Historio di Maurico

De Wikipedio
Kupra graburo Nederlandana montras l'agadi dal Nederlandani en Maurico, 1598.

Maurico ja konocabis depos la 10ma yarcento dal Mauri e dal Araba maristi, qui nomizis ol Dina Arobi. Portugalani, qui esis l'unesma Europani qui vizitis l'insuli, trovis l'insulo sen habitantaro en 1507. En 1512, Portugalana maristo Pedro de Mascarenhas trovis l'insulo, ed, en lua homajo, navigisto Diogo Rodrigues nomizis li Mascarenhas. Pose, la vicina insuli nomesis insuli Rodrigues, homaje Diogo Rodrigues.

En 1598 l'unesma Nederlandani aparis ed, ye la 20ma di septembro sam yaro, li nomizis l'insulo Prins Maurits van Nassaueiland (Insulo di Princo Mauritius, origino di nuna nomo "Maurico") memoriginta Nederlandana princo Johan Maurits van Nassau-Siegen. En 1638, Cornelius Gooyer kreis l'unesma permananta kolonieto Nederlandana en la insulo, e dum la sequanta yaro, altra 30 viri arivis por rinforcar la kolonio.

En 1644, Nederlandani komencis konfrontar desfacilaji, pro tardigo di arivo di navi kun provizuri, mala rekolti e cikloni. Dum la sequanta yari nova sklavi komencis arivar, ma en 1652 la cirkume 100 habitanti de la kolonio itere konfrontis granda desfacilaji. Ye la 16ma di julio 1658, Nederlandani unesmafoye abandonis lia kolonio, tamen li itere probis koloniigar ol en 1664. Cikloni, maladi homala ed animala e sikesi itere frapis Nedelandani, qui finis lua duesma koloniigo en 1710.

Franca mapo di 1791 nomizis Maurico Isle de France ("insulo di Francia").

En 1710, Franci okupis l'insulo, til la 3ma di decembro 1810, kande Britaniani vinkis Franca armeo en l'insulo ed okupis ol. Britanian administrado, qua komencis kun Robert Townsend Farquhar karakterizis su por rapida ekonomiala e sociala chanji. Un ek la maxim importanta esis l'aboliso di sklaveso en 1835. Agrokultivisti recevis indemni di du milion Britaniana pundi por la perdajo di lua sklavi, importita de Afrika e Madagaskar dum Franca dominaco. Pos l'aboliso di la sklaveso, Indiani enmigranti komencis arivar en l'insulo kom libera laboristi por remplasar la sklavi.

L'elekti por legifal asemblajo qui eventis en 1947 vinkesis da Labour Party, e markizis la fino di dominaco di Franca-parolanti en la politiko dil insulo, e l'unesma pazo por futura nedependo. La kampanio por nedependo kreskis pos 1961, ed en 1965 Britaniani separis l'arkipelago Chagos del teritorio di Maurico por krear la Britaniana teritorio en Indiana Oceano ed uzar ta insuli en defensiva strategii kun Usa.

La nedependo di Maurico eventis ye la 12ma di marto 1968, kom membro di la "Commonwealth". Ye la 12ma di marto 1992 la lando divenis republiko.


Aljeria | Angola | Benin | Botswana | Burkina Faso | Burundi | Centrafrika | Chad | Demokratial Republiko Kongo | Djibuti | Egiptia | Equatorala Guinea | Eritrea | Eswatini | Etiopia | Gabon | Gambia | Ghana | Guinea | Guinea Bisau | Ivora Rivo | Kabo Verda | Kamerun | Kenia | Komori | Kongo | Lesotho | Liberia | Libia | Madagaskar | Malawi | Mali | Maroko | Maurico | Mauritania | Mozambik | Namibia | Nigeria | Nijer | Ruanda | San-Tome e Principe | Senegal | Sierra Leone | Seycheli | Somalia | Sudafrika | Sudan | Sud-Sudan | Tanzania | Tunizia | Togo | Uganda | Zambia | Zimbabwe