Historio di Malta

Templo en Malta, de Neolitik-epoko.

Megalitala templo en Ġgantija, insulo Gozo.

Malta ja habitesis dum neolitiko, de cirkume 5200 aK. Lua habitanti kultivis cereali ed edukis domestika brutaro. Feniciani koloniigis l'insuli aproxime 1000 aK.

Cirkume 700 aK, Greki habitis l'insuli. Kartagani okupis Malta en 440 aK. Li kultivis olivo, karubi e produktis stofi.

Romani anke okupis l'insuli en 218 aK. En 117 aK Romani transformis Malta en Municipium. En 60, Paulus de Tarsus arivis en l'insuli e komencis dissemar kristanismo. L'insulo esis parto de Bizancana Imperio de 395 til 870.

L'arabi okupis l'insuli en 870. En 1091, Normandi komandita da Roger la 1ma di Sicilia konquestis ol. En 1530 Hispania donacis l'insuli a Templala Kavalieri. En 1798 Napoléon la 1ma okupis la teritorio. En 1814, pos la kontrato di Paris, l'insuli divenis parto dil Britanian imperio.

Italian aviono bombardas la portuo di Valetta.

Dum la duesma mondomilito, l'arkipelago esis importanta militala bazo por Unionita Rejio, e rezistis ataki de Italiani e Germani. Por lua braveso, ye la 16ma di aprilo 1942 lor rejulo George la 6ma donis al insulo la honora medalio "Kruco di George" (George Cross).

Pos intensa negocii, Malta nedependanteskis erste ye la 21ma di septembro 1964, kun Giorgio Borg Olivier kom chefministro, ed Elizabeth la 2ma di Unionita Rejio kom rejino. En 1971 Laborala partiso, komandita da Dom Mintoff, ganis elekti, e transformis Malta en republiko ye la 13ma di decembro 1974. Tamen, la lando duris esar membro di Britaniana komunitato.

Malta deklaris su neutra lando en 1980. En 1989 la lando gastigis renkontro inter Ronald Reagan e Mihail Gorbachyov. En 1990, lora chefministro Guido de Marco aplikis por enirar Europana Ekonomiala Komunitato. Malta divenis membro dil Europana Uniono erste ye la 1ma di mayo 2004.