 - Moshoeshoe la 2ma, rejulo di Lesoto (n. 1938)
- 1998 - Gulzarilal Nanda, chefministro di India (n. 1898)
- 1998 - Junior Wells, Usana muzikisto, kantisto e kompozisto (n. 1934)
- 2006 - Jaber Al-Ahmad Al-Jaber Al-Sabah, emiro di Kuwait (n. 1926)
- 2010 - Marshall Warren Nirenberg, Usana genetikisto, Nobel-laureato (n. 1927)
- 2013 - Nagisa Oshima, Japoniana filmifisto[12] (n. 1932)
Referi
[redaktar | redaktar fonto]- ↑ Italy: The Day the Earth Shook - Publikigita da Time. Dato di publikigo: 26ma di januaro 1968. URL vidita ye 2ma di agosto 2011.
- ↑ Wikipedia and e-Collaboration Research: Opportunities and Challenges - Autoro: Kock, N., Jung, Y., & Syn, T. (2016). URL vidita ye 17ma di agosto 2019. Idiomo: Angla.
- ↑ Presidente do Parlamento é proclamado líder interino da Tunísia noticias.uol.com.br
- ↑ Al Shabaab attacks Kenyan soldiers base in Somalia - Publikigita da The Star. URL vidita ye 15ma di januaro 2016.
- ↑ FAO: Pior seca em 30 anos na Etiópia ameaça 10 milhões de pessoas - Publikigita da UOL. URL vidita ye 15ma di januaro 2016. Idiomo: Portugalana.
- ↑ Duplo atentado suicida deixa mais de 30 mortos em Bagdá - Publikigita da UOL. URL vidita ye 15ma di januaro 2018.
- ↑ Papa Francisco chega para visita de três dias ao Chile - Dato di publikigo: 15ma di januaro 2018. URL vidita ye 16ma di januaro 2018.
- ↑ Aumentan a 10 los muertos tras caída de puente en vía Bogotá-Villavicencio - Publikigita da El Colombiano. Dato di publikigo: 15ma di januaro 2018. URL vidita ye 24ma di januaro 2018.
- ↑ Un comando yihadista ataca un hotel de lujo en Nairobi - Publikigita da ABC. URL vidita ye 16ma di januaro 2019.
- ↑ Após tsunami em Tonga, EUA, Japão, Chile e Equador ficam em alerta - Publikigita da UOL. Dato di publikigo: 15ma di januaro 2022. Idiomo: Portugalana.
- ↑ Shablono:Extera ligilo=https://www.britannica.com/biography/Artturi-Ilmari-Virtanen
- ↑ Nagisa Oshima dies aged 80 - Publikigita da The Guardian. Dato di publikigo: 15ma di januaro 2013. URL vidita ye 24ma di junio 2017.