Historio di Austria: Diferi inter la revizi

De Wikipedio
Kontenajo efacita Kontenajo adjuntita
kelka korektigi
Nula rezumo di redakto
Lineo 10: Lineo 10:
Diferanta de qua eventis a [[Germania]], Austriana republiko ne koaktesis pagar milito-indemnesi. La lando anke recevis la mikra regiono [[Burgenland]] de [[Hungaria]].
Diferanta de qua eventis a [[Germania]], Austriana republiko ne koaktesis pagar milito-indemnesi. La lando anke recevis la mikra regiono [[Burgenland]] de [[Hungaria]].


De [[1918]] til [[1920]], guvernis la lando politikala koalisuro qua anke inkluzis partisi de sinistra e de dextra. Pos 1920 eventis intensa konflikti inter la du politikala grupi. En [[1934]] kancelero [[Engelbert Dollfuss]] mortigesis da Austriana [[nacional-socialismo|nacional-socialisti]]. Lua sucedinto, [[Kurt Schuschnigg]], ne aceptis l'uniono ([[Anschluss]]) kun [[nacional-socialista Germania]], ma ye la [[12ma di marto]] [[1938]] Germana trupi invadis la lando. Kun German okupeso, [[Arthur Seyss-Inquart]], simpatikero di nacional-socialismo, divenis kancelero. Ye la [[10ma di aprilo]] [[1938]], refer-voto aprobis l'uniono kum Germania, e Austria desaparis kom nedependanta lando.
De [[1918]] til [[1920]], guvernis la lando politikala koalisuro qua anke inkluzis partisi de sinistra e de dextra. Pos 1920 eventis intensa konflikti inter la du politikala grupi. En [[1934]] kancelero [[Engelbert Dollfuss]] mortigesis da Austriana [[nacional-socialismo|nacional-socialisti]]. Lua sucedinto, [[Kurt Schuschnigg]], ne aceptis l'uniono ([[Anschluss]]) kun [[nacional-socialista Germania]], ma ye la [[12ma di marto]] [[1938]] Germana trupi invadis la lando. Kun German okupeso, [[Arthur Seyss-Inquart]], simpatikero di nacional-socialismo, divenis kancelero. Ye la [[10ma di aprilo]] [[1938]], [[referovoto]] aprobis l'uniono kum Germania, e Austria desaparis kom nedependanta lando.


Ye la [[28ma di marto]] [[1945]] [[Usa]]na trupi okupis Austria ed, ye la [[27ma di aprilo]] sam yaro, [[Karl Renner]] deklaris Austria nedependanta de la [[Triesma Reich]] e divenis kancelero.
Ye la [[28ma di marto]] [[1945]] [[Usa]]na trupi okupis Austria ed, ye la [[27ma di aprilo]] sam yaro, [[Karl Renner]] deklaris Austria nedependanta de la [[Triesma Reich]] e divenis kancelero.
Lineo 16: Lineo 16:
=== Austria pos la duesma mondomilito (1945 til nun) ===
=== Austria pos la duesma mondomilito (1945 til nun) ===
[[Arkivo:Austria 1945-55.svg|thumb|right|200px|Zoni di okupeso en Austria (1945-1955).]]
[[Arkivo:Austria 1945-55.svg|thumb|right|200px|Zoni di okupeso en Austria (1945-1955).]]
Ye la [[4ma di julio]] [[1945]] [[Federiti de la duesma mondomilito|la Federiti]] dividis Austria en 4 zoni di okupeso til la [[26ma di oktobro]] [[1955]], kande Austria deklaris su neutra lando. En fino di 1945, Karl Renner divenis l'unesma Austriana prezidanto pos la milito. Du partisi, ÖVP e SPÖ, divenis la maxim importanta partisi de la lando, ed anke formacis koaliso.
Ye la [[4ma di julio]] [[1945]] [[Federiti de la duesma mondomilito|la Federiti]] dividis Austria en 4 zoni di okupeso til la [[26ma di oktobro]] [[1955]], kande Austria deklaris su neutra lando. En fino di 1945, Karl Renner divenis l'unesma Austriana prezidanto pos la milito. Du partisi, ÖVP e SPÖ, divenis la maxim importanta partisi de la lando, ed anke formacis koalisuro.


En [[1995]] lando unionis ad [[Europana Uniono]] ed, en [[1 di januaro]] [[2002]] ol adoptis l'[[Euro]] kom pekunio.
En [[1995]] lando unionis ad [[Europana Uniono]] ed, en [[1 di januaro]] [[2002]] ol adoptis l'[[Euro]] kom pekunio.

Versiono ye 13:34, 17 di agosto. 2020

Roman imperio en 117. Videz Noricum en la mapo.

La regiono di nuna Austria ja habitesis dum paleolitiko. Ol okupesis da Kelta tribui cirkum 800 aK. En 16 aK, Kelta rejio di Noricum divenis parto di Roman imperio. Kande l'imperio faliis, la regiono okupesis da Bavari, Slavi e Avari[1]. Karl la Granda okupis la regiono en 788 e stimulis l'adopto di kristanismo. En 1278 Rudolf la 1ma di Germania, anke konocata kom Rudolf di Habsburg, okupis la regiono, e komencis la dinastio Habsburg, qua duris til l'Unesma mondomilito.

 Precipua artiklo: Austrian imperio
 Precipua artiklo: Austria-Hungaria

Inter la mondomiliti (1918-1945)

Kun la vinkeso di Austria-Hungaria en l'unesma mondomilito, l'imperio dissolvesis e kelka regioni divenis parto di nova landi: Hungaria, Chekoslovakia e Rejio di Serbi, Kroati e Sloveni. Austria, kom lando, kreesis de anciena regioni dil imperio en qua la Germana linguo esis la precipua. En 12 di novembro 1918 Austria divenis republiko. Tirol e Salzburg votis por unionar kun Germania, ma Francia ed Italia impedis ica uniono, e demandis la konstrukturo di un nedependanta Austria. La regioni Bohemia e Moravia atribuesis a Chekoslovakia.

Diferanta de qua eventis a Germania, Austriana republiko ne koaktesis pagar milito-indemnesi. La lando anke recevis la mikra regiono Burgenland de Hungaria.

De 1918 til 1920, guvernis la lando politikala koalisuro qua anke inkluzis partisi de sinistra e de dextra. Pos 1920 eventis intensa konflikti inter la du politikala grupi. En 1934 kancelero Engelbert Dollfuss mortigesis da Austriana nacional-socialisti. Lua sucedinto, Kurt Schuschnigg, ne aceptis l'uniono (Anschluss) kun nacional-socialista Germania, ma ye la 12ma di marto 1938 Germana trupi invadis la lando. Kun German okupeso, Arthur Seyss-Inquart, simpatikero di nacional-socialismo, divenis kancelero. Ye la 10ma di aprilo 1938, referovoto aprobis l'uniono kum Germania, e Austria desaparis kom nedependanta lando.

Ye la 28ma di marto 1945 Usana trupi okupis Austria ed, ye la 27ma di aprilo sam yaro, Karl Renner deklaris Austria nedependanta de la Triesma Reich e divenis kancelero.

Austria pos la duesma mondomilito (1945 til nun)

Zoni di okupeso en Austria (1945-1955).

Ye la 4ma di julio 1945 la Federiti dividis Austria en 4 zoni di okupeso til la 26ma di oktobro 1955, kande Austria deklaris su neutra lando. En fino di 1945, Karl Renner divenis l'unesma Austriana prezidanto pos la milito. Du partisi, ÖVP e SPÖ, divenis la maxim importanta partisi de la lando, ed anke formacis koalisuro.

En 1995 lando unionis ad Europana Uniono ed, en 1 di januaro 2002 ol adoptis l'Euro kom pekunio.

Referi

  1. Johnson, Lonnie (1989). Introducing Austria: a short history. Riverside, Calif.: Ariadne Press


Historio di Europa
Albania | Andora | Austria | Belgia | Bielorusia | Bosnia e Herzegovina | Bulgaria | Chekia | Dania | Estonia | Finlando | Francia | Germania | Grekia | Gruzia | Hispania | Hungaria | Irlando | Islando | Italia | Kroatia | Latvia | Liechtenstein | Lituania | Luxemburgia | Malta | Moldova | Monako | Montenegro | Nederlando | Norda Makedonia | Norvegia | Polonia | Portugal | Rumania | Rusia | San Marino | Serbia | Slovakia | Slovenia | Suedia | Suisia | Ukraina | Unionita Rejio | Vatikano