Yerevan

De Wikipedio
Yerevan
Kelk imaji pri Yerevan.
Standardo Blazono
Lando: Armenia
Informo:
Latitudo: 40º10'00" N
Longitudo: 44º31'00" E
Altitudo: 989,4 m
Surfaco: 227 km²
Habitanti: 1 107 800 (2007)
Denseso di habitantaro: 5 196,4 hab./km²
Horala zono: UTC+4
Urbestro: Hayk Marutyan
Mapo di Yerevan
Oficala retosituo:
www.yerevan.am
Erevan kun la Monto Ararat che la horizonto.

Yerevan (Armeniane: Երևան) esas chef-urbo e la maxim populoza urbo di Armenia. Ol havis 1 107 800 habitanti en 2007. Lua tota surfaco esas 227 km². Habitita de cirkume 3300 yari aK e fondita kom urbo en 782 aK, ol esas un ek la maxim anciena urbi de la mondo durante habitata. Ol esas la chef-urbo di Armenia depos 1918, ed esas la 14ma chef-urbo de la historio di Armenia. La fortreso Erebuni judikesas kom la nasko-loko dil urbo.

Historio[redaktar | redaktar fonto]

Historiala loko Shengavit, sude del urbo.

La teritorio nun okupata da Yerevan komencis habitesar cirkume la duimo dil 4ma yarmilo aK La suda parto dil urbo, konocata kom Shengavit, ja habitesis de cirkume 3200 aK, dum l'epoko di tale nomizita "kulturo Kura–Araxes".

La regiono apartenis al rejio Urartu dum la 9ma yarcento aK. En 782 aK, lora rejulo Argishti la 1ma imperis konstruktar la fortreso Erebuni. Yerevan developis pro sua importanta strategiala lokizo inter Europa ed India. Pos l'epoko di Alexandros la Magna e di la dekado di la dinastio Akemenid, lokala guverninti sucesis nedependeskar e fondis Rejio Armenia. Altra urbi, exemple l'anciena Armavir, prosperis, samatempe kam Erebumi dekadis. Rejio Armenia duris de 321 aK til 428, e dum lua maxima extenso ol okupis teritorii este de la nuna Turkia til la litoro di la nuna Siria. Tamen, en 387 lua teritorio dividesis inter Bizancana imperio e Persa dinastio Sassanid.

Emirio Arminiya

En 654, Arabi konquestis la regiono ed establisis emirio Arminiya, qua duris til 884. Dum la 9ma yarcento, la regiono dividesis en quar mikra rejii e princii.

En 1827 Rusia konquestis Yerevan, qua divenis parto di Rusa imperio til 1917. Dum la komenco dil 20ma yarcento l'urbo esis mikra, kun cirkume 30 mil habitanti.[1] Kun la kurta nedependo di Armenia, ol divenis chef-urbo di la lando de 1918 til 1920. Kande Sovietiani okupis Armenia, ol divenis chef-urbo di la Republiko Socialista Sovietiana Armenia til 1991. Kun la nova nedependo, ol divenis chef-urbo di la nuna Armenia.

Geografio[redaktar | redaktar fonto]

Rivero Hrazdan.

La reliefo di Yerevan esas cirkondata per monti en tri lateri. An la sudo dil urbo jacas la fluvio Hrazdan, un ek la precipua fluvii de Armenia. Lua maxim alta punto jacas 1.390 metri super la marala nivelo.

La klimato dil urbo esas kontinentala di stepo, kun longa, varma e sika someri, e kurta ma nivoza vintri (BSk segun la klimatala klasifikuro da Köppen). La mezavalora temperaturo en agosto (somero) esas 26,1°C, dum ke la temperaturo en januaro (vintro) esas -3,6°C.

La mezavalora yarala pluvo-quanto esas 318 mm, e la maxim pluvoza monato esas aprilo, kun mezavalore 51 mm.

Fratala urbi[redaktar | redaktar fonto]

Referi[redaktar | redaktar fonto]

  1. Franca Encyclopædia Universalis France S.A., " Erevan ", 1995.
Chef-urbi di Europana landi

Amsterdam · Andorra la Vella · Athina · Bakı · Beograd  · Berlin · Bern · Bratislava · Bruxel · Budapest · București · Chișinău · Dublin · Helsinki · Kiyiv · København · Lisboa · Ljubljana · London · Luxemburg · Madrid · Minsk · Monako · Moskva · Nikosia · Oslo · Paris · Podgorica · Praha  · Reykjavík · Rīga · Roma · San-Marino · Sarajevo · Skopje  · Sofiya · Stockholm · Tallinn · Tbilisi · Tirane · Vaduz · Valletta  · Warszawa · Vatikano · Wien · Vilnius · Yerevan · Zagreb