Historio di Equatorala Guinea

La teritorio di Equatorala Guinea en Afrika.

Pigmei probable habitis tota kontinentala regiono qua nun formacas Equatorala Guinea, ma nun li trovesas nur en sudala Río Muni. Bantua tribui probable komencis enmigrar la regiono cirkume 2000 yari aK, veninta de regiono inter sudala Nigeria e nord-westala Kamerun. Li probable establisis su definitive en kontinentala Equatorala Guinea cirkume 500 aK. Che insulo Bioko, la maxim anciena kolonieti kreesis cirkume yaro 530.

On kredas ke Portugalan explorero Fernando Pó, dum voyajo ad India, deskovris l'insulo Bioko en 1472. Portugal koloniigis l'insuli Bioko (antee nomizita insulo Fernando Poo) e Annobon en 1474.

Tra la kontrato di El Pardo en 1778 Portugal cedis a Hispania la du insuli, altra vicina insuli e komercal yuri en la kontinentala teritorio kambie de teritorii en Sud-Amerika. De 1778 til 1810 Equatorala Guinea administresis kom parto di Vicerejio di la Fluvio Plata, kun sideyo en Buenos Aires.

De 1827 til 1843 Britaniani havis bazo en Bioko por kombatar la komerco di sklavi. En 1844 la regiono divenis konocita kom Territorios Españoles del Golfo de Guinea Ecuatorial (Hispana Teritorii en la Gulfo di Equatorala Guinea). En 1885 la kontinentala regiono (Río Muni) divenis Hispaniana protektorato, pose kolonio en 1900.

Dum la komenco dil 20ma yarcento la plantacerii di Fernando Poo jacis sub kontrolo di negra kreol elito, nomizita Fernandinos ("Fernandini"). Britaniani fixigis cirkume 2.000 Sierraleonani e liberigita sklavi dum lia kurta okupeso dil insulo, e mikra enmigro di Afrikani e Westal Indiani duris pos la departo di Britaniani. Quankam poka "Fernandini" esis katoliki e parolis la Hispana, 9 ek 10 esis protestanta e parolis Angla ante la komenco di l'unesma mondomilito. Pos la komenco dil 20ma yarcento komencis granda enmigro di Hispani, ed en 1940 on kalkulis ke nur 20% de la tereni kultivita kun kakao restis en la manui di Afrikani.

Equatorala Guinea nedependanteskis de Hispania ye la 12ma di oktobro 1968, e Francisco Macías Nguema elektesis prezidanto. En 1970 il adoptis rejimo kun singla-partiso ed en 1972 il proklamis su dumviva prezidanto. Ilu ruptis diplomacala relati kun Hispania e westala landi, e quankam ilu kondamnis marxismo - konsiderata "neo-koloniala" rejimo - ilu mantenis diplomacala relati kun Popul-Republiko Chinia, Kuba e Sovietia. Sovietiani prestis pekunio ad Equatorala Guinea, dum ke Equatorala Guineani permisis Sovietia uzar navala bazo en Luba.

Historio di Afrika