Uzanto:Algentem/Portalo

Portalo pri Brazilia Pri Brazilia Brazilia (Portugalana: Brasil, Angliana e olda Portugalana: Brazil) jacas este di Sud-Amerika. Ol esas la maxim granda Sud-Amerikana lando e la 5ma granda dil mondo en total areo e totalo di habitanti, kun cirkum 200 milioni habitanti. Ol esas l'unika lando en Amerika e la maxim granda lando dil mondo ube Portugalana linguo esas oficala. Brazilia havas frontieri kun Franca Guyana, Surinam, Guyana e Venezuela en nordo, kun Kolumbia en nord-westo, kun Peru e Bolivia en westo, kun Arjentinia e Paraguay en sud-westo, e kun Uruguay en sudo. En esto ed en nord-esto jacas Atlantiko. Nur du Sud-Amerikana landi ne havas frontieri kun Brazilia: Equador e Chili. Brazilia anke posedas insulala teritorii en Atlantiko: l'arkipelago di Fernando de Noronha, l'arkipelago di Santa Petrus e Santa Paulus (ilhas de São Pedro e São Paulo), l'atolo di Rocas, e l'insuli di Trindade e Martim Vaz. Lua litoro, kun richa biodiverseso e kun importanta rezervi di petrolo proxim la stato di Rio de Janeiro, havas 7 491 kilometri di total extenso. Historio "Unesma meso en Brazilia", pikto da Victor Meirelles. Fosili indikas ke homi ja habitis la nuna teritorio di Brazilia plu kam 8,000 yari ante nun, ma kelka arkeologiisti kredas ke homi ja habitis la teritorio cirkum 48 mil yari ante nun. En 22 di aprilo 1500 Portugalana marino Pedro Álvares Cabral arivis en la sudo di nuna Bahia e revendikis la teritorio por Portugal. On kredas ke kande Cabral arivis, Brazilia havis cirkum 2 000 diferanta indijena populi. En la litoro, l'indijeni parolis lingui de la familio Tupi-Guarani. Komence Portugalani exploris "pau-brasil", arboro qua furnisis reda kolor-materio valorinta en Europa. Kande l'arboro divenis rara, li komencis plantacar sukrokano en granda plantacerii en nord-esto di Brazilia. En 1549 Salvador divenis l'unesma chef-urbo di Brazilia. Pos la morto di Portugalana rejulo Henrique en 1580, Portugal unionesis a la rejio di Hispania, e nederlandani, lore enemiki di Hispani, invadis Pernambuco, en la centro di la regiono di plantacerii. Kande li esis ekpulsita en 1654 li komencis kultivar sukrokano en Nederlandan antili, e Braziliana produktado dekadis. Dum 18ma yarcento oro trovesis en Minas Gerais ed en altra regioni mar-fore Brazilia. Kom rezulto, Portugalana krono movis la chef-urbo di Brazilia vers Rio de Janeiro en 1763. Dum la duesma duimo de la 18ma yarcento la produktado di oro dekadis, ed un grupo di intelektuali probis krear movado por deklarar la nedependo di Brazilia. La movado faliis, ed un di la partoprenanti, Joaquim José da Silva Xavier, surnomizita Tiradentes enkarcerigesis e kondamnesis a mortopuniso per jibeto. En 1798 eventis rebeleso en Bahia surnomizita Conjuração dos Alfaiates (“la konspiro di la taliori”) kontre Portugalana koloniigo. Ta rebeleso anke faliis, e kelka chefi arestesis e mortigesis per jibeto. Brazilia divenis Portugalana kolonio til 7 di septembro 1822, kande Pedro 1ma deklaris la nedependo. Pedro 1ma guvernis til 7 di aprilo 1831. Lua filio, Pedro 2ma, asumis en 1840 e kontinuis la monarkio. Geografio Mapo di Brazilia kun lua precipua urbi. En la sudo di Brazilia povas nivar en alta regioni dum vintro. Brazilia esas la 5ma maxim granda lando dil mondo, dop Rusia, Kanada, Popul-Republiko Chinia ed Usa, e korespondas a 47% de la teritorio di Sud-Amerika. Equatoro e Tropiko di Kaprikorno krucumas Braziliana teritorio. Granda parto di Braziliana teritorio jacas inter la du linei, e plu kam 600.000 km² jacas sude di Tropiko di Kaprikorno. Ta rezultas en diversa peizaji e klimati. En nordo di lando, en Amazoniana regiono, jacas equatorala e tropikala foresti kun equatorala klimato. De la centro di lando til Tocantins, sudo di Maranhão e Piauí e westo di Bahia, este de l'equatorala foresto, existas vejetantaro di savano e tropikala klimato kun du sezoni: 6 monati sika, 6 monati pluvoza. Este de ta regiono (en la centro di Bahia, westo di Sergipe, Alagoas, Pernambuco, Paraíba, Rio Grande do Norte, Ceará e Piauí, e nordo di Minas Gerais) existas mi-arida klimato. Pluvo esas poka e neregulala. La vejetantaro konocesas por la nomo caatinga, signifikante "sika foresto". De la litoro di Nord-estala regiono til granda parto di Sud-estala regiono existis tropikala foresto konocita en Portugalana kom Mata Atlântica (Atlantika foresto). Ol esis l'unesma Braziliana peizajo trovita dal Portugalani, en 1500. Nune ta regiono esas forte populizita, e lua peizajo modifikesis per agrokultivo, per edukado di bovari, porki ed altra animali, e dal industrio. Nune nur existas min kam 10% de l'originala Atlantika foresto. En alta regioni dil sudo di Brazilia la klimato esas subtropikala kun 4 sezoni: somero de decembro til marto, autuno de fino di marto til junio, vintro de junio til septembro, e printempo de septembro til decembro. En kelka regioni on existis foresti di koniferi, ma nune nur restas kelka bosketi. En ta regiono povas falar nivo en alta monti dum vintro. Fine, en sudo ed en westo di Rio Grande do Sul existas un regiono kun naturala pastureyo (Pampa), kun prolongi en Arjentinia ed Uruguay. Historio Brasilia (en Portugalana, Brasília) esas chef-urbo di Brazilia. Lua totala habitantaro esis 2 363 108 en 2004. Lua totala surfaco esas 5,802 km². Ol esas l'unika urbo dil Federala Distrikto di Brazilia. Nacionala Kongreso di Brazilia, en Brasilia. Projetita en 1956 da urbanisto Lúcio Costa kun Oscar Niemeyer kom chef-arkitekto e Roberto Burle Marx kom responsebla pri peizaji e gardeni, ol inauguresis en 1960. Ol nomizesis, quale la lando, pro Latina vorto brasilium, la nomo di reda-tinta ligno importacita a Roma del Oriento. En 2007 UNESCO deklaris ol Mondala patrimonio di homaro. Geografio Brazilian Akademio pri Literaturo, en Rio de Janeiro. Braziliana literaturo evas de la 16ma yarcento. L'unesma dokumento skribita en Brazilia en Portugalana linguo esis la letro di Pero Vaz de Caminha a la Portugalana rejulo, pri la deskovro di lando. Dum la 17ma yarcento Portugalana sacerdoto António Vieira skribis multa prediki pri Braziliana situeso, ed en defenso di indijeni. Ma Braziliana literaturo kreskis precipue pos la komenco di la 19ma yarcento kun la nedependo de Portugal e l'arivo di romantika literaturo. Joaquim Manuel de Macedo, José Martiniano de Alencar e Bernardo Guimarães, inter altra, skribis noveli pri Braziliana temi kun romantika influo. La precipua poeto en ta periodo esis Castro Alves, qua skribis kontre sklaveso. En fino di 19ma yarcento aparis literaturala movado nomizita Realismo, e un skriptisto konsiderata un di la maxim importanta autori en Portugalana linguo: Machado de Assis. Dum 20ma yarcento pos 1922 aparis la movado konocata kom Modernismo, kun autori kom Mário de Andrade e Oswald de Andrade, e pos-modernista autori kom João Guimarães Rosa, João Cabral de Melo Neto, Jorge Amado, Clarice Lispector, Nelson Rodrigues, Nélida Piñón, João Ubaldo Ribeiro e, plu recente, Paulo Coelho e Luís Fernando Veríssimo. Turismo texto Shabloni pri Brazilia texto Pri Brazilia texto